Etyka wobec kary śmierci

Celem lekcji jest zapoznanie uczniów z różnymi stanowiskami i sporami dotyczącymi kary śmierci i zasadności jej egzekwowania bądź nie egzekwowania. Omówienie założeń aksjologicznych dotyczących tego tematu (zakres istot, do których poczuwamy się do określonych obowiązków moralnych; adekwatność kary w stosunku do winy; odwołanie się do wiedzy empirycznej; próby agitowania oponentów) oraz różnych stanowisk światopoglądowych i sporów w tym temacie (spór o hierarchię wartości, spory terminologiczne, spory doktrynalne). Przedstawienie problemu z chrześcijańskiego (i nie tylko) punktu widzenia, próba rozstrzygnięcia sporu.

Umiejętności

Uczeń potrafi:

1. Omówić różne stanowiska opowiadające się za karą śmierci.

2. Omówić różne stanowiska opowiadające się przeciwko karze śmierci.

3. Przedstawić założenia aksjologiczne w omawianym sporze.

4. Omówić charakterystyczne rodzaje sporów, które występują przy omawianiu tematu kary śmierci.

5. W świetle uzyskanej wiedzy przedstawić i uzasadnić własne zdanie na omawiany temat.

Metoda i forma pracy

Metoda pogadanki z elementami opisu.

3. 1. Kalita Z., Etyka w teorii i praktyce. Antologia tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001, s. 330–340.

   2. Karta pracy ucznia.

4. 3. 3. Sprawdzenie obecności.

      4. Sprawdzenie zadania domowego.

      5. Przypomnienie metodą pogadanki najważniejszych wiadomości z poprzedniej lekcji.

(10 min.)

4. 6. Metodą pogadanki próba odpowiedzi na pytanie: czy wolno w celach ogólnoprewencyjnych zabić człowieka?

   7. Omówienie metodą opisu założeń aksjologicznych w omawianym temacie.

1. zakres istot, do których poczuwamy się do określonych obowiązków moralnych (zarówno wśród zwolenników, jak i przeciwników kary śmierci możemy usłyszeć tezy, że życie ludzkie jest święte i należy je chronić).

2. adekwatność kary w stosunku do winy (jako proporcja między tym, co uczynił sprawca, a prawnymi konsekwencjami).

3. odwołanie się do wiedzy empirycznej.

4. próby agitowania oponentów („emocjonalna reedukcja”).

   8. Przedstawienie metodą opisu charakterystycznych sporów o karę śmierci

a) spór o hierarchię wartości (gdy obie strony mają ten sam zasób wiedzy empirycznej, ale nie są zgodni co do pierwszeństwa danej wartości).

b) Spory pozornie terminologiczne (spory o wartości).

c) spory pozornie doktrynalne (jakie zalecenia są zgodne z daną doktryną).

4. Przedstawienie metodą opisu problemu kary śmierci z chrześcijańskiego (i nie tylko) punktu widzenia.

5. Podsumowanie tematu i zestawienie argumentów za karą śmierci i przeciw niej (m.in. omyłki sądowe, zniesienie kary śmierci w większości krajów, problem kata – czy można od niego wymagać zabicia człowieka, życie za życie, kara jako straszak na przestępców).

(25 min.)

Faza podsumowująca

Zapisanie przez uczniów notatki do zeszytu.

• Notatka:

Wydaje się, że zwolennicy kary śmierci mają przynajmniej jeden poważny argument – argument skutecznego unieszkodliwienia złoczyńcy. Wydaje się również, że dalsze istnienie człowieka, który okazał się zdolny do okrutnej zbrodni jest zagrożeniem dla społeczeństwa i należy go wyeliminować. Przeciwnicy kary śmierci są jednak gotowi takie ryzyko podjąć, starając się ograniczać ryzyko do minimum.

(10 min.)

6. 1. Kalita Z., Etyka w teorii i praktyce. Antologia tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001, s. 330–340.

Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji Etyka wobec kary śmierci.