Film + Sprawdź się
Zapoznaj się z wypowiedzią eksperta, a następnie wykonaj kolejne polecenia.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D10XYVl8u
Nagranie filmowe dotyczące dynamicznego rozwoju gospodarek dalekowschodnich tak zwanych tygrysów azjatyckich pierwszej i drugiej generacji.
Opisz wpływ kultury Dalekiego Wschodu na rozwój gospodarek tego regionu.
Ekspert wymienia trzy elementy, które miały wpływ na rozwój gospodarek Dalekiego Wschodu. Który z nich był twoim zdaniem najważniejszy?
Przedstaw najważniejsze cechy charakterystyczne gospodarek „tygrysów azjatyckich”.
Wpisz w puste kropki na mapie numery odpowiadające krajom, których dotyczą poniższe teksty.
Tekst 1
[...] po 1949 rokuAmerykańska pomoc ekonomiczna była jednym z czynników, które ustabilizowały sytuację wewnętrzną wyspy, (jej infrastruktura i gospodarka znacznie ucierpiały podczas alianckich bombardowań w czasie II wojny światowej), i położyły fundamenty pod przyszły ekonomiczny skok. Dla USA był to element zimnowojennych planów utrzymania strategicznego sojuszu w Azji, przeciwko ekspansji bloku komunistycznego. [...] Osiągnięcia ekonomiczne nie byłyby możliwe bez położenia nacisku na wykształcenie społeczeństwa. Od roku 1949 rząd rozpoczął reformę edukacyjną, w wyniku której liczba studentów w ciągu 50 lat wzrosła stukrotnie, tysiące studentów kształciło się w USA, Japonii, Kanadzie, Australii i krajach europejskich, zaś poziom analfabetyzmu spadł z 34.6% populacji do 5.34%.
Źródło: Adam Jarosz, [...] po 1949 roku, dostępny w internecie: psz.pl.
Tekst 2
[...] cud gospodarczyMiędzynarodowe media, skupione na reżimie z Północy czy też na wzroście Chin, niemal przegapiły cud gospodarczy, który wydarzył się na Południu [...]. To dlatego, że [mieszkańcy tego kraju] nie szukają rozgłosu – po cichu, konsekwentnie robią swoje, a zdecydowanie najlepiej wychodzi im wykorzystywanie kolejnych kryzysów gospodarczych jako trampoliny rozwojowej. Tak było w latach 70., gdy świat pogrążył się w zapaści na skutek kryzysu naftowego [...]. Najważniejsze już osiągnęli: od ćwierć wieku rozwijają się dynamicznie, budując jednocześnie autentyczną demokrację, w której władza zmienia się systematycznie co pięć lat, a prezydent może pełnić funkcję tylko przez jedną kadencję – to wentyl bezpieczeństwa po doświadczeniach dyktatury z lat 50. i 60.
Źródło: E. Bendyk, J. Winiecki, [...] cud gospodarczy, dostępny w internecie: polityka.pl.
Tekst 3
[...], symbol sukcesu gospodarczego, świętuje 50 lat niepodległościJak napisał „The Economist”, [ten kraj] jest miejscem wyjątkowym: jedynym na świecie w pełni funkcjonującym państwem‑miastem, faktycznie globalnym hubem [czyli centrum] dla handlu, branży finansowej, przewozowej i spedycyjnej oraz turystycznej. Jest ponadto jedynym wśród najbogatszych państw świata, które nieprzerwanie rządzone jest przez jedną partię. Zdarzył się [tu] jeszcze jeden cud: kraj, który nie miał w ogóle powstać, złożony z imigrantów różnych grup - chińskiej większości (74 proc.) oraz znaczących mniejszości Malajów (13 proc.) i Indusów (9 proc.) - uzyskał narodową tożsamość.
Źródło: PAP, [...], symbol sukcesu gospodarczego, świętuje 50 lat niepodległości, dostępny w internecie: money.pl.
Tekst 4
[...], czyli w „krainie Naj”Niewiele ponad tysiąc kilometrów kwadratowych, ogromne zagęszczenie ludności, z której 95% stanowią Chińczycy. Kraj biznesu – transport, pośrednictwo handlowe, banki, ogromny ruch lotniczy i żeglugi morskiej [...] stał się kulturalnym i gospodarczym pomostem między światem zachodnim a komunistycznymi Chinami. W 1997 roku po upływie okresu [brytyjskiej] dzierżawy [...] wrócił do Chin, choć chińskie władze zobowiązały się do 2047 roku pozostawić miejscowym władzom sporą autonomię, obejmującą wszystkie sprawy oprócz polityki zagranicznej i wojskowości.
Źródło: P. Barankiewicz, [...], czyli w „krainie Naj”, dostępny w internecie: pb.pl.
Zapoznaj się z tekstami A i B, a następnie wskaż zdania prawdziwe i fałszywe. Uzasadnij krótko swoją odpowiedź.
Tekst A
Siła azjatyckich tygrysów [...]Koreańczycy [...] postawili na wielkie konglomeraty, wspierane przez państwo (chaebole) [a także] wymieszali zarządzanie – i planowanie – biurokratyczne z gospodarką rynkową. [...] W Korei Południowej nic nie działo się przypadkiem: państwo interweniowało, planowało, ingerowało. [...] Industrializację i rozwój planowano metodycznie, idąc konsekwentnie, krok po kroku, ku coraz bardziej wymagającej i wyspecjalizowanej produkcji. Zaczęto od tekstyliów, potem przyszły zabawki dla dzieci, a następnie kolejno: petrochemia, stocznie, stalownie, przemysł elektryczny, elektronika użytkowa, a od lat 80. ubiegłego stulecia przyszło to, z czego Korea Południowa stała się znana – samochody, elektronika użytkowa, nowoczesne technologie. Autentyczną biedę po wojnie koreańskiej szybko pożegnano, korzystając nie tylko z amerykańskiej pomocy wojskowej i gospodarczej, ale przede wszystkim z bezwzględnej eksploatacji własnej siły roboczej, a także: zagranicznych kredytów, bezcłowego importu towarów i kapitałów, mających służyć promocji własnego eksportu. [Koreański] kapitalizm [...] skorzystał z tradycyjnych tutejszych wartości, a więc nade wszystko konfucjanizmu. Albowiem Korea Południowy uchodzi za kraj bardziej konfucjański niż same Chiny. Autorytet władzy, hierarchia, paternalizm, rodzina jako podstawowa jednostka społeczna (i produkcyjna) – to wartości tutaj święte. Podobnie jak wymóg wspierania i dobrej edukacji własnych dzieci. Założenie jest takie, by każde kolejne pokolenie miało lepiej i było lepiej wykształcone.
Źródło: B. Góralczyk, Siła azjatyckich tygrysów [...], dostępny w internecie: obserwatorfinansowy.pl.
Tekst B
Nierówność ekonomiczna [...]Nierówność ekonomiczna w Korei Południowej wciąż jest sporym problemem dla rządu. Pomimo tego, że Korea jest jednym z liderów wśród azjatyckich i światowych gospodarek, starsi obywatele kraju żyją w biedzie. Statystki pokazują, że prawie połowa Koreańczyków po 65 roku życia jest na skraju ubóstwa. [...].Uznaje się, że w sumie 56,5% starszych obywateli pracuje za niską stawkę, z czego 37,1% dostaje wypłatę poniżej pensji minimalnej. Jest to procent trzy razy wyższy wobec odpowiednio 21,4% i 11,6% wśród pozostałych pracowników. W najgorszej sytuacji znajdują się kobiety. 71,6% pracuje za niską stawkę, z czego prawie połowa (46,6%) nie otrzymuje nawet najniższej krajowej. Na trudną sytuację starszych obywateli składa się wiele czynników. [...] Wraz z powolnym odejściem od konfucjańskich wartości, upadł klasyczny model rodziny. Starsi ludzie często pozbawieni są oszczędności ponieważ wszystkie pieniądze przeznaczyli na dzieci. I choć w poprzednim systemie było to dobrą „inwestycją”, w dzisiejszym świecie już się nie sprawdza. Młodzi coraz częściej emigrują w poszukiwaniu pracy, zostawiając rodziców samych. W ciągu ostatnich 15 lat procent Koreańczyków przekonanych o obowiązku opieki nad rodzicami spadł z 90% do zaledwie 37%. Nierówność ekonomiczna w Korei Południowej może stanowić jeszcze większy problem w przyszłości. Z opublikowanych przez Lancet badań wynika, że Korea Południowa osiągnie najwyższy próg życia z krajów rozwiniętych. Przewiduje się, że już kobiety urodzone w 2030 roku dożyją średnio 90 lat. Rząd Korei reaguje na ten problem, jednak zbyt wolno. Zapewniają oni emeryturę w wysokości ok. 200 dolarów. Nie jest ona jednak powszechnie dostępna, i otrzymuje ją jedynie 35% obywateli.
Źródło: K. Stanek, Nierówność ekonomiczna [...], dostępny w internecie: pulsazji.pl.
Wskaż zdania prawdziwe i fałszywe.