Film + Sprawdź się
Zapoznaj się z filmami i wykonaj polecenia.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D19eNwGia
Nagranie filmowe dotyczące gospodarki Rzeczpospolitej w szesnastym i siedemnastym wieku oraz handlu zbożem.
Scharakteryzuj gospodarkę Rzeczpospolitej w XVI wieku.
Podaj genezę określenia Rzeczpospolitej mianem spichlerza Europy.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D19eNwGia
Nagranie filmowe dotyczące gospodarki Rzeczpospolitej w szesnastym, siedemnastym i osiemnastym wieku oraz produkcji, eksportu i problemów gospodarczych.
Wymień inne niż zboże towary, które w XVI i XVII wieku produkowała i eksportowała Rzeczpospolita.
Wskaż problemy gospodarcze, z jakimi w XVII wieku borykała się Rzeczpospolita.
Zapoznaj się z poniższą tabelą, następnie wykonaj polecenie.
Bilans obrotów handlowych hetmana koronnego Adama Mikołaja Sieniawskiego na rynku gdańskim w 1715 roku | |||
Dochód (w złotych) | Wydatki (w złotych) | ||
ze sprzedaży | 27 930 | cła, łapówki | 4820 |
z frachtu | 41 600 | płaca flisaków | 6143 |
wyżywienie flisaków | 7271 | ||
inne koszty | 1646 | ||
jałmużny | 46 | ||
razem transport | 19 926 | ||
zakup towarów w Gdańsku | 45 000 | ||
razem dochód brutto | 69 530 | razem wydatki | 65 000 |
pozostało w gotówce | 4500 | ||
Przeanalizuj poniższą reprodukcję obrazu autorstwa Izaaka van den Blocka zdobiącego sklepienie gdańskiego ratusza, a następnie odwołując się do elementów graficznych, wykonaj polecenia.
Zapoznaj się z trzema przytoczonymi fragmentami i wykonaj polecenia.
Źródło 1
Historia Polski do 1572W Gdańsku i innych miastach pruskich pośredniczących w handlu ponadregionalnym ceny produktów zbożowych - mąki, chleba, oraz powszechnie konsumowanego piwa wzrosły trzykrotnie już w XV w., przy jednoczesnym znacznie wolniejszym drożeniu wyrobów rzemieślniczych. Nie inaczej było w Krakowie., gdzie za masło w 1580 r. trzeba było płacić pięciokrotnie więcej niż na początku stulecia. W tym czasie ceny głównych wyrobów rzemieślniczych zdrożały średnio o połowę. Rozwarcie nożyc cen stało się zapowiedzią skokowego, inflacyjnego wzrostu kosztów jedzenia i drewna[...].
Źródło: E. Kizik, T. Jurek, Historia Polski do 1572, Warszawa 2019, s. 624.
Źródło 2 – fragment statutu toruńskiego z 1520 r.
Statut toruńskiZygmunt etc. ogłaszamy [...] na wieczne czasy, iż wszyscy osadnicy, czyli kmiecie wszystkich wsi, tak naszych, jak poddanych naszych jakiegokolwiek stanu, którzy przedtem nie pracowali jednego dnia w tygodniu, dla nas swoich panów z każdego łanu jeden dzień w tygodniu mają i są obowiązani pracować, z wyjątkiem tych wieśniaków, którzy czynszem w pieniądzach lub w zbożu [...] panom swym płacili.
Źródło: Statut toruński, [w:] Wiek XVI w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1997, s. 82.
Źródło 3
Zagadnienia gospodarki w PolsceDogodny ruch cen oraz utrzymujący się na rynkach Europy Zachodniej duży popyt na polskie zboże (sprzedawane głównie za pośrednictwem Holendrów) wywołał wśród szlachty określone postawy, które można nazwać “dogmatem spichlerza”. Było to przeświadczenie o niezbędności polskiego zboża na rynkach zagranicznych i rozpatrywanie rytmu polskiej ekonomiki przez pryzmat eksportu zboża. W 1595 roku jeden z przedstawicieli polskiej myśli ekonomicznej [...] radził, by w celu wzbogacenia skarbu państwowego podnieść o ⅓ ceny towarów wywożonych z Polski, ponieważ i tak zostaną one nabyte ze względu na ich niezbędność dla zagranicy.
Źródło: J. Topolski, Zagadnienia gospodarki w Polsce, [w:] Polska w epoce Odrodzenia. Państwo, Społeczeństwo. Kultura, red. A. Wyczański, Warszawa 1986, s. 179.