Film + Sprawdź się
Zapoznaj się z filmem, a nastepnie wykonaj kolejne polecenia.
Wymień postanowienia pokoju podpisanego w San Francisco w 1952 roku.
Wyjaśnij, dlaczego Amerykanie ostatecznie zdecydowali się na łagodną formę okupacji i przystali na pewne ustępstwa w stosunku do Japonii.
Dopasuj wydarzenia do odpowiadających im dat.
formalne zakończenie okupacji Japonii, zrzucenie bomby atomowej na Hiroszimę, kapitulacja Japonii, zrzucenie bomby atomowej na Nagasaki, wprowadzenie w Japonii nowej konstytucji
| 6.08.1945 | |
| 9.08.1945 | |
| 2.09.1945 | |
| 3.05.1947 | |
| 1952 |
Zapoznaj się z poniższymi tekstami źródłowymi, a następnie wykonaj polecenie.
Tekst A
Stalin zobowiązał się do przystąpienia w dwa do trzech miesięcy po kapitulacji Niemiec do wojny z Japonią, w zamian za co otrzymał obietnicę m.in. utrzymania status quo w Mongolii Zewnętrznej, przywrócenia praw utraconych przez Rosję w 1904 roku, dotyczących Południowego Sachalinu i Port Arthur, oraz przejęcia przez ZSRR Wysp Kurylskich.
Cytat za: Z ustaleń konferencji w Jałcie 4–11 lutego 1945 roku, historiamniejznanaizapomniana.wordpress.com, 2020.
Tekst B
Ostateczny plan obrony terytorium Japonii, „Operacja Decyzja”, przewidywał użycie 10 tys. samolotów samobójczych […], 53 dywizje piechoty i 25 brygad; 2 mln 350 tys. wyszkolonych żołnierzy miało walczyć na plażach przy wsparciu 4 mln cywilnych pracowników armii i marynarki oraz 28 mln milicji cywilnej. W skład uzbrojenia miały wchodzić m.in. bambusowe włócznie, łuki i strzały. […] Dowódcy wojsk alianckich obliczali, że jeśli inwazja na Japonię będzie konieczna, to muszą się spodziewać po swojej stronie około miliona zabitych i rannych. A ilu straciłoby życie po stronie japońskiej? Przyjmując za podstawę obliczeń dotychczasowy stosunek strat, byłaby to liczba rzędu 10‑20 mln. […] Drugą bombę, plutonową, zrzucono 9 sierpnia, nie na pierwotnie wyznaczony cel (którego pilot nie mógł znaleźć), ale na alternatywny. Przez okrutną ironię losu stało się nim chrześcijańskie miasto Nagasaki, ośrodek oporu przeciw shinto. Zginęło tego dnia 74 800 osób.
Cytat za: Końcowa faza wojny na Pacyfiku, Historia świata od roku 1917 do lat 90-tych, P. Johnson, Warszawa 1992.
Zapoznaj się ze źródłami A i B, a następnie wskaż zdania prawdziwe i fałszywe. Krótko uzasadnij swój wybór.
Źródło A:
Prawda jest taka, że nie jestem bogiem.
MacArthur: Gra słów, którą można rozumieć jako zdziwienie –
Coś takiego!– ale też zachętę:
Powiedz coś więcej!.
Źródło B:
[...] Niniejszym ogłaszamy bezwarunkowe poddanie się Mocarstwom Sprzmierzonym Japońskiego Cesarskiego Sztabu Generalnego, wszystkich japońskich sił zbrojnych i wszystkich sił zbrojnych pozostających pod wpływem Japonii, gdziekolwiek one się znajdują. Niniejszym rozkazujemy wszystkim japońskim siłom zbrojnym, gdziekolwiek by się one nie znajdowały, oraz ludowi japońskiemu zaprzestać natychmiast działań wojennych, ochronić i uratować od jakichkolwiek szkód wszystkie okręty, samoloty oraz własność wojskową i cywilną i zastosować się do wszystkich żądań, które mogłyby zgłosić Naczelny Wódz Sojuszniczych Sił Zbrojnych albo działające z jego rozkazu organa Rządu Japońskiego. [...]
Niniejszym rozkazujemy wszystkim funkcjonariuszom cywilnym, wojskowym i morskim, żeby byli posłuszni i wykonywali wszystkie obwieszczenia, rozkazy i instrukcje, które Naczelny Wódz Sojuszniczych Sił Zbrojnych uznałby za potrzebne do zrealizowania warunków kapitulacji i które by zostały wydane przez niego samego albo w jego imieniu; rozkazujemy tym funkcjonariuszom pozostać na swych stanowiskach i w dalszym ciągu wykonywać swoje obowiązki niewojenne, chyba że zostaną od tego wyraźnie zwolnieni przez niego samego albo z jego rozkazu.
Cytat za: Wiek XX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska - Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 1998, s. 237.
| Zdanie | Prawda | Fałsz |
| 1. Oba źródła dotyczą tego samego wydarzenia. | □ | □ |
| 2. Postać określona w źródle jako „Naczelny Wódz Sojuszniczych Sił Zbrojnych” pojawia się także na ilustracji. | □ | □ |
| 3. Na ilustracji znajduje się również polityk, w imieniu którego powstało źródło B. | □ | □ |
| 4. Autor karykatury prezentuje japoński punkt widzenia. | □ | □ |
| 5. Karykaturzysta reprezentuje rzeczywisty układ sił między dwoma politykami. | □ | □ |
| 6. Z obu źródeł wynika, że Hirohito wprawdzie uznał się za pokonanego, ale nigdy nie zrzekł się swojego boskiego statusu. | □ | □ |
Zapoznaj się ze źródłami A i B. Następnie wybierz właściwą interpretację elementów symbolicznych widocznych na ilustracji.
Źródło A:
Źródło B:
Ponieważ zorganizowanie wizyty gen. MacArthura w tokijskim Pałacu Cesarskim wiązałoby się z niezliczoną liczbą trudności protokolarnych, to cesarz odwiedził amerykańskiego szoguna. W limuzynie ze złotą chryzantemą na masce przejechał przez mostek nad pałacową fosą i udał się do położonego naprzeciwko gmachu towarzystwa ubezpieczeniowego Dai‑Ichi, gdzie mieściła się kwatera główna amerykańskiej administracji. Już to stanowiło wydarzenie bez precedensu, a później było tylko ciekawiej. Jak napisał Shin Okamoto: „MacArthur przywitał cesarza u wejścia do pokoju przyjęć, potrząsając jego dłońmi i mówiąc: »Bardzo, bardzo serdecznie witam pana!«. Cesarz kłaniał się niżej i niżej, aż MacArthur zauważył, że potrząsa dłońmi cesarza nad jego głową. Tylko cesarz, MacArthur i tłumacz Okamura weszli do pokoju przyjęć”. Rozmawiali około 20 minut, a nikt nie spisywał na bieżąco ich słów, choć ta rozmowa miała kluczowe znaczenie dla historii Japonii oraz amerykańskiej polityki w Azji. Ze spotkania poszło w świat słynne zdjęcie zrobione przez wojskowego fotografa por. Gaetano Faillace'a. Widać na nim, jak ubrany we frak i czujący się lekko niepewnie Hirohito stoi obok górującego nad nim wzrostem, nonszalanckiego MacArthura, który trzyma ręce za plecami i ma rozchełstany kołnierzyk. [...] Ostatni bóg wojny pokazał w ten sposób, że jest równy cesarzowi i stworzył nową Japonię.
Cytat za: Hubert Kozieł, Władca, który przetrwał burzę ognia i stali, dostępny w internecie: rp.pl.
budynek amerykańskiej ambasady - dodaje powagi scenie, która w rzeczywistości rozegrała się w innym miejscu/symbolizuje wartości republikańskie
amerykański strażnik - postać służy podkreśleniu ignorancji Amerykanów co do japońskich tradycji dyplomatycznych/uosabia siłę i dumę zwycięzców
umundurowany Japończyk - przedstawia słabość japońskiej armii w konfrontacji z Amerykanami/postać pełniąca funkcje porządkowe pod kontrolą zwycięzców
zachowanie cywilów - nawiązanie do boskiej czci, jaką tradycyjnie cieszyli się wśród poddanych japońscy cesarze/kpiący stosunek wobec przegranego przywódcy, który stracił poważanie poddanych
znaki zapytania - niepewność, ale też i ciekawość Japończyków co do intencji cesarza udającego się na spotkanie z MacArthurem/wyraz dezaprobaty dla poczynań cesarza
Wybierz właściwą interpretację elementów symbolicznych widocznych na ilustracji.
ruiny w tle - {#rzeczywiste zniszczenia wojenne powstałe w wyniku bombardowań Tokio}/{ruiny zniszczonego przez Amerykanów w odwecie za atak na Pearl Harbor pałacu cesarza}
budynek amerykańskiej ambasady - {#dodaje powagi scenie, która w rzeczywistości rozegrała się w innym miejscu}/{symbolizuje wartości republikańskie}
amerykański strażnik - {postać służy podkreśleniu ignorancji Amerykanów co do japońskich tradycji dyplomatycznych}/{#uosabia siłę i dumę zwycięzców}
umundurowany Japończyk - {przedstawia słabość japońskiej armii w konfrontacji z Amerykanami}/{#postać pełniąca funkcje porządkowe pod kontrolą zwycięzców}
zachowanie cywilów - {#nawiązanie do boskiej czci, jaką tradycyjnie cieszyli się wśród poddanych japońscy cesarze}/{kpiący stosunek wobec przegranego przywódcy, który stracił poważanie poddanych}
znaki zapytania - {#niepewność, ale też i ciekawość Japończyków co do intencji cesarza udającego się na spotkanie z MacArthurem}/{wyraz dezaprobaty dla poczynań cesarza}