Film + Sprawdź się
Zapoznaj się z dalszą częścią wykładu historyka Piotra Krolla i wykonaj kolejne polecenia.

Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DftPw6vGN
Nagranie filmowe dotyczące bolszewickiej Rosji i wojny domowej, część druga.
Opisz działania prowadzone przez białych. Dlaczego nie były one skuteczne?
Wskaż elementy, które przyczyniły się do zwycięstwa czerwonych w wojnie domowej.
Zapoznaj się z poniższym tekstem. Jak sądzisz, co skłoniło Trockiego do wyrażenia w 1924 roku przedstawionych w poniższym tekście poglądów?
Racja partii według Lwa Trockiego
Nikt z nas nie chce ani nie może mieć racji wbrew partii. W ostatecznej instancji partia ma zawsze rację. [...] Rację można mieć tylko z partią i przez partię, albowiem historia nie stworzyła innych sposobów na posiadanie racji. Anglicy mają przysłowie: czy ma rację, czy jej nie ma, to mój kraj. My mamy większe prawo dziejowe powiedzieć, czy ma rację, czy jej nie ma w konkretnej kwestii, to moja partia. [...] I jeśli partia podejmuje decyzję, którą ten czy ów z nas uznaje za niesprawiedliwą, mówi on: sprawiedliwa czy niesprawiedliwa, to moja partia i będę ponosił konsekwencje jej decyzji do końca.
Cytat za: R. Conquest, Wielki terror, przeł. W. Jezierski, Warszawa 1997, s. 130.
Porównaj ze sobą dwa poniższe plakaty propagandowe z czasów wojny domowej w Rosji, a następnie określ, który z nich powstał na zlecenie bolszewików, a który — na zlecenie zwolenników caratu. Odpowiedź uzasadnij.
A

Za zjednoczoną Rosję.
B

Zapoznaj się z poniższymi materiałami źródłowymi z okresu wojny domowej w Rosji— tekstem i ilustracją — a następnie określ, czy mają to samo przesłanie. Odpowiedź uzasadnij.
A
Bolszewicki dowódca, Michał Tuchaczewski o celach rosyjskiej rewolucji podczas wojny z Polską:
Pochód za Wisłę. Wykłady wygłoszone na kursie uzupełniającym Akademii Wojskowej R. K. K. A. w Moskwie, 7–10 lutego 1923 rokuKlasą robotniczą Europy Zachodniej na wieść o ofensywie naszej Armii Czerwonej wstrząsnął ruch rewolucyjny. […] wstrząśnienie rewolucyjne ogarnęło świat. Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że gdybyśmy wyrwali z rąk burżuazji polskiej jej burżuazyjną armię szlachecką, wówczas rewolucja klasy robotniczej w Polsce stałaby się faktem dokonanym. A pożar ten nie dałby się ograniczyć ścianami polskimi.
Źródło: M. Tuchaczewski, Pochód za Wisłę. Wykłady wygłoszone na kursie uzupełniającym Akademii Wojskowej R. K. K. A. w Moskwie, 7–10 lutego 1923 roku, [w:] Europa. Nasza historia. Klasa 7. Część 2. Dwudziestolecie międzywojenne 1919–1939, Warszawa 2020, s. 59.
B

Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się.
Podpis pod obrazkiem: 1 maja robotnicy nie mają nic do stracenia, prócz łańcuchów. A cały świat dostaną. ~ K. Marks, F. Engels