Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z filmami i wykonaj kolejne polecenia.

R11C2gScch3R4
Film na temat zjednoczenia Włoch.
Polecenie 2

Wyjaśnij, dlaczego doszło do sojuszu z Królestwa Sardynii z Napoleonem III.

R1Q2UyAf0nT2H
(Uzupełnij).
Polecenie 3

W jaki sposób Garibaldi zachęcił Sycylijczyków do walki?

R1JmFxpkfCBeN
(Uzupełnij).
Polecenie 4

Wymień najważniejsze etapy jednoczenia się ziem włoskich.

R14HR0LhV50AP
(Uzupełnij).
R63SedPQTC15T
Film na temat zjednoczenia Włoch.
Polecenie 5

Wyjaśnij, dlaczego Włochy po zjednoczeniu nie stały się republiką.

RKzxXMJxX4dXE
(Uzupełnij).
Polecenie 6

Wymień przyczyny przepaści cywilizacyjnej między północą a południem Włoch.

R16bugeCz4IEa
(Uzupełnij).
1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1

W którym roku Rzym stał się stolicą zjednoczonych Włoch?

RIoqPF5tGdrPj
Możliwe odpowiedzi: 1. 1874, 2. 1871, 3. 1872, 4. 1873
1
Ćwiczenie 2

Na podstawie własnej wiedzy i materiału z lekcji oceń, czy podane zdania są prawdziwe czy fałszywe.

RAsg4dasOUoz3
Łączenie par. . „Wyprawa tysiąca” miała na celu opanowanie Bari.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Pierwszym władcą zjednoczonych Włoch został Wiktor Emanuel II.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Stolicą Królestwa Włoch w roku 1871 został Piemont.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Austriacy przegrali bitwę pod Solferino w roku 1859 .. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W roku 1866 Włochy opowiedziały się po stronie Prus i przystąpiły do wojny.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
11
Ćwiczenie 3

Przyporządkuj postacie do zdjęć.

R1WUcmcMH5v6I
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
R12nSiOYWxhYn
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4

Na podstawie źródeł wykonaj polecenia:

Źródło 1:

T. Wituch Garibaldi

Uścisk rąk króla Sardynii i wodza był znakiem zgody pomiędzy monarchią i narodową rewolucją [...]. Kiedy zbliżyli się do siebie na koniach, wódz [...] powiedział: „Pozdrawiam króla Włoch”. Wiktor Emanuel na takie powitanie zdobył się jedynie na banalne: „Jakże się pan miewa [...]?” – „Bardzo dobrze, Wasza Królewska Mość [...]” – odpowiedział równie zdawkowo wódz „czerwonych koszul”. [...] Powody oschłości króla były zrozumiałe. [...] To prastare królestwo składał mu w darze czerwony generał [...]. Przyjmować koronę [...] z rąk takiego człowieka nawet dla bardzo liberalnego monarchy nie było rzeczą zręczną. [...] Gaeta broniła się do lutego 1861 r. i skapitulowała dopiero po wyjeździe Franciszka II Burbona do Rzymu.

1 Źródło: T. Wituch, Garibaldi, Wrocław 1983, s. 238–239.

Źródło 2:

J. Wróbel Odnaleźć przeszłość 2

[…] jeszcze przez dwa tygodnie przebywał u boku króla w Neapolu. Przygnębiała go pogarda okazywana jego ludziom przez [...] otoczenie króla. [...] był mocno dotknięty, ale nie umiał odmówić królowi udziału u jego boku w uroczystym wjeździe do Neapolu. W otwartej karecie przejechali obok siebie przez całe miasto do katedry. [...] Żadnych uroczystości religijnych nie było. Wiktor Emanuel był przez [Piusa IX] obłożony klątwą. [...] Ta atmosfera w katedrze, gdzie wyklęty monarcha modlił się w zupełnej ciszy i samotności, bez udziału biskupów i duchowieństwa, bez świec i kadzideł, bez muzyki i chórów, zrobiła na wszystkich przejmujące, żałobne wrażenie.

2 Źródło: J. Wróbel, Odnaleźć przeszłość 2, Warszawa 2003, s. 103.
R1EQ3t3pwCfAQ
Wskaż, z kim rozmawiał Wiktor Emanuel II. (Uzupełnij). Przeczytaj uważnie źródło 1 i podaj nazwę „prastarego królestwa”, o którym mowa w tekście. (Uzupełnij). Wyjaśnij, dlaczego wódz, o którym mowa w tekście, został nazwany czerwonym generałem. (Uzupełnij). Na podstawie źródła 2 wytłumacz, dlaczego król Wiktor Emanuel został obłożony klątwą przez papieża Piusa IX. (Uzupełnij).
2
Ćwiczenie 5

Na podstawie poniższych źródeł wykonaj polecenia.

Źródło 1:

R17dy63fcbZhD
Karykatura z angielskiej gazety Punch (Londyn, 1860).
Źródło: Pramzan, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Źródło 2:

Teksty źródłowe do nauki historii w szkole

Villafranca, dnia 11 VII 1859 r. Pomiędzy Jego Cesarską Mością Cesarzem Francuzów a Jego Cesarską Mością Cesarzem Austrii ułożone zostało co następuje: Obaj monarchowie popierać będą utworzenie konfederacji włoskiej. [...] Cesarz Austrii odstępuje Cesarzowi Francuzów swoich praw do Lombardii [...]. Cesarz Francuzów przekaże terytorium odstąpione Królowi Sardynii. Wenecja tworzyć będzie część konfederacji włoskiej, pozostając własnością koronną Cesarza Austrii.

3 Źródło: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, 1960, nr 27, t. 36, s. 28.
R17xMfJdEB0xG
Wskaż, kto został przedstawiony na angielskiej karykaturze. (Uzupełnij). Opisz, co symbolizuje postawa klękającego mężczyzny. (Uzupełnij).
R1dfDW926CIbi
Łączenie par. Na podstawie tekstu źródłowego rozstrzygnij, czy podane w tabelce zdania są prawdziwe czy nie.. Opisany w źródle 2 akt dotyczył sojuszu obronnego Piemontu z Francją.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Układ przedstawiony w źródle 2 to tzw. preliminaria pokojowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Autor tekstu, wspominając o cesarzu Francuzów i cesarzu Austrii, ma na myśli Napoleona III i Franciszka II Burbona.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Z treści obu źródeł wynika, że zjednoczenie Włoch nie zostało jeszcze zakończone.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
R1ExIfi9xzwbL
Zaznacz, kto został królem Zjednoczonych Włoch. Możliwe odpowiedzi: 1. Giuseppe Garibaldi, 2. Wiktor Emanuel drugi, 3. Wiktor Emanuel trzeci, 4. Giuseppe Verdi
211
Ćwiczenie 6

Przeanalizuj poniższy rysunek satyryczny z drugiej połowy XIX w., a następnie wykonaj polecenia.

R1T6WLww80mnC
Postaci strzelające do „nietoperzy” to Garibaldi i Wiktor Emanuel II, w mundurze żandarma przedstawiono Napoleona III, za którym znajduje się Pius IX. Podpis pod rysunkiem: Żandarm francuski: Bandyci, uciekajcie stąd. Na terenie Ojca Świętego się nie poluje! Anglicy trzymający strzelby: Pozwól, niech Wiktor Emanuel odda ten wspaniały strzał i będziemy bardziej niż zadowoleni.
Źródło: Rozpoczęcie sezonu polowań w Rzymie, Wikimedia Commons, domena publiczna.
R8jsRpWTI2a9U
Ilustracja odnosi się do: Możliwe odpowiedzi: 1. wojny francusko-austriackiej z roku 1859., 2. „wyprawy tysiąca”pod dowództwem Garibaldiego., 3. tzw. kwestii rzymskiej, będącej konsekwencją zdobycia przez Włochy tego miasta w 1870 roku., 4. wyboru Wiktora Emanuela II na króla zjednoczonych Włoch.
RkHJmCc9qwEUr
Wskaż elementy, które potwierdzają tę interpretację. (Uzupełnij).
R9b13zojlcbNL
Uzupełnij luki w tekście. W sukurs 1. Sabaudię, 2. Państwa Kościelnego, 3. Austrii, 4. Piemont, 5. Królestwu Sardynii przyszedł Napoleon III, który w pognębieniu 1. Sabaudię, 2. Państwa Kościelnego, 3. Austrii, 4. Piemont, 5. Królestwu Sardynii widział najprostszą drogę do ostatecznego przekreślenia dzieła kongresu wiedeńskiego. Ingerencję we Włoszech uzasadniał misją pomocy europejskim narodom uciśnionym. Przy okazji cesarz liczył na poszerzenie terytorium Francji. W 1858 r. zawarto tajny sojusz piemoncko francuski. Jego celem było przyłączenie do Piemontu północnych Włoch, w zamian za co Francja miała uzyskać od Sardynii 1. Sabaudię, 2. Państwa Kościelnego, 3. Austrii, 4. Piemont, 5. Królestwu Sardynii. Ograniczenie celów do północnej Italii było na rękę Napoleonowi III, ponieważ od 1849 r. w Rzymie stacjonowały wojska francuskie, które przywróciły władzę papieża po Wiośnie Ludów. Utrzymanie 1. Sabaudię, 2. Państwa Kościelnego, 3. Austrii, 4. Piemont, 5. Królestwu Sardynii było dla Napoleona ważne, gdyż, stawiając się w roli opiekuna papieża, zdobywał przychylność katolickiej ludności Francji. Cesarz liczył ponadto, że nowy 1. Sabaudię, 2. Państwa Kościelnego, 3. Austrii, 4. Piemont, 5. Królestwu Sardynii w obawie przed zemstą Austrii będzie musiał pozostawać w sojuszu z Francją. W ten sposób zwierzchność austriacka nad północnymi Włochami zamieniłaby się w zwierzchność francuską.
311
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się ze źródłami, a następnie wykonaj polecenia.

Źródło 1:

Proces zjednoczenia Włoch oraz zjednoczenia Niemiec w myśli Benedetta Crocego

Niewątpliwie zjednoczenie Włoch B. Croce traktował jako sukces liberalizmu. Podkreślał, iż „gdyby w przypadku historii politycznej można było mówić o arcydziełach, jak w odniesieniu do dzieł sztuki, to proces wybicia się na niepodległość, wolność i zjednoczenie Włoch godne byłyby uznania za takie właśnie arcydzieło w dziedzinie ruchów liberalno‑narodowych XIX wieku”. Na podziw w tym procesie zasługiwało w opinii włoskiego filozofa przede wszystkim współistnienie różnych elementów, duży szacunek dla tradycji, dążenie do głębokiej odnowy, mądrość polityków, zapał rewolucjonistów i ochotników oraz harmonijne współwystępowanie śmiałości i umiaru w dążeniu do celu. W wyniku ustaleń kongresu wiedeńskiego z 1815 r. Włochy pozostały rozbite na szereg państw w różnym stopniu zależnych od Austrii. Niezadowolenie z ówczesnego stanu rzeczy spowodowało, iż wyparcie Austrii i zjednoczenie państw włoskich stało się nadrzędnym problemem politycznym, który przesłonił inne reformy, a zwłaszcza reformy socjalne. Dążenia do połączenia państw włoskich oraz rewindykacje społeczne spowodowały szereg lokalnych rewolucji i powstań we Włoszech w latach 1820–1821, a także w początkach kolejnej dekady.

4 Źródło: Proces zjednoczenia Włoch oraz zjednoczenia Niemiec w myśli Benedetta Crocego, [w:] A. Jóźwik, Rodzinna Europa. Europejska myśl polityczno-prawna u progu XXI wieku, red. P. Fiktus, H. Malewski, M. Marszał, Wrocław 2015, s. 160.

Źródło 2:

Proces zjednoczenia Włoch oraz zjednoczenia Niemiec w myśli Benedetta Crocego

Włoski liberalizm XIX w. nie był jednak jednolity. Można w nim wyodrębnić (…) trzy zarówno ideowe, jak i polityczne kierunki. Pierwszym z nich był program zwany neogwelfickim, który starał się do przyszłego liberalnego ustroju Włoch na szczególnej pozycji umieścić Kościół katolicki, a papieżowi zapewnić centralne miejsce. Drugi natomiast związany był z typowo burżuazyjnym nurtem umiarkowanym, który reprezentował przede wszystkim Camillo Benso di Cavour. Trzeci z kolei określano jako nurt radykalno‑demokratyczny (republikański), charakterystyczny dla ideologii Giuseppe Mazziniego. Kwestią centralną dla wymienionych powyżej odłamów pozostawał problem zjednoczenia Włoch. Najsłabiej występował on u Cavoura. Polityka pomawiano raczej o chęć powiększenia Piemontu niż podejmowanie działań na rzecz zjednoczenia państw włoskich. B. Croce był jednak przekonany, iż z politycznego punktu widzenia to właśnie Cavour lepiej niż Mazzini ocenił sytuację, ponieważ za ważniejsze uznawał wyzwolenie się od austriackiej dominacji oraz wprowadzenie ustroju liberalnego w północnych Włoszech, aniżeli zjednoczenie narodowe. W ocenie Crocego piemoncki premier w pełni zasługiwał na miano roztropnego polityka, brał pod uwagę bowiem fakt, iż zjednoczenie Italii, czyli powstanie dużego państwa sąsiadującego z Francją, nie znajdowało się w interesie francuskiej polityki. Wobec tego można stwierdzić, iż poglądy Cavoura były bardziej dostosowane do rzeczywistych stosunków politycznych i dlatego zdaniem myśliciela okazały się decydujące w nurcie włoskiego liberalizmu.

5 Źródło: Proces zjednoczenia Włoch oraz zjednoczenia Niemiec w myśli Benedetta Crocego, [w:] A. Jóźwik, Rodzinna Europa. Europejska myśl polityczno-prawna u progu XXI wieku, red. P. Fiktus, H. Malewski, M. Marszał, Wrocław 2015, s. 161–162.
R17vs0mmU7bJm
Wytłumacz, co według Benedetto Crocego zasługiwało na podziw w procesie jednoczenia się Włoch. (Uzupełnij). Na podstawie źródła 2 wyjaśnij rolę Camillo Cavoura w dziele zjednoczenia Włoch. (Uzupełnij). Na podstawie źródła 2 wymień trzy ideowe i polityczne kierunki włoskiego liberalizmu XIX wieku, o których wspomina Benedetto Croce. (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z poniższymi źródłami i na ich podstawie wykonaj polecenia.

Źródło 1:

1

Ludzie wysłani do Mediolanu po odbiór broni znaleźli przy wejściu do magazynów królewskich karabinierów, którzy przeszkodzili zabraniu choćby jednej strzelby! Taki rozkaz wydal Cavour. Ta przeszkoda pokrzyżowała nam plany i bardzo nas rozgniewała, nie na tyle jednak, abyśmy odstąpili od naszych zamiarów. (...)

Byliśmy również zmuszeni odesłać ochotników do domu. Znajdując się w dużej liczbie w Genui, wzbudzali podejrzenie całej policji, nie wyłączając francuskiej i sardyńskiej.

Zdecydowana chęć nieopuszczania naszych braci na Sycylii przezwyciężyła wszelkie przeszkody, zwołano znów chętnych, którzy zjawili się natychmiast, najliczniej z Lombardii. (...) Dwa statki - „Lombardo” i ,,Piemonte”(...) - były zamówione; w nocy z piątego na szósty maja wypłynęły z portu w Genui, aby załadować ludzi, którzy rozdzieleni czekali w Foce i w Villa Spinola. Czternastego maja zajęliśmy San Vito, piętnastego spostrzegliśmy wroga, który (...) umieścił większość swoich sił na wzgórzu zwanym Płacz Rzymian (...).

Wróg, spostrzegłszy niewielu naszych ludzi, którzy byli niejednolicie umundurowani i zmieszani z wieśniakami, śmiało wysunął szeregi swoich strzelców z dwoma działami. (...)

Bitwę rozpoczęła moja ulubiona pobudka, która poderwała na nogi wroga, niespodziewającego się trębaczy w naszym oddziale „rozbójników” (nazwa, którą zaszczycali nas nasi wrogowie). (...) Atak udał się ponad wszelkie przewidywania (...).

Zwycięstwo pod Calatafimi, chociaż bez ważniejszego znaczenia, jeśli chodzi o zdobycz (...), miało olbrzymie znaczenie moralne, dodając odwagi ludności i wzbudzając popłoch we wrogiej armii. Pierwszym ważnym skutkiem było powstanie ludności przeciwko cofającemu się wrogowi. Wszędzie powstawały uzbrojone oddziały, które łączyły się z nami.

6

Źródło 2:

RbAdZ9PkMImUf
Wskaż, która mapa ukazuje etap zjednoczenia Włoch, do jakiego doszło po zakończeniu wydarzenia opisanego w źródle 1: Możliwe odpowiedzi: 1. mapa nr 1, 2. mapa nr 2, 3. mapa nr 3, 4. mapa nr 4, 5. mapa nr 5
R1dgeQCXFKZqp
Uzasadnienie: (Uzupełnij).
R1XoanbGO8Ccl
Zaznacz jakie państwo dokonało zjednoczenia Włoch Możliwe odpowiedzi: 1. Królestwo Sardynii, 2. Królestwo Obojga Sycylii, 3. Królestwo Lombardzko-Weneckie, 4. Wielkie Księstwo Toskanii