IAR Opozycja w Turcji: dzisiaj rozpoczyna się ustrój autorytarny

Będzie to jego pierwsza kadencja z tak szerokimi uprawnieniami. Sprawa budzi kontrowersje na świecie. „A.B.” wygrał wybory prezydenckie sprzed dwóch tygodni. Uzyskał w nich 52 procent głosów. Od dzisiaj to właśnie on stanie na czele rządu i będzie mógł zarówno odwoływać urzędników i ministrów i rządzić za pomocą dekretów. Dzisiaj w Turcji przestaje istnieć urząd premiera. Opozycja a także część krytyków tureckiego prezydenta na świecie twierdzą, że nowy system to w praktyce ustrój autorytarny, bo władza skupiona jest w ręku jednego człowieka.

interia Źródło: IAR, Opozycja w Turcji: dzisiaj rozpoczyna się ustrój autorytarny, 9.07.2018 r., dostępny w internecie: fakty.interia.pl [dostęp 31.08.2020 r.].

Marek Bankowicz Ewolucja ustroju politycznego

Konstytucja (…), jakkolwiek hołdowała modnym wówczas w Europie wzorcom niedemokratycznym, zawierała specyficznie polskie rozwiązania. Zdecydowanie zrywała z kanonem systemu demokratycznego, negując dwie kardynalne dla tego systemu zasady – suwerenności narodu oraz podziału władzy. Zepchnęła naród z pozycji suwerena w państwie i w miejsce zwierzchnictwa narodu wprowadziła zwierzchnictwo państwa. W ten oto sposób suwerenem w państwie zostawało samo państwo. Kwintesencją i jednocześnie uosobieniem państwa stał się Prezydent, w rękach którego została skoncentrowana olbrzymia władza. Zamiast podziału władzy pojawił się monizm prezydencki.

konstytucja Źródło: Marek Bankowicz, Ewolucja ustroju politycznego, [w:] Polska XX wieku, red. Wiesław Kozub-Ciembroniewicz, Bogdan Szlachta, Kraków 2010, s. 163–164.

Marcin Matczak Prof. Marcin Matczak: Dlaczego odnawia się autorytaryzm i jak temu przeciwdziałać?

Narracja, która ma zarządzić problemami psychologicznymi i socjologicznymi, z których rodzi się autorytaryzm, ma za cel zniszczyć różnorodność. (…)

Jeżeli chodzi o różnorodność myśli, narracja autorytarna mówi: nie, nie będzie różnorodności myśli, będzie dogmatyzm, jedna myśl,  totalność zarządzania naszymi myślami, cenzura. (…)

Kiedy kończyłem szkołę średnią wiedziałem, gdzie chcę pójść na studia i co chcę robić. Mój syn i jego koledzy, którzy teraz kończą studia – nie wiedzą. Mogą pójść wszędzie. Ja nie mogłem pójść na Oksford ani na Cambridge, oni mogą, ale nie wiedzą gdzie chcą (…). I tu przychodzi narracja, która mówi: „my ci pomożemy, my powiemy, jak ten świat jest zbudowany, kto jest wrogiem, kto jest przyjacielem i będzie ci łatwiej”.

Matczak Źródło: Marcin Matczak, Prof. Marcin Matczak: Dlaczego odnawia się autorytaryzm i jak temu przeciwdziałać?, 9.01.2019 r., dostępny w internecie: archiwumosiatynskiego.pl [dostęp 31.08.2020 r.].

Przemysław Pacuła Przyszłość Korei Północnej

System polityczny Korei Północnej opiera się na kulcie jednostki, dominacji partii, represji aparatu bezpieczeństwa i sile armii. Eksperci nie są wstanie określić rzeczywistego balansu między ośrodkami sprawowania władzy w Phenianie. W warstwie symbolicznej z pewnością najważniejszą rolę pełni rodzina Kimów, której potęga została zbudowana przez rządzącego 46 lat Kim Il Sunga (Kim Ir Sena). (…)

Od wielu lat KRLD jest uznawana za najbardziej represyjny reżim na świecie. Zapisy konstytucji tego państwa, ustanawiające pluralizm i poszanowanie praw człowieka, nie znajdują żadnego odzwierciedlenia w rzeczywistości (…) państwo kontroluje każdą aktywność swoich obywateli. Osoby uznane za „wrogów ludu” bądź w jakimkolwiek stopniu niebezpieczne trafiają wraz z całą rodziną i dziećmi do obozów pracy, w których często umierają. (…)

W Korei Północnej występuje zjawisko „upaństwowienia człowieka”. Polega to na całkowitym uzależnieniu życia obywatela (np. wyboru pracy czy studiów) od decyzji urzędników.

Korea Źródło: Przemysław Pacuła, Przyszłość Korei Północnej, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2012, nr III-IV (23-24), s. 182–183.

Waldemar Paruch Autorytaryzm w Europie XX wieku. Zarys analizy politologicznej cech systemu politycznego

W autorytaryzmie możemy często obserwować „dramat legitymizacji”, związany najczęściej ze śmiercią przywódcy. Formacja autorytarna stawała wówczas przed problemem wypracowania nowych postaci legitymizacji, stare bowiem przestawały być aktualne. Rzadko kiedy decydowano się na kreowanie nowego dyktatora spośród współpracowników zmarłego przywódcy. Najczęściej następowało załamanie się systemu autorytarnego – albo dokonywało się narzucenie ładu totalitarnego (w Europie Środkowej w okresie II wojny światowej), albo następował proces demokratyzacji (w Europie Zachodniej w II połowie XX wieku). W pierwszym przypadku oznaczało to sięgnięcie do idei wodzostwa, właściwej dla systemu totalitarnego, a w drugim zaczęto wykorzystywać demokratyczną formułę legitymizacji władzy państwowej, opartą na wyniku wyborów.

annales Źródło: Waldemar Paruch, Autorytaryzm w Europie XX wieku. Zarys analizy politologicznej cech systemu politycznego, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia” 2009, nr XVI, 1, s. 141.