Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Elektryka prąd nie tyka - o zasadach BPH przy pracy z obwodami elektrycznymi

Film przedstawia najważniejsze zasady bezpiecznego obchodzenia się z urządzeniami i obwodami elektrycznymi. Podkreśla się w nim między innymi, że wiele prac przy sieci elektroenergetycznej powinny wykonywać wyłącznie osoby posiadające odpowiednie uprawnienia, a przed przystąpieniem do obsługi urządzeń należy zapoznać się z ich instrukcją obsługi. W filmie pokazano, jak sprawdzić czy wybrany punkt sieci elektrycznej jest podłączony do zasilania. Fragment poświęcono także na pokazanie przykładów obwodów, przy których można bezpiecznie pracować, dzięki temu, że napięcie w nich nie przekracza wartości zagrażającej życiu i zdrowiu człowieka.

Obejrzyj film o najważniejszych zasadach bezpiecznego obchodzenia się z urządzeniami i obwodami elektrycznymi

Posłuchaj filmu o najważniejszych zasadach bezpiecznego obchodzenia się z urządzeniami i obwodami elektrycznymi.

R1cgZxaJLt2jE
Na czarnym tle ekranu widoczna jest odsłaniająca się, szara przesłona aparatu. Przesłona aparatu składa się z szarych, sierpowatych elementów zachodzących na siebie, które rozchylając się tworzą w centralnej części ekranu powiększający się otwór. Po całkowitym rozchyleniu przesłony, na czarnym tle pojawia się biały napis stanowiący tytuł filmu: Elektryka prąd nie tyka i w drugim wierszu: o zasadach wielkimi literami BHP przy pracy z obwodami elektrycznymi. Po chwili tytuł filmu znika, a w jego miejscu pojawia się animacja przedstawiająca poziomą, niebieską błyskawicę na czarnym tle. Następnie na ekranie widocznych jest kilka następujących po sobie zdjęć i krótkich filmów. Pierwsze z nich przedstawia widoczną z lotu ptaka elektrownię. Kompleks elektrowni składa się z dwóch wysokich, prostopadłościennych i brązowych budynków oraz wysokiego komina z białymi i czerwonymi, poziomymi pasami w górnej części. Obok głównych budynków elektrowni widoczne są mniejsze brązowe budowle. Teren elektrowni otoczony jest żółtozielonymi łąkami i polami. Następnie na ekranie pojawia się film przedstawiający kręcące się, łopaty wiatraka, który wytwarza prąd elektryczny. Trzy łopaty wiatraka zamontowane są na wysokim i białym słupie. Końce białych elementów obracających się pod wpływem wiatru zgodnie z ruchem wskazówek zegara pomalowane są czerwoną farbą. Na tle wiatraka widoczne jest szare zachmurzone niebo. Po chwili, na ekranie widoczne jest zdjęcie słupa wysokiego napięcia będącego elementem sieci energetycznej. Na jasnoniebieskim i lekko zachmurzonym tle nieba widoczna jest wysoka, metalowa konstrukcja słupa. Słup składa się z pionowego trzonu oraz trzech poziomych elementów w górnej części. Do końców poziomych elementów, po prawej i lewej stronie trzonu przymocowane są biegnące poziomo, czarne przewody wysokiego napięcia, którymi słup połączony jest z innymi elementami tego typu. Następnie na ekranie pojawia się na czarnym tle żółty trójkąt równoboczny z czarną, pionową błyskawicą skierowaną w dół. Znak ten podpisany jest poniżej słowami wysokie napięcie. Po chwili znak ten również znika, a w jego miejsce pojawia się zdjęcie dwóch monterów pracujących na słupie energetycznym. Na pionowym, drewnianym słupie z poprzecznymi i metalowymi belkami w górnej części widocznych jest dwóch mężczyzn. Mężczyźni ubrani w ciemne ubrania robocze i niebieskie kaski, przypięci są pasami do trzonu słupa energetycznego. W rękach trzymają narzędzia robocze, którymi operują przy poziomych i czarnych przewodach z prądem przymocowanych do poprzecznych elementów słupa. Następnie, widoczne jest kolejne zdjęcie przedstawiające tym razem ubranego w niebieskie ubrania robocze i biały kask mężczyznę, stojącego przed białą skrzynką z bezpiecznikami. Biała skrzynka zamontowana jest na ścianie, a w jej wnętrzu znajdują się żółte, czarne i niebieskie przewody podłączone do trzech poziomych rzędów bezpieczników. Bezpieczniki widoczne są w postaci białych, prostopadłościennych elementów z pionową łopatką przełączającą. Kolejne zdjęcie przedstawia trzymane w rękach białe, prostokątne gniazdko elektryczne, podłączone białym przewodem do instalacji elektrycznej w ścianie. Gniazdko przedstawione jest jako biały, prostokątny element z okrągłym otworem w środku, w którym widoczne są dwie dziurki na bolce wtyczki, a pomiędzy nimi jest śruba służąca do przykręcenia gniazdka. Na zdjęciu widoczny jest śrubokręt przyłożony do śrubki mocującej. Po chwili zdjęcie to znika, a na czarnym tle ekranu pojawia się w centralnej części znak przedstawiający niebieskie kółko z białymi, wielkimi literami w środku SEP. Jest to logo Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Następnie na ekranie pojawia się zdjęcie przenośnego komputera o szarej obudowie, czarnym ekranie i czarnej klawiaturze. Komputer jest otwarty i leży na szarym blacie biurka. Kolejne zdjęcie widoczne na ekranie, przedstawia stojące, białe żelazko o metalowej i połyskliwej podstawie. Urządzenie ustawione jest na poziomym blacie stołu. Żelazko jest urządzeniem powszechnie dostępnym i dlatego pomimo braku uprawnień może z niego korzystać każdy obywatel. Następnie na ekranie pojawia się zdjęcie szarych urządzeń kuchennych. Na pierwszym planie widoczny jest panel kontrolny piekarnika, na którym umieszczone są cztery przyciski, jeden obok drugiego. Przycisk najbardziej po lewej stronie służy do włączenia i wyłączenia urządzenia, a trzy przyciski z prawej strony obsługują dodatkowe funkcje. W tle widoczna jest niewyraźna prostopadłościenna bryła z pokrętłami w górnej części. Jest to najprawdopodobniej kuchenka. Sprzęt wielkimi literami AGD również należy do urządzeń powszechnie dostępnych, a zatem do korzystania z nich nie potrzeba specjalnych uprawnień. Po chwili na ekranie pojawia się na czarnym tle biała kartka podpisana u góry jako instrukcja obsługi. Instrukcja obsługi jest dołączana do każdego urządzenia elektrycznego i zawiera istotne informacje odnoszące się do prawidłowego i bezpiecznego korzystania z urządzenia. Następnie na tle pierwszej strony instrukcji obsługi pojawia się kolejna oddzielna karta ze wskazówkami dotyczącymi bezpieczeństwa. Następnie na ekranie widoczna jest męska dłoń z wyciągniętym palcem wskazującym skierowanym na osobę oglądającą film. Na tle dłoni widoczny jest półprzezroczysty, niebieski rysunek domu, a na jego tle w białym i przekreślonym okręgu rysunek białej pralki. Po chwili na ekranie widoczne jest zdjęcie białego, podłużnego przedłużacza z kilkoma gniazdkami elektrycznymi i włącznikiem na lewym końcu. Do jednego z gniazdek podłączona jest biała wtyczka elektryczna. Całość widoczna jest na brązowej powierzchni podłogi. Następnie pojawia się zdjęcie czterech białych kabli wychodzących z białej ściany. Każdy z kabli składa się z trzech przewodów w różnokolorowych izolacjach. Kolory izolacji przewodów w każdym kablu to niebieski, brązowy i żółtozielony. Kolejne zdjęcie przedstawia wnętrze skrzynki z bezpiecznikami. Na ekranie widoczny jest poziomy szereg kilku prostopadłościennych bezpieczników. Każdy z bezpieczników posiada pionową, szarą łopatkę służącą do włączania i wyłączania urządzenia. Następnie na ekranie pojawiają się kolejno dwa zdjęcia przedstawiające prostokątne, białe gniazdko elektryczne zamontowane na białej ścianie. Do jednego z otworów wetknięty jest próbnik elektryczny widoczny w postaci przypominającej śrubokręt z żółtą i półprzezroczystą rączką, wewnątrz której zamontowana jest dioda wielkimi literami LED. Na pierwszym ze zdjęć dioda pozostaje zgaszona, a na drugim emituje światło. Po chwili na ekranie pojawia się zdjęcie odsłoniętej płyty głównej montowanej w komputerach osobistych. Na poziomej, ciemnej płycie zamontowane są z lewej strony wiatrak chłodzący nad radiatorem, kondensatory, oporniki, cewki i inne elementy elektroniczne. Następnie zdjęcie przedstawia tył czerwonego samochodu osobowego z podniesioną pokrywą silnika. Wewnątrz silnika widoczny jest akumulator. Po chwili na ekranie pojawia się film, w którym na czarnym tle widoczna jest ludzka dłoń z palcem wskazującym skierowanym na osobę oglądającą film. Na tle ręki pojawia się szara ramka, a w niej biały napis: napięcie bezpieczne dla prądu przemiennego to pięćdziesiąt woltów. Na ekranie pojawia się również rysunek przedstawiający szarą postać ludzką. Wzdłuż tułowia i kończyn poprowadzono białe linie, a na nich, poziome prostokąty symbolizujące oporniki. Oporniki umiejscowione na każdej z kończyn opisano jako rezystory o oporze pięciuset ohmów. Postać ustawiona jest na poziomym prostokącie, którego lewa połowa jest niebieska i podpisana jako izolacja, a prawa jest zielona i podpisana jako ziemia. Po chwili, z prawej strony postaci pojawia się poziomy czerwony prostokąt z białą błyskawicą skierowaną w dół. Symbolizuje ona źródło prądu elektrycznego do którego dotknęła postać. Oporniki narysowane na tle prawej ręki i prawej nogi postaci zmieniają kolor na czerwony. Oznacza to, że przepływa przez nie prąd elektryczny. Po chwili na ekranie pojawia się film, w którym na czarnym tle widoczna jest ludzka dłoń z palcem wskazującym na osobę oglądającą film. Na tle ręki pojawia się szara ramka, a w niej biały napis: napięcie bezpieczne dla prądu stałego to sto dwadzieścia woltów. Poniżej ponownie pojawia się szara ramka przypominająca, że dla prądu przemiennego wartość ta jest mniejsza i wynosi pięćdziesiąt woltów. Następnie na ekranie pojawia się film przedstawiający kilka białych samolotów stojących na płycie lotniska. Po chwili na ekranie pojawia się kolejny samolot przemieszczający się z lewej do prawej strony ekranu. Zdjęcie wykonano w podczas deszczowej pogody. Przy dużej wilgotności powietrza wartości bezpieczne dla napięcia elektrycznego zarówno dla prądu stałego, jak i zmiennego są o połowę mniejsze i wynoszą odpowiednio dla prądu stałego sześćdziesiąt woltów, a dla prądu przemiennego dwadzieścia pięć woltów. Po chwili na ekranie pojawia się film, w którym na czarnym tle widoczna jest ludzka dłoń z palcem wskazującym na osobę oglądającą film. Na tle ręki pojawia się szara ramka, a w niej biały napis: zdrowy rozsądek a poniżej odpowiedzialne postępowanie. Oznacza on, że tymi zasadami należy kierować się przede wszystkim. Na zakończenie filmu, pojawia się biały ekran a w jego centralnej części niebieski napis Fizyka dziewięćset pięćdziesiąt kapsułek. U dołu ekranu z lewej strony widoczne jest logo Wydziały Fizyki Politechniki Warszawskiej, na dole w środkowej części widoczne jest logo Funduszy Europejskich A na dole i po prawej stronie widoczna jest flaga Unii Europejskiej.
Ćwiczenie 1

Oblicz natężenie prądu przepływającego przez człowieka między punktami A i B, jeśli napięcie miedzy nimi wynosi 50 V.

RZOZfsinTqA9q
Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0.
uzupełnij treść
ROA6qEagxIjZi
Ćwiczenie 1
Zaznacz odpowiedź poprawną. Jakim skrótem określany jest zbiór zasad dotyczących bezpieczeństwa i higieny wykonywanej pracy: Możliwe odpowiedzi: 1. Wielkimi literami BHP, 2. Wielkimi literami BP, 3. Wielkimi literami HP
Ćwiczenie 2

Oblicz natężenie prądu przepływającego przez człowieka między punktami A i B, jeśli napięcie miedzy nimi wynosi 12 V. Kałuża oznacza, że nogi człowieka są połączone elektrycznie z sobą i z punktem B.

RChAXq0tsha7c
Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0.
uzupełnij treść
RKJRkBkqLtbip
Ćwiczenie 2
Zaznacz odpowiedź poprawną. Jaka jest wartość napięcia bezpiecznego w normalnych suchych warunkach dla prądu przemiennego? Możliwe odpowiedzi: 1. Dwadzieścia woltów, 2. Dwadzieścia pięć woltów, 3. Pięćdziesiąt woltów, 4. Dwieście trzydzieści woltów