Film
Wykładowca zestawił dwie polemiczne wobec mitu faustowskiego powieści XX wieku. Określ idelologie, które dominują w każdej z nich. Spróbuj uzasadanić, dlaczego są polemiczne wobec pierwowzoru (i co to oznacza).
– o, po trzykroć romantyczny mistrzu, czyż nie chcesz we dnie przechadzać się ze swoją przyjaciółką pod drzewami wiśni, które właśnie zaczynają okrywać się kwiatem, a wieczorami słuchać muzyki Schuberta? Czyż nie będzie ci miło pisać gęsim piórem przy świecach? Czyż nie chcesz jak Faust zasiąść nad retortąretortą i żywić nadzieję, że uda ci się stworzyć nowego homunculusahomunculusa? Tam, tylko tam! Tam czeka już na was dom i stary sługa, goreją świece, które wkrótce pogasną, ponieważ już niebawem powitacie świt. Tą drogą, mistrzu, tylko tą drogą! Żegnajcie, na mnie czas!
Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata, Warszawa 2019, s. 316.
Faust odtrąca myśl o ratunku jako pokusę, – nie z racji formalnej wierności dla paktu i nie dlatego, że już „za późno”, lecz dlatego, że z całej duszy gardzi pozytywnym charakterem świata, dla którego chciano by go uratować, i kłamstwem o jego boskiej błogości.
Thomas Mann, Doktor Faustus, Wrocław 2018, s. 720.
Słownik
(łac. daemon – demon) – wiara w złe duchy, demony
(łac. homunculus – człowieczek) – karzeł, który według poglądów średniowiecznych uczonych miał być sztucznie stworzony przez alchemików
(termin protestantyzm pochodzi od protestu, jaki stany ewangelickie przedłożyły w 1529 r. na sejmie Rzeszy w Spirze wobec podjętych uchwał) – jedno z wyznań chrześcijańskich, powstałe w XVI w. w związku z odrzuceniem niektórych dogmatów i twierdzeń Kościoła, nad którym przywództwo sprawuje papież. Założycielem tej wspólnoty wyznaniowej był niemiecki mnich Marcin Luter, stąd protestantyzm bywa nazywany luteranizmem, choć w jego skład wchodzą też inne wyznania, np. kalwinizm i anglikanizm. Głównymi cechami wszystkich wyznań protestanckich jest odrzucenie prymatu papieża, katolickiej nauki o sakramentach oraz pośrednictwie świętych, doktryny o czyśćcu oraz kluczowego znaczenia Tradycji jako przekazu treści biblijnych (zdaniem protestantów każdy chrześcijanin powinien sięgać bezpośrednio po Pismo Święte, poddając je osobistej, dosłownej interpretacji