Dante Alighieri Boska Komedia, Raj, Pieśń XXXIII

O szczytne Światło¹¹¹, błyszczące gwiaździściej
Ponad pojęcie, wspieraj mię w zamiarze,  
Niechże mój język coś z mych widzeń ziści!  
Niechże obficie zaczerpnę w twym żarze:

Jeśli choć jedna iskra zeń odpryśnie,  
Dość już rodowi ludzkiemu przekażę.  
Jeśli choć nieco z moich marzeń wyśnię  
I zdołam oddać szukanymi tony,  
Już mu twój tryumf potężnie zabłyśnie.  
Tak w owej chwili byłem porażony

Żywym promieniem, iżby mię oślepił  
Każdy blask, co by z innej przypadł strony.  
Tu pomnę owszem, iż się mi pokrzepił
I zahartował wzrok tak doskonale,

Żem go bez lęku w Moc najwyższą wszczepił.  
O hojna Łasko, przez którą zuchwale  
Ku nieśmiertelnej zbliżam się potędze  
I wszystek się w niej rozprzęgam i palę!

W jej łonie widzę wszystkich bytów przędzę:  
Kochanie wiąże jednolitym splotem
To, co oddzielnie stoi w świata księdze.  
Treść i przejawy rzeczy z ich przymiotem,

Złożone razem w takie pełne dziwo,  
Że z mojej mowy trudno sądzić o tem.  
Uniwersalnych praw wieczne ogniwo  
Musiałem widzieć, bo wspomnienie zjawy

Rozkosz mi daje nieprzepamiętliwą.  
[...]  
A myśl skupiona i w jeden Punkt wbita  
Zapalała się od widzeń obrazu.  
Skoro to światło raz duszy zaświta,

To niepodobna, gdy się z nim zespoli,  
By gdzieś widokiem innym była syta.  
Bowiem szczęśliwość, cel najwyższy woli,  
Tam jest zupełna; co się tam nie wszczyna  
I tam nie kończy, jest pełne niedoli.  
[...]

Oto w głębinach materii przejrzystej  
Światła zjawił się rys Trojga Obręczy,  
Równych w obwodzie, lecz barwy troistej.  
Jeden z drugiego Krąg, jak tęcza z tęczy,

Zdał się odbity, a w trzecim pałało  
Jak ogień, który z dwojga się wywnętrzy²²².  
Słabą zaiste mową, nieudałą  
Do moich myśli, te widzenia mącę

I nie wystarcza tutaj rzec: za mało!  
Zarzewie³³³ wieczne, samo w sobie tkwiące,  
Samo‑pojętne, samo‑pojmowane,  
W tym się pojęciu własnym kochające!...

Na owym Kole, które, z siebie brane,  
Zda się promieniem z promienia odbitym,  
Teraz oczyma moimi przystanę.  
W nim, ale własnym malowany świtem,

Zjawił się Twarzy Człeczej Wizerunek...  
Źrenice w niego wpoiłem z zachwytem.  
Jak geometra wykreśla rysunek  
Na kwadraturę koła i zestawia  
Z nieupewnionych danych swój rachunek,

Tak mnie zjawienie nowe zastanawia:  
Podpatrzeć chciałem, jako się sprzymierza  
Figura z Kręgiem i jak się weń wjawia⁴⁴⁴.  
Lecz nie wystarczał lot ziemskiego pierza...

Wtem grom mię raził; myśl w cudo się grąży⁵⁵⁵,  
Czułem, że wola Jego w nią uderza.  
Dalej fantazja moja nie nadąży.  
A już wtórzyła pragnieniu i woli  
Jak koło, które w parze z kołem krąży,  
Miłość, co wprawia w ruch słońce i gwiazdy⁶⁶⁶

Dan Źródło: Dante Alighieri, Boska Komedia, Raj, Pieśń XXXIII, [w:] , tłum. w. 67–93, 98–105, 115–145 E. Porębowicz.