RDDMCyy2bZZzZ

From the expansion to the fall of the first Piast dynasty

Piece of the Gniezno Door describing Wojciech's elevation to episcopal dignity
Source: Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 2.5.

Link to the lesson

You will learn
  • to list Bolesław the Brave's merits for the betterment of Poland;

  • to characterize the crisis of the Piasts' monarchy;

  • to understand the significance of the Congress of Gniezno;

  • to explain why the state of Bolesław I the Brave fell apart;

  • to characterize the greatest monuments of Polish culture.

R1Z8PeMYrf4Zd
Nagranie dźwiękowe abstraktu

The Baptism of Mieszko I, the first historical ruler of Poland, in 966 led the country into the world of Christian Europe. This was of great importance, as it not only sanctioned the duke's power, but also put him on a par with other rulers. His policy was based on the recognition of supremacy of and cooperation with the Empire. After the death of Mieszko I, his son Bolesław, later called the Brave, assumed power over the country. He continued his father's policy by strengthening ties with Emperor Otto III which was also due to the martyr's death of Bishop Adalbert in 997, a friend of the emperor. After his corpse was bought and buried with honours in the Gniezno Cathedral, and after the missionary was recognised as a saint, the Church in Poland gained valuable relics of the martyr and the patron, while Bolesław - the recognition and authority of a good Christian ruler. This made the country credible on the international arena and brought Emperor Otto III closer to Bolesław, the best expression of which was the Congress of Gniezno in 1000, where the German ruler came to officially manifest the alliance with the Polish duke. Unfortunately, Otto III died too early without an heir which ruined the prospects for a lasting alliance and a universalist Europe. The new ruler, Henry II, not only did not follow the policy of his predecessor, but also did not like Bolesław. The expansive policy of the Polish duke led to the Polish‑German war ended in 1018 in Budziszyn where a peace accord was signed. This enabled him to retain independence and some of the lands he conquered. At the same time, Bolesław also pursued an active eastern policy, conquering some Ruthenian lands and strengthening his rule there. The culmination of his policy was his coronation as the first king of Poland in 1025. Unfortunately, the king did not enjoy the crown long, as he died the same year. After that, Mieszko II, his son, was crowned the king.

Rjy2WV5kJ8Crm1
Golden Chapel in Poznań - a statue of Mieszko I and Bolesław the Brave
Source: a. nn., Wikimedia Commons, domena publiczna.

The young ruler tried to pursue his father's superpower policy, but the lack of allies, the hostile attitude of his neighbors and the society wrested with numerous wars and the removal of other brothers from power led to the collapse of the power of the first Piasts and the escape of Mieszko II from Poland in 1031. Bezprym, the eldest son of Bolesław the Brave, assumed power over Poland which was stripped of lost provinces. His rule was short and terribly cruel. Mieszko II returned to the country a year later thanks to the support of the mighty and an agreement with the emperor. As a result, he lost his royal crown, had to submit to the emperor's authority, lost numerous lands and had to share his rule with brothers. Over time, however, he managed to unite the country under his rule. Attempts to rebuild the unity and power of the state, however, did not last long. Unexpectedly, the ruler died in 1034 and the country fell into chaos. We do not know exactly the circumstances or course of the crisis. It was a period of numerous revolts of subjects against the mighty and the Church, and invasions of the country by Bretislav I, Duke of Bochemia, who completely plundered Silesia and Greater Poland with the capital in Gniezno. However, Poland did not cease to exist. It was rebuilt by the son of Mieszko II, Casimir the Restorer. With the military support of the emperor, he conquered Greater Poland and Lesser Poland with Kraków to which he moved the capital. He also managed to recover Masovia. In his policy of cooperation with the mighty and the Church, he rewarded their support with numerous land assignments (benefice)benefice(benefice). Casimir slowly rebuilt the state of his ancestors, basing his functioning on the alliance with the Empire and Kievan Rus', focusing not on conquests, but on the development of the country.

Task 1

Read the piece of the Chronicle and pay attention especially to the last provisions.

Kronika Thietmara

Trudno uwierzyć i opowiedzieć, z jaką wspaniałością przyjmował wówczas Bolesław cesarza i jak prowadził go przez swój kraj do Gniezna. Gdy Otto ujrzał z daleka upragniony gród [Gniezno], zbliżył się doń boso ze słowami modlitwy na ustach. Tamtejszy biskup Unger przyjął go z wielkim szacunkiem i wprowadził do kościoła, gdzie cesarz, zalany łzami, prosił świętego męczennika o wstawiennictwo, by mógł dostąpić łaski Chrystusowej. Następnie utworzył zaraz arcybiskupstwo [...]. Arcybiskupstwo to powierzył bratu wspomnianego męczennika Radzimowi i podporządkował mu z wyjątkiem biskupa poznańskiego Ungera następujących biskupów: kołobrzeskiego Reinberna, krakowskiego Poppo i wrocławskiego Jana [...]. Po załatwieniu tych wszystkich spraw cesarz otrzymał od księcia Bolesława wspaniałe dary [...]. Kiedy odjeżdżał, Bolesław odprowadził go z doborowym pocztem aż do Magdeburga.

wstęp Source: Kronika Thietmara, tłum. M.Z. Jedlicki, Poznań (Biblioteka tekstów historycznych, t. 3) 1953, s. 202–208.
R122UjxUNwZXQ
Wysłuchaj nagrania abstraktu, ułóż do niego pytania i zadaj je koledze.
Task 2

Read the texts from the Annals of Quedlinburg and from the History of Emperor Conrad by Wipo

Die Werke Wipos

1025 [...] Książę polski Bolesław, dowiedziawszy się o śmierci dostojnego cesarza Henryka [II], uniesiony ambicją, tak głęboko zatruty został jadem pychy, że zuchwale rościł sobie prawo, aby go nawet namaszczono i koronowano. Tę jego zarozumiałą zuchwałość wnet dosięgła kara boża. Wkrótce bowiem musiał poddać się smutnemu wyrokowi śmierci. Po nim starszy jego syn Mieszko, nadęty podobną pychą, na wszystkie strony rozlewa jad bezczelności.

[1025] [...] Bolesław, z urodzenia Słowianin, książę Polaków, królewskie insygnia i godność królewską przybrał sobie z krzywdą króla Konrada (II). Jego przypadkowe szczęście szybko zniweczyła śmierć.

teksty źródłowe do ćwiczeńWipos Source: Die Werke Wipos, red. Harry Breslau, Hannover-Leipzig, tłum. P. Wiszewski, 1913, s. 31–32.
RYU6h24vEW03k
Wysłuchaj nagrania abstraktu i zastanów się, czego jeszcze chciałbyś się dowiedzieć w związku z tematem lekcji.
Task 3

Read the piece of the chronicle written by Thietmar of Merseburgfrom in the early 11th century. Select a fragment indicating reasons for making Gniezno the centre of the martyr's cult by Bolesław the Great.

Kronika Thietmara

(Św. Wojciech został zabity. Prusowie) widząc go [...] martwym, wrzucili święte ciało do morza, głowę zaś zatknęli gwoli szyderstwa na palu i wśród okrzyków radości odeszli do swoich siedzib. Gdy się dowiedział o tym syn Mieszka, Bolesław, natychmiast wykupił za pieniądze głowę i święte ciało męczennika. A gdy wieść o tym dotarła do cesarza w Rzymie, wzniósł on z pokorą hymny dziękczynne do Boga, iż w tych czasach poprzez palmę męczeńską takiego zyskał sobie sługę. [W 999 roku.] [...] cesarz [Otton III], dowiedziawszy się o cudach, które Bóg zdziałał przez upodobanego sobie męczennika Wojciecha, wyruszył tam pośpiesznie gwoli modlitwy.

Kronika Thietmara Source: Kronika Thietmara, tłum. M.Z. Jedlicki, Poznań 1953, s. 182.
Task 4

Read the text in the Annals of Hildesheim and pay attention to the behaviour of Mieszko II's troops.

Annales hildesheimenses

[1028] Misako, który już kilka lat w sposób tyrański zagarnął dla siebie i sprawował władzę nad królestwem Słowian wbrew majestatowi cesarskiemu, najechał wschodnie ziemie Saksonii z ogromną siłą swego wojska. Wzniecił wiele pożarów i dokonał zniszczeń i rabunków, zamordował [dosłownie: pociął na kawałki] także mężów, porwał wiele kobiet, w sposób niesłychany zamordował wielką liczbę dzieci. On sam i jego współpracownicy, pomocnicy diabła, dokonali wielu czynów okrutnych i dzikich w granicach krajów chrześcijan.

annales Source: Annales hildesheimenses, red. Georg Waitz, tłum. P. Wiszewski, Hannover 1878 , s. 35.
RVupduNYrHD4u
Complete the sentence correctly: It was obvious for the author of the Annals of Hildesheim that Mieszko II was: Możliwe odpowiedzi: 1. a faithful ally of the emperor., 2. a dangerous and cruel warrior., 3. a loving father of his family.
RqGniX9EwjQqO
Exercise 1
What misfortunes have affected the Polish state after the death of Mieszko II and what were the reasons for this. Możliwe dopowiedzi: 1. causes, 2. misery Gall Anonim. Kronika, o wydarzeniach lat 1031-1039 „[…] Ten zaś Mieszko był zacnym rycerzem, wiele też dokonał dzieł rycerskich, których wyliczanie za długo by trwało. On też stał się przedmiotem nienawiści dla wszystkich sąsiadów, a to skutkiem zawiści, jaką żywili dla jego ojca; [...] Po śmierci więc Mieszka, który niedługo przeżył króla Bolesława, pozostał jako mały chłopaczek Kazimierz [...]. Tymczasem królowie i książęta sąsiedni, każdy od swojej strony gnębili Polskę i do swego władztwa każdy przyłączał miasta i grody graniczne, lub zdobywszy równał (je) z ziemią. I choć tak wielkie krzywdy i klęski znosiła Polska od obcych, to jeszcze nierozsądniej i sromotniej dręczoną była przez własnych mieszkańców. Albowiem niewolnicy powstali na panów, wyzwoleńcy przeciw szlachetnie urodzonym, sami się do rządów wynosząc i jednych z nich na odwrót zatrzymywali u siebie w niewoli, drugich pozabijali, a żony ich pobrali sobie w sprośny sposób i zbrodniczo rozdrapali dostojeństwa. Nadto jeszcze, porzucając wiarę katolicką – czego nie możemy wypowiedzieć bez płaczu i lamentu – podnosili bunt przeciw biskupom i kapłanom Bożym i niektórych z nich, jakoby w zaszczytniejszy sposób, mieczem zgładzili, a innych jakoby rzekomo godnych lichszej śmierci, ukamieniowali. W końcu zaś zarówno od obcych, jak i od własnych mieszkańców Polska doznała takiego spustoszenia, że w zupełności niemal obraną zastała z bogactw i ludzi. Wtedy to Czesi zniszczyli Gniezno i Poznań i zabrali ciało św. Wojciecha."
Exercise 2
RfmmPpTwVJPBh
Wymyśl 5 haseł do krzyżówki związanych z początkami Państwa Polskiego.

Keywords

dynastydynastydynasty, monarchy, chroniclechroniclechronicle,

Glossary

Dynasty
Dynasty
Ro3cycGogUrR0
Nagranie słówka: Dynasty

Dynastia – ród, z którego pochodzą panujący władcy, np. książęta, królowie. Dynastie uznaje się za panującą jeśli co najmniej jej dwaj przedstawiciele rządzą bezpośrednio po sobie lub z niewielkimi przerwami.

Pilgrimage
Pilgrimage
ROFvtUcNr6Ytx
Nagranie słówka: Pilgrimage

Pielgrzymka – podróż do miejsc świętych i kultu religijnego podjęta z powodów religijnych, odbywana najczęściej by zadośćuczynić za grzechy, prosić o zdrowie i pomyślność lub w podziękowaniu za okazaną przez Boga łaskę.

Dethronement
Dethronement
R1IN1XjeFomdA
Nagranie słówka: Dethronement

Detronizacja – pozbawienie siłą lub traktatem panującego władcy tronu. Najczęściej związana jest z przejęciem władzy przez inną osobę lub grupę osób.

Usurper
Usurper
ResxO7YnfeMaP
Nagranie słówka: Usurper

Uzurpator – władca, który w bezprawny i samowolny sposób zagarnął pełnię władzy lub prawa do niej.

Benefice
Benefice
R6leQFHIoUArk
Nagranie słówka: Benefice

Beneficjum – czasowe lub dożywotnie prawo czerpania dochodów z gruntu nadane przez władcę (lub seniora) w zamian za służbę wojskową i poparcie.

Chronicle
Chronicle
R34KUGaR7PQ7s
Nagranie słówka: Chronicle

Kronika – opis wydarzeń, typowy dla średniowiecza utwór o charakterze opisu dziejów przedstawionych chronologicznie.