W tabeli przedstawione zostały średnie wyniki pomiarów temperatury powietrza w Warszawie w okresie od do stycznia.
Dzień miesiąca
Temperatura w
Zauważmy, że powyższe przyporządkowanie jest funkcją. Dni miesiąca są argumentami tej funkcji, a wyniki pomiarów temperatury powietrza są jej wartościami.
Odczytajmy miejsce zerowe tej funkcji.
Wskażmy argumenty, dla których funkcja ta przyjmuje wartości dodatnie oraz wartości ujemne.
Rozwiązanie:
Temperatura powietrza w Warszawie była równa w dniu stycznia, czyli miejscem zerowym tej funkcji jest ten jeden argument.
Ponieważ dodatnia temperatura powietrza w Warszawie była stycznia, stycznia oraz stycznia, to funkcja przyjmuje dla tych trzech argumentów wartości dodatnie.
Ponieważ ujemna temperatura powietrza w Warszawie była stycznia, stycznia, stycznia, to funkcja przyjmuje dla tych trzech argumentów wartości ujemne.
Zapamiętaj!
Oś dzieli wykres funkcji tak, że każdy punkt wykresu, który leży powyżej osi , ma takie współrzędne, że druga jest dodatnia. Mówimy wtedy, że funkcja przyjmuje wartości dodatnie.
Podobnie każdy punkt wykresu, który leży poniżej osi , ma takie współrzędne, że druga jest ujemna. Mówimy wtedy, że funkcja przyjmuje wartości ujemne.
Przykład 2
Rozpatrzmy funkcję określoną wzorem . Obliczymy wartości tej funkcji dla argumentów ze zbioru .
RGMYCpkqOqJpU1
Animacja przedstawia w jaki sposób możemy obliczyć wartości pewnej funkcji dla poszczególnych argumentów.
Animacja przedstawia w jaki sposób możemy obliczyć wartości pewnej funkcji dla poszczególnych argumentów.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Animacja przedstawia w jaki sposób możemy obliczyć wartości pewnej funkcji dla poszczególnych argumentów.
Przykład 3
Aby odczytać z wykresu funkcji, jaką wartość przyjmuje ona dla danego argumentu , wystarczy narysować prostą równoległą do osi , na której leżą wszystkie punkty, których pierwsza współrzędna jest równa (o takiej prostej mówimy, że ma równanie ). Otrzymamy wtedy dokładnie jeden punkt przecięcia tej prostej z wykresem funkcji. Druga współrzędna tego punktu jest szukaną wartością.
R6oTQri1vKDIX1
Animacja przedstawia w jaki sposób odczytujemy wartości pewnej funkcji dla zadanego argumentu.
Animacja przedstawia w jaki sposób odczytujemy wartości pewnej funkcji dla zadanego argumentu.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Animacja przedstawia w jaki sposób odczytujemy wartości pewnej funkcji dla zadanego argumentu.
1
Przykład 4
W praktyce często analizujemy wykresy, szukając na nich argumentów, dla których funkcja osiąga pewne szczególne wartości (co było szerzej skomentowane w przykładach wstępnych). Istotną umiejętnością jest odczytanie z wykresu funkcji jej wartości najmniejszej i wartości największej, o ile da się takie wartości wyznaczyć.
R1JoUUIgqAWa51
W aplecie zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus czterech do dwudziestu pięciu oraz z pionową osią Y od minus siedmiu do sześciu. W zadanym układzie współrzędnych narysowana jest funkcja, która zaczyna się w punkcie i rośnie do punktu . W tym punkcie funkcja osiąga swoją największą wartość, którą zapisujemy . Następnie funkcja maleje do punktu . W tym punkcie funkcja osiąga swoją największą wartość, którą zapisujemy . Funkcja kończy się w punkcie . Podczas animacji na osi Y zaznaczono zakres funkcji pomiędzy -1.51 , a 5.15.
W aplecie zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus czterech do dwudziestu pięciu oraz z pionową osią Y od minus siedmiu do sześciu. W zadanym układzie współrzędnych narysowana jest funkcja, która zaczyna się w punkcie i rośnie do punktu . W tym punkcie funkcja osiąga swoją największą wartość, którą zapisujemy . Następnie funkcja maleje do punktu . W tym punkcie funkcja osiąga swoją największą wartość, którą zapisujemy . Funkcja kończy się w punkcie . Podczas animacji na osi Y zaznaczono zakres funkcji pomiędzy -1.51 , a 5.15.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Przykład 5
Aby odczytać z wykresu, czy i dla jakich argumentów funkcja przyjmuje wartość , wystarczy dorysować prostą równoległą do osi , na której leżą wszystkie punkty, których druga współrzędna jest równa (o takiej prostej mówimy, że ma równanie ). Jeżeli taka prosta przecina wykres danej funkcji, to odczytując pierwszą współrzędną każdego z punktów przecięcia, wyznaczymy argumenty, dla których funkcja przyjmuje daną wartość .
RlYViwrTvUe601
Animacja przedstawia w jaki sposób odczytujemy argumenty, dla których dana funkcja przyjmuje zadaną wartość.
Animacja przedstawia w jaki sposób odczytujemy argumenty, dla których dana funkcja przyjmuje zadaną wartość.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Przykład 7
Dany jest wykres funkcji .
RtLpEFxoYFgzx1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do trzech. W układzie współrzędnych narysowano funkcję w postaci łamanej złożonej z dwóch odcinków leżącej w pierwszej, drugiej, trzeciej i czwartej ćwiartce układu współrzędnych. Funkcja zaczyna się w punkcie (-3, -2) i rośnie do punktu (1, 2), przecinając oś X w punkcie (-1, 0). Następnie funkcja maleje do punktu (4, -1) należącego do wykresu funkcji przecinając ponownie oś X w punkcie (3, 0).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Odczytajmy miejsca zerowe, dziedzinę i zbiór wartości tej funkcji.
Wskażmy argumenty, dla których funkcja przyjmuje wartości dodatnie i ujemne.
Rozwiązanie
Miejsca zerowe tej funkcji to i , ponieważ funkcja dla tych argumentów przyjmuje wartość . Dziedziną tej funkcji jest przedział , a zbiorem wartości tej funkcji jest przedział .
Ta funkcja przyjmuje wartości ujemne dla argumentów z przedziałów i , a wartości dodatnie dla argumentów z przedziału .
Przykład 8
Dany jest wykres funkcji .
Obserwujmy, jak przy zmianie położenia punktu na wykresie zmieniają się wartości tej funkcji dla poszczególnych argumentów.
R11XBaMUKjpKx1
Animacja pokazuje wykres funkcji rosnącej.
Animacja pokazuje wykres funkcji rosnącej.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Animacja pokazuje wykres funkcji stałej.
Funkcja rosnąca
Definicja: Funkcja rosnąca
Funkcję nazywamy rosnącą, jeżeli wraz ze wzrostem argumentów rosną wartości funkcji.
Funkcja malejąca
Definicja: Funkcja malejąca
Funkcję nazywamy malejącą, jeżeli wraz ze wzrostem argumentów maleją wartości funkcji.
Funkcja stała
Definicja: Funkcja stała
Funkcję nazywamy stałą, jeżeli wraz ze wzrostem argumentów wartość funkcji pozostaje stała.
1
Ćwiczenie 1
Na rysunku przedstawiony jest wykres funkcji .
R1XpxT1oHYfGD1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do czterech. Wykres funkcji składa się z siedmiu punktów o współrzędnych (minus jeden i jedna czwarta, -2), (-1, -1), (0, 0), (jeden i jedna trzecia, jedna czwarta), (2, jedna druga), (dwa i jedna trzecia, 1), (3, 3).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RgGquchNdW65Y
Dokończ zdanie, wybierając poprawną odpowiedź. Jest to funkcja: Możliwe odpowiedzi: 1. rosnąca, 2. malejąca, 3. stała
rosnąca
malejąca
stała
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 2
Na rysunku przedstawiony jest wykres funkcji .
R101LA06yGxZj1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do trzech. Wykres funkcji składa się z jedenastu punktów, których druga współrzędna jest stale równa zero.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R19L2CaJs69LR
Dokończ zdanie, wybierając poprawną odpowiedź. Jest to funkcja: Możliwe odpowiedzi: 1. stała, 2. malejąca, 3. rosnąca
stała
malejąca
rosnąca
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 3
Na rysunku przedstawiony jest wykres funkcji .
RMT3wWKaZUhEs1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus dwóch do pięciu. Wykres funkcji składa się z jedenastu punktów, o współrzędnych (-3, 4), (minus dwa i jedna trzecia, trzy i trzy trzecie), (-2, 3), (minus jeden i trzy czwarte, dwa i jedna czwarta), (-1, 2), (minus jedna czwarta, jeden i trzy czwarte), (0, 1), (jedna trzecia, jedna trzecia), (1, 0), (jeden i trzy czwarte, minus jedna czwarta), (2, -1).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1KNsAAfoTaMy
Dokończ zdanie, wybierając poprawną odpowiedź. Jest to funkcja: Możliwe odpowiedzi: 1. malejąca, 2. stała, 3. rosnąca
malejąca
stała
rosnąca
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1QpzkfemWRJv2
Ćwiczenie 4
Który z poniższych wykresów przedstawia funkcję rosnącą, której dziedziną jest zbiór ? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Który z poniższych wykresów przedstawia funkcję rosnącą, której dziedziną jest zbiór ? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83694
83692
83693
83695
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1ZWN4zfG6KSH2
Ćwiczenie 4
Do wykresu funkcji rosnącej, której dziedziną jest zbiór należą punkty: Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Re68qiU9mDggG2
Ćwiczenie 5
Który z poniższych wykresów przedstawia funkcję malejącą, której dziedziną jest zbiór ? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Który z poniższych wykresów przedstawia funkcję malejącą, której dziedziną jest zbiór ? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83696
83697
83699
83698
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RzbstSB84iP9C2
Ćwiczenie 5
Które z poniższych punktów należą do wykresu funkcji malejącej, której dziedziną jest zbiór . Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1MXdmRFN8Ddr2
Ćwiczenie 6
Która z poniższych ilustracji przedstawia wykres funkcji rosnącej? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Która z poniższych ilustracji przedstawia wykres funkcji rosnącej? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83700
83701
83703
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ra71K2kk0V1qI2
Ćwiczenie 6
Który zestaw punktów może należeć do funkcji rosnącej? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RjRq0RHqCKw7K2
Ćwiczenie 7
Która z poniższych ilustracji przedstawia wykres funkcji malejącej? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Która z poniższych ilustracji przedstawia wykres funkcji malejącej? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83704
83705
83706
83707
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1pM4aXYRutVp
Ćwiczenie 7
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych zdań. Przy każdym zdaniu w tabeli zaznacz „Prawda” albo „Fałsz”.. Do wykresu funkcji malejącej mogą należeć punkty . Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do wykresu funkcji malejącej mogą należeć punkty . Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do wykresu funkcji malejącej mogą należeć punkty . Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do wykresu funkcji malejącej mogą należeć punkty . Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych zdań. Przy każdym zdaniu w tabeli zaznacz „Prawda” albo „Fałsz”.. Do wykresu funkcji malejącej mogą należeć punkty . Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do wykresu funkcji malejącej mogą należeć punkty . Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do wykresu funkcji malejącej mogą należeć punkty . Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do wykresu funkcji malejącej mogą należeć punkty . Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R497uVf0jBUrk2
Ćwiczenie 8
Która z poniższych ilustracji przedstawia wykres funkcji rosnącej w zbiorze argumentów spełniających warunek ? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Która z poniższych ilustracji przedstawia wykres funkcji rosnącej w zbiorze argumentów spełniających warunek ? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83708
83709
83711
83710
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RevbB302QRZ69
Ćwiczenie 8
Który zestaw punktów może należeć do funkcji rosnącej w zbiorze argumentów spełniających warunek ? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. , , , , 2. , , , , 3. , , , , 4. , , ,
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ri7zvwxLrm30P2
Ćwiczenie 9
Która z poniższych ilustracji przedstawia wykres funkcji malejącej dla argumentów spełniających warunek ? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Która z poniższych ilustracji przedstawia wykres funkcji malejącej dla argumentów spełniających warunek ? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83713
83712
83715
83714
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RCzAiZ4Ovxkid
Ćwiczenie 9
Który zestaw punktów może należeć do funkcji malejącej tylko dla argumentów spełniających warunek ? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. , , , , 2. , , , , 3. , , , , 4. , , ,
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R19xUpkyP4Fa12
Ćwiczenie 10
Która z poniższych ilustracji przedstawia wykres funkcji stałej w zbiorach argumentów spełniających warunki oraz ? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Która z poniższych ilustracji przedstawia wykres funkcji stałej w zbiorach argumentów spełniających warunki oraz ? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83717
83716
83718
83719
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R5ZCrPUBpluJw
Ćwiczenie 10
Który zestaw punktów może należeć do funkcji stałej w zbiorach argumentów spełniających warunki oraz ? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. , , , , , 2. , , , , , 3. , , , , , 4. , , , ,
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 11
Na rysunku przedstawiony jest wykres funkcji .
R8gkAzHNO5tWg1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus jeden do pięciu. Wykres funkcji jest w postaci krzywej leżącej w pierwszej i drugiej ćwiartce układu współrzędnych. Funkcja zaczyna się w punkcie (-4,1) nie należącym do wykresu funkcji i łączy się z punktem (-2, 1). Następnie punkt (-2,1) jest połączony do punktu (2, 4) przecinając oś Y . Ostatecznie funkcja łączy punkt (2,4 ) z punktem (5,0) należącym do wykresu.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RuhciGdGBctqP
Dokończ zdanie, wybierając poprawną odpowiedź. Funkcja jest malejąca w zbiorze argumentów spełniających warunek: Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 12
Na rysunku przedstawiony jest wykres funkcji .
RqBTrdLF6o0wg1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus dwóch do czterech. Wykres funkcji w postaci krzywej leżącej w pierwszej, drugiej i czwartej ćwiartce układu współrzędnych. Funkcja zaczyna się w punkcie (-4,1) nie należącym do wykresu funkcji i rośnie do punktu (-2, 4). Następnie funkcja łączy łukiem punkt (-2,1) z punktem (1, 0) przecinając oś Y w punkcie (0, 2). Funkcja łączy łukiem punkt (1,0) z punktem (4,4) i następnie łączy ten punkt z punktem (5,-2), który nie należy do wykresu funkcji.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RuRmMgUm5eion
Dokończ zdanie, wybierając poprawną odpowiedź. Funkcja jest rosnąca w zbiorach argumentów spełniających warunki: Możliwe odpowiedzi: 1. oraz , 2. oraz , 3. oraz , 4.
oraz
oraz
oraz
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 13
Na rysunku przedstawiony jest wykres funkcji .
RttsfCr2z8ERt1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus jeden do pięciu. Wykres funkcji jest w postaci krzywej znajdujący się w pierwszej i drugiej ćwiartce układu współrzędnych. Funkcja rozpoczyna się w punkcie (-3,0) należącym do wykresu funkcji i łączy się z punktem (-2,3) . Następnie od tego punktu funkcja jest poprowadzona do punktu (-1,3). Od punktu (-1,3) funkcja ma kształt górnego półokręgu o promieniu jeden kończącego się w punkcie (1,3). Funkcja od tego punktu łączy się z punktem (1,3). Końcowo funkcja łączy punkt (1,3) z punktem (4,1) należącego do wykresu funkcji.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1MGR1X1uLVik
Dokończ zdanie, wybierając poprawną odpowiedź. Funkcja jest stała w zbiorach argumentów spełniających warunki: Możliwe odpowiedzi: 1. oraz , 2. , 3. oraz , 4. oraz
oraz
oraz
oraz
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 14
Na rysunku przedstawiony jest wykres funkcji .
R133eWlI7Ruwq1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do trzech. Wykres funkcji jest w postaci łamanej znajdujący się w pierwszej, drugiej i czwartej ćwiartce układu współrzędnych. Funkcja rozpoczyna się w punkcie (-2,0) i łączy się z punktem (-1,3) . Następnie od tego punktu funkcja łączy się z punktem (3,0). Funkcja przecinając oś X łączy się z punktem (1,-3). Końcowo funkcja znów przecinając oś X łączy się z punktem (3,1) nie należącego do wykresu funkcji.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1bhtmlIi4HzK
Rozstrzygnij, czy zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe. Zaznacz zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Funkcja jest rosnąca w zbiorach argumentów , takich, że oraz ., 2. Funkcja jest malejąca w zbiorze argumentów , takich, że ., 3. Funkcja jest stała w zbiorze argumentów , takich, że , 4. Funkcja jest określona dla argumentów ., 5. Funkcja jest stała w zbiorze argumentów , takich, że , 6. Funkcja jest rosnąca w zbiorach argumentów , takich, że oraz ., 7. Funkcja jest malejąca w zbiorze argumentów , takich, że ., 8. Funkcja jest określona dla argumentów
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RatWDCeLs7cq02
Ćwiczenie 15
Który z poniższych wykresów funkcji, dla każdego argumentu , przyjmuje wartości ujemne? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Który z poniższych wykresów funkcji, dla każdego argumentu , przyjmuje wartości ujemne? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83724
83725
83726
83727
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RBY9OBMpqHZRk
Ćwiczenie 15
Który zestaw punktów może należeć do funkcji, która dla każdego argumentu przyjmuje wartości ujemne? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. , , , , , 2. , , , , , 3. , , , , , 4. , , , ,
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RZDfhRfs6bpmY2
Ćwiczenie 16
Który z poniższych wykresów funkcji, dla każdego argumentu przyjmuje wartości dodatnie? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Który z poniższych wykresów funkcji, dla każdego argumentu przyjmuje wartości dodatnie? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83728
83729
83730
83731
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RNArWh8z64nNr
Ćwiczenie 16
Który zestaw punktów może należeć do funkcji, która dla każdego argumentu przyjmuje wartości dodatnie. Możliwe odpowiedzi: 1. , , , , 2. , , , , 3. , , , , 4. , , ,
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RemIkVTGoOXuI2
Ćwiczenie 17
Który z poniższych wykresów funkcji, dla każdego argumentu przyjmuje wartości nieujemne? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Który z poniższych wykresów funkcji, dla każdego argumentu przyjmuje wartości nieujemne? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83732
83733
83736
83735
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1DIOHZ8K8EMm
Ćwiczenie 17
Który zestaw punktów może należeć do funkcji, która dla każdego argumentu przyjmuje wartości nieujemne. Zaznacz poprawna odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. , , , , , 2. , , , , , 3. , , , , , 4. , , , ,
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RTHAlJLWKYG4p2
Ćwiczenie 18
Który z poniższych wykresów funkcji dla każdego argumentu przyjmuje wartości niedodatnie? Zaznacz poprawną odpowiedź.
Który z poniższych wykresów funkcji dla każdego argumentu przyjmuje wartości niedodatnie? Zaznacz poprawną odpowiedź.
83734
83737
83739
83738
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R11TvYjcNjZPK
Ćwiczenie 18
Który zestaw punktów może należeć do funkcji, która dla każdego argumentu przyjmuje wartości niedodatnie. Możliwe odpowiedzi: 1. , , , , , 2. , , , , , 3. , , , , , 4. , , , ,
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 19
Na rysunku przedstawiony jest wykres funkcji .
RHdxIPFRcqTPa1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do trzech. Wykres funkcji jest w postaci krzywej leżącej we wszystkich ćwiartkach układu współrzędnych. Funkcja zaczyna się w punkcie (-3, -2) nie należącym do wykresu funkcji i rośnie po łuku do punktu (0,2). Następnie funkcja maleje po łuku do punktu (3 i pół , minus jeden) przecinając oś X w punkcie (3,0). Następnie funkcja jest stała do punktu (5,-1) nie należącego do wykresu funkcji.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Rex0eEfzboF7s
Dokończ zdanie, wybierając poprawną odpowiedź. Funkcja przyjmuje wartości dodatnie dla każdego argumentu , takiego że: Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 20
Na rysunku przedstawiony jest wykres funkcji .
ReMEOIYUdUsU91
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do trzech. Wykres funkcji jest w postaci krzywej leżącej w pierwszej, drugiej i trzeciej ćwiartce układu współrzędnych. Funkcja zaczyna się w punkcie (-6,0) należącym do wykresu funkcji i maleje do punktu (-3 i jedna trzecia, minus dwa i pół). Następnie funkcja rośnie do punktu (3, 1) przecinając oś X w punkcie (-1,0) oraz oś Y w punkcie (zero, jeden i pół) . Następnie funkcja maleje do punktu (4,0) należącego do wykresu funkcji.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RJv3sXLsNLyM0
Dokończ zdanie, wybierając poprawną odpowiedź. Funkcja przyjmuje wartości ujemne dla każdego argumentu spełniającego warunek: Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 21
Na rysunku przedstawiony jest wykres funkcji .
RBa412nsLCLSD1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do trzech. Wykres funkcji jest w postaci krzywej leżącej we wszystkich ćwiartkach układu współrzędnych. Funkcja zaczyna się w punkcie (-5,0) należącym do wykresu funkcji i rośnie po łuku do punktu (-3, 1). Następnie funkcja maleje po łuku do punktu (minus jeden i pół, minus jeden) przecinając oś X w punkcie (-1,0). Następnie funkcja rośnie od punktu (minus jeden i pół, minus jeden) do punktu (pół,1) przecinając układ współrzędnych w punkcie (0,0). Funkcja maleje po łuku od punktu (pół, jeden) do punktu (3,-1) przecinając oś X punkcie (1,0). Ostatecznie funkcja rośnie po łuku do punktu (5,0), który należy do wykresu funkcji.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RYFDk6ZLfZvKW
Zaznacz wszystkie zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Funkcja przyjmuje wartości dodatnie dla każdego argumentu , takiego że oraz ., 2. Funkcja przyjmuje wartości ujemne dla każdego argumentu , takiego że oraz ., 3. Funkcja ma miejsc zerowych., 4. Funkcja jest określona dla argumentów ., 5. Największa wartość funkcji wynosi ., 6. Funkcja przyjmuje wartość najmniejszą dla argumentu ., 7. Funkcja przyjmuje wartości dodatnie dla każdego argumentu spełniającego warunki oraz ., 8. Funkcja przyjmuje wartości ujemne dla każdego argumentu spełniającego warunki oraz ., 9. Funkcja przyjmuje wartości nieujemne dla każdego argumentu spełniającego warunki oraz ., 10. Funkcja przyjmuje wartości niedodatnie dla każdego argumentu spełniającego warunki oraz .
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 22
Na rysunku przedstawiono wykres funkcji .
R1WMM3CXC8TaE1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus dwóch do czterech. Wykres funkcji jest w postaci łamanej leżącej w pierwszej drugiej i czwartej ćwiartce układu współrzędnych. Funkcja zaczyna się w punkcie (-3,0) nie należącym do wykresu funkcji i łączy się z punktem (-2, 3) . Następnie funkcja łączy się z punktem (3,0). Funkcja łączy podany punkt z punktem (1,0) . Potem punkt (1,0) łączy się z punktem (2,-1). Punkt (2,-1) zostaje połączony z punktem (3,0). Końcowo punkt (3,0) łączy się z punktem (4,4) należącym do wykresu funkcji.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Odczytaj z wykresu i zapisz:
dziedzinę funkcji ,
zbiór wartości funkcji ,
miejsca zerowe funkcji ,
zbiór argumentów, w którym funkcja jest rosnąca,
zbiór argumentów, w którym funkcja jest malejąca,
dla jakich argumentów funkcja jest stała,
dla jakich argumentów funkcja przyjmuje wartości dodatnie,
dla jakich argumentów funkcja przyjmuje wartości ujemne,
największą i najmniejszą wartość funkcji .
RodKbSO15K70E
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Skorzystaj z przedstawionego rysunku i odczytaj z niego odpowiednie wartości lub argumenty.
Dziedzina to wszystkie argumenty, dla których funkcja przyjmuje wartość.
Zbiór wartości funkcji to zbiór wszystkich wartości, jakie może przyjąć funkcja.
Miejsca zerowe funkcji to argumenty, dla których funkcja przyjmuje wartość .
,
oraz
oraz
wartość największa wynosi , wartość najmniejsza wynosi
2
Ćwiczenie 23
Na rysunku przedstawiono wykres funkcji .
RJSu3LJjmiJaR1
Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus ośmiu do ośmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do czterech. Wykres funkcji jest w postaci krzywej leżącej we wszystkich ćwiartkach układu współrzędnych. Funkcja zaczyna się w punkcie (-6, -2) nie należącym do wykresu funkcji i jest górnym półokręgiem o promieniu minus jeden kończącym się w punkcie (-4,-2). Następnie funkcja łączy się z punktem (-2,2) przecinając oś X. Punkt ten zostaje połączony łukiem z punktem (0,4) . Następnie funkcja łączy się z punktem (4,-2) .Od tego punktu kształt funkcji jest górnym półokręgiem o promieniu jeden kończącym się w punkcie (6,-2) nie należącym do wykresu funkcji.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Odczytaj z wykresu i zapisz:
dziedzinę funkcji ,
zbiór wartości funkcji ,
miejsca zerowe funkcji ,
zbiór argumentów, w którym funkcja jest rosnąca,
zbiór argumentów, w którym funkcja jest malejąca,
dla jakich argumentów funkcja przyjmuje wartości dodatnie,
dla jakich argumentów funkcja przyjmuje wartości ujemne,
największą i najmniejszą wartość funkcji .
Rm7OH8QeVu9Mf
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Skorzystaj z przedstawionego rysunku i odczytaj z niego odpowiednie wartości i argumenty.
Dziedzina to wszystkie argumenty, dla których funkcja przyjmuje wartość.
Zbiór wartości funkcji to zbiór wszystkich wartości, jakie może przyjąć funkcja.
Miejsca zerowe funkcji to argumenty, dla których funkcja przyjmuje wartość .
oraz oraz
oraz oraz
oraz
wartość największa wynosi , wartość najmniejsza wynosi .
2
Ćwiczenie 24
Narysuj wykres funkcji określonej w zbiorze liczb naturalnych mniejszych od , wiedząc, że:
funkcja przyjmuje wartości dodatnie dla argumentów większych od ,
funkcja jest rosnąca,
funkcja ma jedno miejsce zerowe,
największa wartość funkcji wynosi .
RPcpHIAFzPNfs
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Opisz wykres funkcji określonej w zbiorze liczb naturalnych mniejszych od , wiedząc, że:
funkcja przyjmuje wartości dodatnie dla argumentów większych od ,
funkcja jest rosnąca,
funkcja ma jedno miejsce zerowe,
największa wartość funkcji wynosi .
Mogą to być pojedyncze punkty, które spełniają wszystkie powyższe założenia.
R1dzhoCFNtxIG1
Przykładowe rozwiązanie. Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do ośmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do czterech.Wykres funkcji składa się z siedmiu punktów o współrzędnych (0, minus dwa i dwie trzecie), (1, -2), (2, -1), (3, minus jedna druga), (4, 0), (5, 1), (6, 3).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 25
Narysuj wykres funkcji określonej w zbiorze , wiedząc, że:
funkcja przyjmuje wartość ujemną dla jednego argumentu,
funkcja ma dwa miejsca zerowe,
najmniejsza wartość funkcji wynosi .
Rf2apy2KdSQPj
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Opisz wykres funkcji określonej w zbiorze , wiedząc, że:
funkcja przyjmuje wartość ujemną dla jednego argumentu,
funkcja ma dwa miejsca zerowe,
najmniejsza wartość funkcji wynosi .
Do każdego argumentu ze zbioru przypisz wartość taką, aby funkcja spełniała powyższe założenia.
R1TNg9c2h2cAW1
Przykładowe rozwiązanie. Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do ośmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do trzech.Wykres funkcji składa się z siedmiu punktów współrzędnych (-3, 1), (-2, 1), (-1, 0), (0, -2), (1, 0), (2, 1), (3, 1).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 26
Narysuj wykres funkcji określonej dla każdego argumentu , wiedząc, że:
funkcja jest rosnąca w zbiorze argumentów , takich że ,
funkcja jest malejąca w zbiorze argumentów , takich że ,
punkt należy do wykresu funkcji.
Ro8qKvLn4wBIN
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Opisz wykres funkcji określonej dla każdego argumentu , wiedząc, że:
funkcja jest rosnąca w zbiorze argumentów , takich że ,
funkcja jest malejąca w zbiorze argumentów , takich że ,
punkt należy do wykresu funkcji.
Istnieje wiele funkcji spełniających te założenia. Pamiętaj, że każdy argument znajdujący się w dziedzinie musi mieć przypisaną do siebie wartość.
RxfrDRVHh86Ik1
Przykładowe rozwiązanie. Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do siedmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do czterech. Wykres funkcji jest w postaci krzywej leżącej we wszystkich ćwiartkach układu współrzędnych. Funkcja zaczyna się w punkcie (-4, 3) nie należącym do wykresu funkcji i maleje do punktu (1,-3) przecinając oś X w punkcie (- 1 i pół, 0) oraz oś Y w punkcie (0, 1 i cztery piąte). Następnie funkcja rośnie po łuku do punktu (5,2) należącym do wykresu funkcji przecinając oś X w punkcie (2,0).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 27
Narysuj wykres funkcji określonej dla każdego argumentu , wiedząc, że:
funkcja przyjmuje wartości ujemne dla każdego argumentu ,
funkcja jest rosnąca w zbiorze argumentów spełniających warunek ,
funkcja ma jedno miejsce zerowe.
RF9LcYO6QSlXl
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Opisz wykres funkcji określonej dla każdego argumentu , wiedząc, że:
funkcja przyjmuje wartości ujemne dla każdego argumentu ,
funkcja jest rosnąca w zbiorze argumentów spełniających warunek ,
funkcja ma jedno miejsce zerowe.
Istnieje wiele funkcji spełniających te założenia. Pamiętaj, że każdy argument znajdujący się w dziedzinie musi mieć przypisaną do siebie wartość.
R1WRFtw3aCxKn
Przykładowe rozwiązanie. Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus sześciu do sześciu oraz z pionową osią Y od minus trzech do trzech. Wykres funkcji jest w postaci łamanej leżącej w pierwszej, trzeciej i czwartej ćwiartce układu współrzędnych. Funkcja zaczyna się w punkcie (-4, -2) nie należącym do wykresu funkcji i jest stała aż do punktu (1, -2). Następnie funkcja rośnie do punktu (5,2) należącego do wykresu funkcji.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 28
Narysuj wykres funkcji, wiedząc, że:
funkcja jest stała w zbiorze argumentów , takich że ,
funkcja nie ma wartości największej,
funkcja ma dwa miejsca zerowe,
funkcja jest malejąca w zbiorze argumentów , takich że .
Rwwjl6dZ6CWYd
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Opisz wykres funkcji, wiedząc, że:
funkcja jest stała w zbiorze argumentów , takich że ,
funkcja nie ma wartości największej,
funkcja ma dwa miejsca zerowe,
funkcja jest malejąca w zbiorze argumentów , takich że .
Istnieje wiele funkcji spełniających te założenia. Pamiętaj, że każdy argument znajdujący się w dziedzinie musi mieć przypisaną do siebie wartość.
RHsakWmrApy1M1
Przykładowe rozwiązanie. Na rysunku zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do ośmiu oraz z pionową osią Y od minus trzech do czterech. Wykres funkcji jest w postaci łamanej znajdujący się we wszystkich ćwiartkach układu współrzędnych. Funkcja rozpoczyna się w punkcie (-6,0) nie należącym do wykresu funkcji i maleje do punktu (-3,-2) . Następnie od tego punktu funkcja jest stała do punktu (-1,1). Końcowo funkcja rośnie przecinając obie osie układu do punktu (3,4), który nie należy do wykresu funkcji.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.