Zapoznaj się z galerią interaktywną przedstawiającą trójkąt ekspozycji. Następnie wykonaj ćwiczenie.
R1HXvjtUM35kw1
Ilustracja przedstawia trójkąt ekspozycji. W środku trójkąta jest napis: Ekspozycja. Bok trójkąta po lewej stronie jest opisany jako Migawka. Od dołu boku ku górze są następujące parametry: 1/1000, 1/500, 1/250, 1/150, 1/60, 1/30, 1/15. Wzdłuż boku, na całej długości, są dwie strzałki narysowane liniami przerywanymi. Jedna oznacza Czas naświetlania, druga Ruch obiektywu. Na dole strzałki oznaczającej Czas naświetlania jest napis: Mało światła, u góry strzałki jest napis: Dużo światła. Na dole strzałki Ruch obiektywu jest napis Zamrożenie ruchu, u góry Rozmycie ruchu. Prawy bok trójkąta opisano jako ISO. Od dołu do góry boku są następujące parametry: 3200, 1600, 800, 400, 200, 100. Następnie równolegle do boku są dwie strzałki na całej długości boku. Pierwsza dotyczy Czułości matrycy, druga Szumu na zdjęciu. W dolnej części strzałki: Czułość matrycy jest napis: Dużo światła, w górnej: Mało światła. W dolnej części strzałki Szum na zdjęciu jest napis: Wysoki szum, w górnej Niski szum. Podstawia trójkąta jest nazwana: Przysłona. Od lewej do prawej strony są parametry: f/2.8, f/4, f/5.6, f/8, f/11, f/16, f/22, f/32. Poniżej podstawy są dwie równoległe do niej strzałki na całej jej długości. Pierwsza dotyczy Otworu obiektywu, druga: Głębi ostrości. Po lewej stronie strzałki dotyczącej otworu obiektywu jest napis: Dużo światła, po prawej stronie: Mało światła. Po lewej stronie strzałki dotyczącej głębi ostrości jest napis: Mała głębia ostrości, po prawej stronie: Duża głębia ostrości. Do punktów interaktywnych dodano nagrania dźwiękowe. Opisano: 1. Ekspozycja. Ekspozycja to poziom naświetlenia zdjęcia i filmu. Ten parametr mówi o tym, ile światła padającego na matrycę aparatu trzeba, by zarejestrować obraz z taką jasnością, która odpowiada rzeczywistej. Mierzy się go za pomocą wartości ekspozycji (EV – ang. Exposure Value). Skala EV, z którą najczęściej można się spotkać, przyjmuje wartości od -6 do +17 – oczywiście teoretycznie nie ma limitu zarówno dla wartości ujemnych, jak i dodatnich. Punkt 0 na skali EV oznacza odpowiednie naświetlenie matrycy światłoczułej przy czułości ISO równej 100, czasie ekspozycji wynoszącym 1s oraz przysłonie ustawionej na f/1. Wzór na obliczenie EV: gdzie to wartość przysłony, a – migawki. Przy wyliczeniach należy założyć ISO o wartości 100. Jeśli na przykład rzeczywiste ISO wynosi 800 (trzy razy więcej światła) parametry dopasowane do analogicznej sytuacji wedle wzory zapewne będą skutkować prześwietlonym zdjęciem. Ilustracja przedstawia kilka zdjęć obok siebie, przedstawiających identyczne ujęcie miasta nocą. Na pierwszym planie jest woda, w tle oświetlone miasto. Zdjęcie po lewej stronie szeregu fotografii jest najciemniejsze, kolejne są coraz jaśniejsze. Na dole zdjęć są napisy (od lewej do prawej strony): 1.3 sec, 2.5 sec, 4 sec, 8 sec, 15 sec. Demonstracja efektu ekspozycji w fotografii nocnej Źródło: Aram Dulyan, wikipedia.org, dostęp: 22.03.2023, licencja CC BY 2.0. 2. Przysłona. Przysłona decyduje, ile światła trafi na matrycę aparatu czy kamery podczas rejestrowania obrazu. Zdjęcie przedstawia dwa obiektywy. W pierwszym przysłona jest otwarta, wartość f/2.8, w drugim obiektywie przysłona jest zamknięta, wartość f/16. Niska i duża wartość przysłony Źródło: Mohylek, wikipedia.org, dostęp: 22.03.2022, licencja CC BY-SA 3.0. 3. Migawka.
text={audio}Migawka odpowiada za czas naświetlania. Reguluje to, przez ile czasu światło pada na matrycę przez obiektyw. Zdjęcie przedstawia migawkę szczelinową. Składa się z kilku równolegle prowadzonych taśm stalowych (lamelek). Migawka szczelinowa Źródło: Remigiusz Józefowicz, wikipedia.org, dostęp: 22.03.2022, licencja CC BY-SA 2.5 pl. 4. Czułość (ISO).
ISO to czułość, z jaką pracuje matryca. Im wyższy jest ten parametr, tym więcej światła może zarejestrować czujnik. Zdjęcie przedstawia porównanie trzech identycznych zdjęć. Przedstawiają żółtą różę. Najmniej światła jest na zdjęciu z ISO 50, tło jest bardzo ciemne. Środkowe zdjęcie wykonano przy ISO 200, tło jest nieco bardziej wyraźne. Najwięcej światła jest na zdjęciu z ISO 800. Różnice w wartości parametru ISO filmu fotograficznego Źródło: MikeRun, wikipedia.org, dostęp: 22.03.2022, licencja CC BY-SA 4.0. 5. Szum. Szumy widoczne przy wysokich czułościach to tzw. cyfrowe ziarno. Oznacza to, że na zdjęciu widoczne są kropki. Im wyższa czułość filmu na światło, tym większe i bardziej wyraźne kropki. Zdjęcie przedstawia zimowy krajobraz - oszronione drzewa oraz drewniany domek. Zdjęcie jest czarno-białe. Na tle szarego nieba widoczna ziarnistość zdjęcia. Migawka szczelinowa Źródło: Wuhazet - Henryk Żychowski, wikipedia.org, dostęp: 22.03.2022, licencja CC BY 3.0. 6. Trójkąt ekspozycji. Każdy bok trójkąta opisuje jeden dany parametr. Zmiana parametru o jeden stopień powoduje dwukrotne zmniejszenie lub zwiększenie ilości światła.
Ilustracja przedstawia trójkąt ekspozycji. W środku trójkąta jest napis: Ekspozycja. Bok trójkąta po lewej stronie jest opisany jako Migawka. Od dołu boku ku górze są następujące parametry: 1/1000, 1/500, 1/250, 1/150, 1/60, 1/30, 1/15. Wzdłuż boku, na całej długości, są dwie strzałki narysowane liniami przerywanymi. Jedna oznacza Czas naświetlania, druga Ruch obiektywu. Na dole strzałki oznaczającej Czas naświetlania jest napis: Mało światła, u góry strzałki jest napis: Dużo światła. Na dole strzałki Ruch obiektywu jest napis Zamrożenie ruchu, u góry Rozmycie ruchu. Prawy bok trójkąta opisano jako ISO. Od dołu do góry boku są następujące parametry: 3200, 1600, 800, 400, 200, 100. Następnie równolegle do boku są dwie strzałki na całej długości boku. Pierwsza dotyczy Czułości matrycy, druga Szumu na zdjęciu. W dolnej części strzałki: Czułość matrycy jest napis: Dużo światła, w górnej: Mało światła. W dolnej części strzałki Szum na zdjęciu jest napis: Wysoki szum, w górnej Niski szum. Podstawia trójkąta jest nazwana: Przysłona. Od lewej do prawej strony są parametry: f/2.8, f/4, f/5.6, f/8, f/11, f/16, f/22, f/32. Poniżej podstawy są dwie równoległe do niej strzałki na całej jej długości. Pierwsza dotyczy Otworu obiektywu, druga: Głębi ostrości. Po lewej stronie strzałki dotyczącej otworu obiektywu jest napis: Dużo światła, po prawej stronie: Mało światła. Po lewej stronie strzałki dotyczącej głębi ostrości jest napis: Mała głębia ostrości, po prawej stronie: Duża głębia ostrości. Do punktów interaktywnych dodano nagrania dźwiękowe. Opisano: 1. Ekspozycja. Ekspozycja to poziom naświetlenia zdjęcia i filmu. Ten parametr mówi o tym, ile światła padającego na matrycę aparatu trzeba, by zarejestrować obraz z taką jasnością, która odpowiada rzeczywistej. Mierzy się go za pomocą wartości ekspozycji (EV – ang. Exposure Value). Skala EV, z którą najczęściej można się spotkać, przyjmuje wartości od -6 do +17 – oczywiście teoretycznie nie ma limitu zarówno dla wartości ujemnych, jak i dodatnich. Punkt 0 na skali EV oznacza odpowiednie naświetlenie matrycy światłoczułej przy czułości ISO równej 100, czasie ekspozycji wynoszącym 1s oraz przysłonie ustawionej na f/1. Wzór na obliczenie EV: gdzie to wartość przysłony, a – migawki. Przy wyliczeniach należy założyć ISO o wartości 100. Jeśli na przykład rzeczywiste ISO wynosi 800 (trzy razy więcej światła) parametry dopasowane do analogicznej sytuacji wedle wzory zapewne będą skutkować prześwietlonym zdjęciem. Ilustracja przedstawia kilka zdjęć obok siebie, przedstawiających identyczne ujęcie miasta nocą. Na pierwszym planie jest woda, w tle oświetlone miasto. Zdjęcie po lewej stronie szeregu fotografii jest najciemniejsze, kolejne są coraz jaśniejsze. Na dole zdjęć są napisy (od lewej do prawej strony): 1.3 sec, 2.5 sec, 4 sec, 8 sec, 15 sec. Demonstracja efektu ekspozycji w fotografii nocnej Źródło: Aram Dulyan, wikipedia.org, dostęp: 22.03.2023, licencja CC BY 2.0. 2. Przysłona. Przysłona decyduje, ile światła trafi na matrycę aparatu czy kamery podczas rejestrowania obrazu. Zdjęcie przedstawia dwa obiektywy. W pierwszym przysłona jest otwarta, wartość f/2.8, w drugim obiektywie przysłona jest zamknięta, wartość f/16. Niska i duża wartość przysłony Źródło: Mohylek, wikipedia.org, dostęp: 22.03.2022, licencja CC BY-SA 3.0. 3. Migawka.
text={audio}Migawka odpowiada za czas naświetlania. Reguluje to, przez ile czasu światło pada na matrycę przez obiektyw. Zdjęcie przedstawia migawkę szczelinową. Składa się z kilku równolegle prowadzonych taśm stalowych (lamelek). Migawka szczelinowa Źródło: Remigiusz Józefowicz, wikipedia.org, dostęp: 22.03.2022, licencja CC BY-SA 2.5 pl. 4. Czułość (ISO).
ISO to czułość, z jaką pracuje matryca. Im wyższy jest ten parametr, tym więcej światła może zarejestrować czujnik. Zdjęcie przedstawia porównanie trzech identycznych zdjęć. Przedstawiają żółtą różę. Najmniej światła jest na zdjęciu z ISO 50, tło jest bardzo ciemne. Środkowe zdjęcie wykonano przy ISO 200, tło jest nieco bardziej wyraźne. Najwięcej światła jest na zdjęciu z ISO 800. Różnice w wartości parametru ISO filmu fotograficznego Źródło: MikeRun, wikipedia.org, dostęp: 22.03.2022, licencja CC BY-SA 4.0. 5. Szum. Szumy widoczne przy wysokich czułościach to tzw. cyfrowe ziarno. Oznacza to, że na zdjęciu widoczne są kropki. Im wyższa czułość filmu na światło, tym większe i bardziej wyraźne kropki. Zdjęcie przedstawia zimowy krajobraz - oszronione drzewa oraz drewniany domek. Zdjęcie jest czarno-białe. Na tle szarego nieba widoczna ziarnistość zdjęcia. Migawka szczelinowa Źródło: Wuhazet - Henryk Żychowski, wikipedia.org, dostęp: 22.03.2022, licencja CC BY 3.0. 6. Trójkąt ekspozycji. Każdy bok trójkąta opisuje jeden dany parametr. Zmiana parametru o jeden stopień powoduje dwukrotne zmniejszenie lub zwiększenie ilości światła.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 1
Wykonaj kilka zdjęć, testując różne ustawienia aparatu.