Galeria zdjęć interaktywnych
Zapoznaj się z prezentacją ilustracji w galerii zdjęć. Zaproponuj cytat do każdej ilustracji.
Napisz pracę argumentacyjną na temat: Życie człowieka jest nieustanną wędrówką. Odwołaj się w swojej pracy do jednej lektury obowiązkowej, jednej dowolnej i przywołaj co najmniej jeden kontekst interpretacyjny.
Zinterpretuj wiersz Stanisława Barańczaka w kontekście motywu wędrówki.
Stanisław Barańczak Jeżeli porcelana, to wyłącznie takaJeżeli porcelana, to wyłącznie taka,
której nie żal pod butem tragarza lub gąsienicą czołgu;
jeżeli fotel, to niezbyt wygodny, tak aby
nie było przykro podnieść się i odejść;
jeżeli odzież, to tyle, ile można unieść w walizce,
jeżeli książki, to te, które można unieść w pamięci,
jeżeli plany, to takie, by można o nich zapomnieć,
kiedy nadejdzie czas następnej przeprowadzki
na inną ulicę, kontynent, etap dziejowy
lub świat:kto ci powiedział, że wolno ci się przyzwyczajać?
kto ci powiedział, że cokolwiek jest na zawsze?
czy nikt ci nie powiedział, że nie będziesz nigdy
w świecie
czuł się jak u siebie w domu?bar Źródło: Stanisław Barańczak, Jeżeli porcelana, to wyłącznie taka.
Czym są wskazane w wierszu porcelana, fotel, książki? Dlaczego adresat utworu nigdzie nie poczuje się jak w domu?
Wiersz Barańczaka dotyczy przygotowania do podróży. Mowa tam o rzeczach, których należy mieć tylko tyle, by móc zabrać je ze sobą w drogę. Kontekst historyczny utworu jest określony, powstał bowiem jako komentarz do wydarzeń marcowych 1968 roku, kiedy wielu polskich obywateli zostało zmuszonych do wyjazdu z kraju. Podróż, w którą się udają, nie jest więc ich wyborem, ale czyni z nich tułaczy, którzy muszą zabrać swój dobytek i wyjechać w nieznane. Konkluzja utworu, słowa „czy nikt ci nie powiedział, że nie będziesz nigdy w świecie/ czuł się jak u siebie w domu?” stanowią pesymistyczne podsumowanie i sugestię, że adresaci tych słów nie będą w stanie nigdzie zapuścić korzeni.
Porównaj wiersz Stanisława Barańczaka z lirykiem Czesława Miłosza.
Czesław Miłosz W mojej ojczyźnieW mojej ojczyźnie, do której nie wrócę,
Jest takie leśne jezioro ogromne,
Chmury szerokie, rozdarte, cudowne
Pamiętam, kiedy wzrok za siebie rzucę.I płytkich wód szept w jakimś mroku ciemnym,
I dno, na którym są trawy cierniste,
Mew czarnych krzyk, zachodów zimnych czerwień,
Cyranek świsty w górze porywiste.Śpi w niebie moim to jezioro cierni.
Pochylam się i widzę tam na dnie
Blask mego życia. I to, co straszy mnie,
Jest tam, nim śmierć mój kształt na wieki spełni.mił Źródło: Czesław Miłosz, W mojej ojczyźnie.
Jaka sytuacja liryczna jest w obu wierszach? Czemu służy opisanie przyrody przez Miłosza? Czy oba podmioty liryczne podróżują, są w drodze?
Utwór Barańczaka jest o opuszczaniu domu, rodzinnego kraju, Miłosza zaś odmalowuje wizję owej utraconej ojczyzny. O ile zatem wiersz Barańczaka dzieje się „tu i teraz”, mowa w nim o pośpiesznym pakowaniu dobytku czy wręcz przygotowywaniu się do drogi, nastawianiu na podróż – o tyle podmiot wiersza Miłosza ojczyznę już utracił i wspomina ją z dystansu przestrzennego, ale i zapewne czasowego. Ojczyzna w tej wizji jest silnie idealizowana, a dzieje się tak przede wszystkim za sprawą opisanej tam przyrody.