Polecenie 1
Zapoznaj się z opisami zdjęć zamieszczonych pod punktami na ilustracji interaktywnej. Wynotuj różne perspektywy widzenia rzeki, które pisarka utrwaliła w swojej powieści.
Zapoznaj się z opisami zdjęć zamieszczonych pod punktami na ilustracji interaktywnej. Wynotuj różne perspektywy widzenia rzeki, które pisarka utrwaliła w swojej powieści.
R1QO2unzRFEmt
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Zapoznaj się z pochodzącym z powieści Orzeszkowej opisem Niemna, który został zamieszczony pod jednym z punktów na ilustracji interaktywnej. Określ, w jakiej poetyce została opisana rzeka. Wskaż w cytowanym fragmencie wyrażenia, które uzasadnią twoją tezę.

R1XfVYrpkv6JR
(Uzupełnij).
R17CGLBHFKVyE1
Ilustracja interaktywna przedstawia starą pocztówkę. Znajduje się na niej rzeka Niemen i liczne lasy rosnące wzdłuż jej brzegów. Jednym z brzegów idzie kobieta. Opis punktów znajdujących się na ilustracji: 1. Niemen w okolicach Jurborku (Litwa). Zdjęcie przedstawia szerokie koryto rzeki, której brzegi są porośnięte gęstymi lasami. Watas Arunas Gineitis, CC BY‑SA 4.0; Wikimedia Commons. Niemen to rzeka, która towarzyszy bohaterom od pierwszych stron powieści Elizy Orzeszkowej. Jest tłem ich pracy, miłości, rozczarowań, ale też wspomnień i pamięci., 2. Zdjęcie przedstawia koryto dużej rzeki. Wzdłuż jej brzegów rosną gęste lasy. Niemen koło Olity (Litwa) Julo CC BY‑SA 3.0; Wikimedia Commons. Choć akcja powieści rozgrywa się w czasach porozbiorowych, pisarka umiejscowiła akcję nad rzeką, która niegdyś łączyła rozległe tereny Rzeczpospolitej Obojga Narodów (Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie). Obszar Rzeczypospolitej obejmował dzisiejszą Polskę, Litwę, Białoruś, część Ukrainy, a także Estonii, Rosji, Słowacji i Mołdawii., 3. Artur Grottger, Polonia, tytułowy karton cyklu, 1863. Rycina przedstawia cztery postacie. Trzy z nich to młodzi, nadzy mężczyźni znajdujący się w pobliżu zakutego w dyby mężczyzny w długiej szacie z kapturem na głowie. Rozległe krainy, rozciągające się wzdłuż Niemna, połączyło powstanie styczniowe – jeden z wątków pamięci w powieści Elizy Orzeszkowej. Insurekcja 1863 roku stała się tematem wielu dzieł zarówno pisarzy (m.in. Adam Asnyk, Bolesław Prus, Stefan Żeromski), jak i malarzy. Artur Grottger (1837–1867) poświęcił powstaniu cykle rysunkowe: Warszawa I, Warszawa II, Polonia, Lithuania, Wojna. Do najsłynniejszych rysunków należą alegoryczne ujęcia z cyklu Polonia, przedstawiające walkę narodu o wolność., 4. Włodzimierz Łuskina, Wesele Elżuni Bohatyrowiczówny i Franciszka Jaśmonta domena publiczna. Rycina przedstawia wnętrze stodoły. Trwa w niej zabawa. Tańczą w niej parami ludzie. Rzeka stała się w powieści motywem integrującym różne grupy i warstwy społeczne. Jan Bohatyrowicz zaprasza Justynę Orzelską na przejażdżkę po Niemnie, a niedługo potem oświadcza się dziewczynie i zostaje przez nią przyjęty. 5. Niemen wśród lasów nadbrzeżnych. Zesa, CC BY‑SA 3.0; Wikimedia Commons. Zdjęcie przedstawia koryto dużej rzeki. Wzdłuż jej brzegów rosną gęste lasy. Niemen Orzeszkowej – to symbol integracji międzyludzkiej, wiary w siłę przywiązania do narodowych wartości, ale też szacunku dla tradycji kilku narodów. To także symbol czasu – minionego, ale też nadziei na lepszą, pełną wyzwań przyszłość. Autorka wielokrotnie zamieszcza w powieści jego krótkie, naznaczone światłem i barwami opisy: Z jednej strony widnokręgu wznosiły się niewielkie wzgórza z ciemniejącymi na nich borkami i gajami; z drugiej wysoki brzeg Niemna, piaszczystą ścianą wyrastający z zieloności ziemi, a koroną ciemnego boru oderżnięty od błękitnego nieba, ogromnym półkolem obejmował równinę rozległą i gładką, z której gdzieniegdzie tylko wyrastały dzikie pękate grusze, stare, krzywe wierzby i samotne słupiaste topole.nEliza Orzeszkowa, Nad Niemnem, Warszawa 1938, t. 1, s. 7.
Druskieniki, nad Niemnem (pocztówka)
Źródło: Polona, Polona, domena publiczna.
1
Ćwiczenie 1

Który bohater powieści Elizy Orzeszkowej jest według ciebie najbardziej związany z otoczeniem, w którym żyje? Sformułuj odpowiedź na pytanie. Przywołaj cytat, który będzie obrazował twój wybór.

RdPfNp7Z3SZSR
(Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 2

Napisz wypowiedź argumentacyjną na temat: „Czy problem zakorzenienia ma znaczenie dla współczesnego człowieka?”. Odnieś się do powieści Nad Niemnem, zamieszczonego w lekcji cytatu z Historii literatury polskiej Czesława Miłosza oraz własnych przemyśleń. Twoja wypowiedź powinna liczyć co najmniej 200 wyrazów.

RwZUUZBUqnSZn
(Uzupełnij).