bg‑azure

Zasięgi zlodowaceń na terenie Polski

R1A8PZ2NU1STk1
Ilustracja interaktywna przedstawia mapę Polski w jej współczesnych granicach. Kolorowymi liniami zaznaczono kolejne zlodowacenia. Od południa kraju: linią pomarańczową zaznaczono zlodowacenie południowopolskie. Linią czerwoną zlodowacenie środkowopolskie. Linią zieloną zlodowacenie północnopolskie. Linia ta przecina się z granatową linią zlodowacenia podlaskiego. Chronologicznie zlodowacenia zostały zaznaczone kolejnymi cyframi. Opis poszczególnych elementów: 1. Zlodowacenie podlaskie. Czas trwania: 700–800 tys. lat temu. Zlodowacenie objęło swym zasięgiem tylko północno-wschodnią Polskę i fragment Pobrzeża Szczecińskiego. W cieplejszych okresach pojawiły się lasy, na początku przeważnie sosnowe z brzozą. Później zaczęły dominować drzewa liściaste: wiązy, dęby, lipy, olsze oraz leszczyny. W trakcie ochłodzeń lasy liściaste były gwałtownie zastępowane przez bory sosnowo-świerkowe. 2. Zlodowacenie południowopolskie. Czas trwania: 360–620 tys. lat temu. Było to największe zlodowacenie na terenie Polski. Pokrywa lodowa dotarła wówczas aż do północnych stoków Karpat i Sudetów, wciskając się w obszary kotlin i dolin śródgórskich. Zlodowacenie objęło górę Ślężę i najwyższe szczyty Gór Świętokrzyskich. Podczas częściowego ustąpienia lądolodu zaczęły dominować ciepłolubne drzewa liściaste: graby, wiązy, dęby, a także leszczyny. W wyniku późniejszego ochłodzenia (jednak bez rozwoju pokrywy lodowej) pojawiły się lasy świerkowo-jodłowe. 3. Zlodowacenie środkowopolskie. Czas trwania: 130–310 tys. lat temu. Lodowiec dotarł do Sudetów oraz północnej krawędzi Wyżyny Małopolskiej i Lubelskiej. Objął również Kotlinę Raciborską oraz przykrył znaczną część Wyżyny Śląskiej i Niecki Nidziańskiej. Po tym czasie pojawiły się w Polsce lasy świerkowo-olszowe, występowały także graby i jodły. Początkowo na terenach uwolnionych spod pokrywy lodowej pojawiały się najczęściej brzozy. Następnie teren Polski zdominowały lasy świerkowo-sosnowe. Na Podlasiu występowały cisy. Z czasem powróciły lasy mieszane: z jodłą, grabem, lipą, dębem i klonem. W trakcie ustępowania zlodowacenia dominować zaczęły świerki. Po całkowitym ustąpieniu lądolodu pojawiły się lasy sosnowo-brzozowe, a po nich wiązy i później lasy liściaste z dębem, wiązem, lipą, leszczyną, okresowo z licznym grabem. 4. Zlodowacenie północnopolskie. Czas trwania: 10–110 tys. lat temu. Granicę jego maksymalnego rozprzestrzenienia się wyznacza linia biegnąca od okolic Gubina przez Zieloną Górę, Leszno, na północ od Konina w kierunku Płocka, a następnie na wschód od Wisły przez Nidzicę, Szczytno, Grajewo i Augustów w stronę Grodna. Początek ochłodzenia północnopolskiego związany był z rozwojem lasów świerkowo-jodłowych z olszą, a następnie borów sosnowych z brzozą. Nastąpiło stepowienie terenu Polski, czyli przemiana zalesionych obszarów w tereny trawiaste. Pojawiły się zarośla brzozowo-modrzewiowe.
Zlodowacenia plejstoceńskie na terenie Polski.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., na podstawie: Zlodowacenia plejstoceńskie na terenie Polski, portal Żywa Planeta, licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 1
RQxOky1Vq7wkC
Zapoznaj się z grafiką interaktywną, a następnie wyjaśnij związek między zmianami klimatu a zmianami flory Polski w przedstawionych okresach. (Uzupełnij).
Polecenie 2
R1a0V0Zu0G1q9
Wskaż i scharakteryzuj zlodowacenie, które objęło największą część Polski. (Uzupełnij).
RX5r3zGTmt4hN
Wymień i scharakteryzuj zlodowacenie, które objęło największą część Polski. (Uzupełnij).