Ilustracja przedstawia tabelę ukazującą podział na aglomeracje. Wymieniono kolejno: aglomeracje monocentryczne: aglomeracja warszawska, krakowska, poznańska; aglomeracja bicentryczna: aglomeracja toruńsko-bydgoska, kalisko-ostrowska; aglomeracje policentryczne (konurbacje): aglomeracja górnośląska, trójmiejska. 1. 1. warszawska Jest to aglomeracja monocentryczna, położona w województwie mazowieckim, na Nizinie Środkowomazowieckiej. Obejmuje ona Warszawę (miasto centralne) oraz okoliczne miejscowości (ośrodki satelitarne). Swianiewicz i Klimska (2005) zakwalifikowali do nich gminy powiatów: legionowskiego, warszawskiego zachodniego, pruszkowskiego, grodziskiego, piaseczyńskiego (bez gm. Tarczyn), otwockiego (bez gm. Osieck), wołomińskiego (bez gm. Jadów, Poświętne i Strachówka), a także niektóre gminy powiatu mińskiego (m. Mińsk Mazowiecki, m. Sulejówek i gminy: Cegłów, Dębe Wielkie, Halinów, Mińsk Mazowiecki oraz Stanisławów). Są to zatem zarówno gminy miejskie, miejsko-wiejskie, jak i wiejskie o łącznej liczbie 52 (razem z Warszawą).
Średnia liczba ludności aglomeracji (według wyżej przyjętych kryteriów) w latach 2014-2018 wynosiła 2,84 mln, z czego w samej Warszawie mieszkało aż 1,76 mln ludności (62% całej aglomeracji). Natomiast powierzchnia aglomeracji wynosiła 4 160 km2, jednakże powierzchnia Warszawy stanowiła tylko 12% całej powierzchni zespołu miejskiego.
Średnia gęstość zaludnienia aglomeracji w tym okresie wynosiła 193 os./km2. Wskaźnik ten był zróżnicowany według gmin.
Większość gmin aglomeracji miała dodatni współczynnik salda migracji. Największymi wartościami odznaczały się: Wieliszew, Lesznowola i Marki (20-30‰). Ujemne wartości odnotowano w gminach: Piastów, Wołomin i Karczew.
Głównymi ośrodkami miejskimi (oprócz Warszawy) są: Prószków, Błonie, Wołomin, Piastów, Otwock, Ząbki, Marki i Łomianki., 2. 2. krakowska Jest to aglomeracja monocentryczna, położona w województwie małopolskim. Obejmuje ona Kraków (miasto centralne) oraz okoliczne miejscowości (ośrodki satelitarne). Swianiewicz i Klimska (2005) zakwalifikowali do nich 40 gmin, w tym: 13 miejsko-wiejskich: Alwernia, Dobczyce, Kalwaria Zebrzydowska, Krzeszowice, Myślenice, Niepołomice, Olkusz, Skawina, Słomniki, Sułkowice, Świątniki Górne, Wieliczka, Zator i 27 wiejskich.
Średnia liczba ludności aglomeracji (według wyżej przyjętych kryteriów) w latach 2014-2018 wynosiła 1,45 mln, z czego w Krakowie mieszkało aż 765 tys. ludności (53% całej aglomeracji). Natomiast powierzchnia aglomeracji wynosiła 3 254 km2, jednakże powierzchnia Krakowa stanowiła tylko 10% całej powierzchni zespołu miejskiego.
Średnia gęstość zaludnienia aglomeracji w tym okresie wynosiła 446 os./km2. Wskaźnik ten był zróżnicowany według gmin.
Większość gmin aglomeracji miała dodatni współczynnik salda migracji. Największymi wartościami odznaczały się: Wielka Wieś, Zielonki i Niepołomice (15-25‰). Ujemne wartości odnotowano w 8 gminach, a zwłaszcza w Olkuszu i Wadowicach., 3. 3. poznańska Jest to aglomeracja monocentryczna, położona w województwie wielkopolskim. Obejmuje ona Poznań (miasto centralne) oraz okoliczne miejscowości powiatu poznańskiego – ziemskiego (ośrodki satelitarne). Swianiewicz i Klimska (2005) zakwalifikowali do nich 17, w tym: 2 miejskie: Luboń i Puszczykowo, 8 miejsko-wiejskich: Buk, Kostrzyn, Kórnik, Mosina, Murowana Goślina, Pobiedziska, Stęszew i Swarzędz oraz 6 wiejskich: Czerwona, Dopiewo, Kleszczewo, Komorniki, Rokietnica, Suchy Las i Tarnowo Podgórne.
Średnia liczba ludności aglomeracji (według wyżej przyjętych kryteriów) w latach 2014-2018 wynosiła 915 tys., z czego w Poznaniu mieszkało aż 541 tys. ludności (59% całej aglomeracji). Natomiast powierzchnia aglomeracji wynosiła 2 162 km2, jednakże powierzchnia Poznania stanowiła tylko 12% całej powierzchni zespołu miejskiego.
Średnia gęstość zaludnienia aglomeracji w tym okresie wynosiła 423 os./km2. Wskaźnik ten był zróżnicowany według gmin.
Większość gmin aglomeracji miała dodatni współczynnik salda migracji. Największymi wartościami odznaczały się: Dopiewo, Kleszczewo Komorniki, Kórnik i Rokietnica (powyżej 30‰). Ujemne wartości odnotowano w 2 gminach: w Poznaniu i Murowanej Goślinie., 4. 4. górnośląska. Jest to aglomeracja policentryczna (konurbacja), położona w województwie śląskim. Obejmuje ona Katowice, Gliwice i Sosnowiec (miasta centralne) oraz okoliczne miasta i gminy. Swianiewicz i Klimska (2005) zakwalifikowali do ośrodków satelitarnych: 23 gminy miejskie, 2 gminy miejsko-wiejskie oraz 13 gmin wiejskich. W 2008 roku Jerzy Parysek określił zasięg konurbacji aż po linię: Tarnowskie Góry – Miasteczko Śląskie – Siewierz – Zawiercie – Olkusz – Trzebinia – Chrzanów – Zator – Andrychów – Bielsko-Biała – Jastrzębie-Zdrój – Wodzisław Śląski – Racibórz – Kędzierzyn-Koźle – Pyskowice – Tarnowskie Góry. Natomiast w 2004 roku samorząd województwa przyjął Plan Zagospodarowania Przestrzennego Woj. Śląskiego, która przedstawia, że konurbację górnośląską tworzy 14 dużych miast na prawach powiatów: Bytom, Chorzów, Dąbrowa Górnicza, Jaworzno, Gliwice, Katowice, Mysłowice, Piekary Śląskie, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Sosnowiec, Świętochłowice, Tychy, Zabrze.
Średnia liczba ludności aglomeracji (według kryteriów Swianiewicza i Klimskiej) w latach 2014-2018 wynosiła 2,28 mln, z czego w rdzeniu tego zespołu miejskiego mieszkało aż 686 tys. ludności (30% całej aglomeracji). Natomiast powierzchnia aglomeracji wynosiła 2 553 km2, jednakże powierzchnia miast centralnych stanowiła tylko 15% całej powierzchni zespołu miejskiego.
Średnia gęstość zaludnienia aglomeracji w tym okresie wynosiła 891 os./km2. Wskaźnik ten był zróżnicowany według gmin.
21 gmin aglomeracji miało dodatni współczynnik salda migracji. Największymi wartościami odznaczały się głównie gminy wiejskiej: Imielin, Psary i Wyry (powyżej 10‰). Ujemne wartości odnotowano w 20 gminach, głównie miejskich, a zwłaszcza w Knurowie (-5,33‰)., 5. 5. trójmiejska Jest to aglomeracja policentryczna (konurbacja), położona w województwie pomorskim. Obejmuje ona Gdańsk, Gdynię, Sopot (miasta centralne) oraz okoliczne miasta i gminy. Swianiewicz i Klimska (2005) zakwalifikowali do ośrodków satelitarnych: 7 gmin miejskich, 5 gmin miejsko-wiejskich oraz 16 gmin wiejskich.
Średnia liczba ludności aglomeracji (według kryteriów Swianiewicza i Klimskiej) w latach 2014-2018 wynosiła 1,29 mln, z czego w rdzeniu tego zespołu miejskiego mieszkało aż 748 tys. ludności (58% całej aglomeracji). Natomiast powierzchnia aglomeracji wynosiła 3 533 km2, jednakże powierzchnia miast centralnych stanowiła tylko 12% całej powierzchni zespołu miejskiego.
Średnia gęstość zaludnienia aglomeracji w tym okresie wynosiła 366 os./km2. Wskaźnik ten był zróżnicowany według gmin.
19 gmin aglomeracji miało dodatni współczynnik salda migracji. Największymi wartościami odznaczała się gmina Kosakowo (powyżej 40‰). Ujemne wartości odnotowano w 12 gminach, zwłaszcza w Krynicy Morskiej (-6,21‰).