Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Zapoznaj się z prezentacją opisującą eksplorację kosmosu przez człowieka, a następnie wykonaj polecenia.

Zapoznaj się z poniższymi treściami opisującymi eksplorację kosmosu przez człowieka, a następnie wykonaj polecenia.

RgQ9JGp5pitCq1
Film przedstawia kosmos widziany z Ziemi. Widoczna jest biała smuga Drogi Mlecznej. Wstęp. Człowiek od zawsze marzył o podboju kosmosu. Zanim jednak wysłał w kosmos pierwszego satelitę i postawił stopę na powierzchni Księżyca, upłynęło wiele lat. Rozwój techniki rakietowej był początkowo związany z pracami nad międzykontynentalnymi rakietami balistycznymi, które mogłyby być nośnikami broni atomowej. Z czasem przekształcił się on w kosmiczny wyścig pomiędzy Związkiem Radzieckim a Stanami Zjednoczonymi. Te dwa mocarstwa na długie lata zdominowały eksplorację kosmosu, prowadząc ją przez bezzałogowe próbniki, jak i załogowe pojazdy kosmiczne. Wieloletnie badania, doskonalenie technologii kosmicznych wreszcie przyniosły efekt. Po raz pierwszy w historii człowiek stanął na Księżycu. Wydawało się, że następne dekady będą okresem załogowych lotów kosmicznych pozwalających na coraz szerszą eksplorację Kosmosu. Miały powstać stałe bazy na Księżycu i na orbicie Ziemi. Planowano załogowe loty na Marsa. Podróże kosmiczne miały być rutynowym zajęciem, a nie ryzykownym przedsięwzięciem. Tak się jednak nie stało. Chociaż coraz częściej mówi się o załogowych lotach na Marsa, a nawet kolonizacji planety, wydaje się, że przyszłością badań Kosmosu, zwłaszcza jego odległych zakątków, będą sondy bezzałogowe. Fotografia ukazuje rakietę V-5 położoną na specjalnej lawecie. W tle widać drewniany barak. 1942. Pierwszym, stworzonym przez człowieka obiektem, który w latach 40. XX w. trafił w przestrzeń pozaziemską była niemiecka rakieta V-2, stworzona przez zespół niemieckich konstruktorów pod kierunkiem Wernhera von Brauna. "Cudowna broń", jak o niej powszechnie mówiono, była wielką nadzieją Niemców na odwrócenie losów wojny. Był to pierwszy w historii ludzkości balistyczny pocisk rakietowy, który przekroczył linię Kármána, czyli umowną granicę pomiędzy atmosferą ziemską i przestrzenią kosmiczną przebiegająca na wysokości 100 km. Na zdjęciu widoczna jest replika rakiety V-5.Stoi na niewielkim postumencie. Pomalowana jest w naprzemienne białe i czarne pola. 1942. Replikę rakiety można zobaczyć w Peenemünde, gdzie mieścił się ośrodek badań nad nowymi broniami III Rzeszy. Doświadczenia zdobyte przy konstrukcji V-2 stały się podstawą rozwoju technologii rakietowej w Stanach Zjednoczonych, Związku Radzieckim, Chinach i Francji. Na zdjęciu znajduje się sputnik, sztuczny satelita mający formę metalowej kuli z czterema antenami. 1957. W październiku 1957 roku Związek Radziecki wprowadził na orbitę pierwszego sztucznego satelitę o nazwie Sputnik 1. Było to bezprecedensowe wydarzenie na skalę światową. Na całym świecie specjaliści i amatorzy prowadzili jego wizualne i radiowe obserwacje. Ilustracja przedstawia sputnika 1 na orbicie na tle kuli ziemskiej. 1957. Satelita krążył wokół Ziemi przez 92 doby, po czym spłonął w atmosferze. W tym czasie okrążył Ziemię 1400 razy. W porównaniu z dzisiejszymi sztucznymi satelitami może wydawać się niepozorny – jego kulisty korpus miał średnicę zaledwie 580 mm. Mimo to jest bez wątpienia jednym z pierwszych symboli podboju kosmosu. Modele Sputnika 1 znajdują się w muzeach w Rosji. Można je oglądać także w Narodowym Muzeum Techniki w Warszawie, w Planetarium w Olsztynie i w Smithsonian National Air and Space Museum w Waszyngtonie. Zdjęcie przedstawia psa Łajkę. Ma on podłużny pysk i spiczaste, stojące uszy. Przez głowę pokrytą ciemną sierścią przebiega od nosa prosta biała pręga. Pies ma założoną uprząż. 1957. W tym samym roku Związek Radziecki umieścił na orbicie satelitę Sputnik 2 z psem Łajką na pokładzie, wysłaną w przestrzeń kosmiczną w celu przeprowadzenia na niej eksperymentów biomedycznych przed planowaną kosmiczną podróżą pierwszego człowieka. Zdjęcie przedstawia psa Łajkę w radzieckim satelicie, który ma kształt litery U, nad którym rozpięty jest łukowaty dach. 1957. Łajka była pierwszym żywym stworzeniem umieszczonym na orbicie okołoziemskiej, chociaż nie pierwszym wysłanym w przestrzeń kosmiczną. Na zdjęciu jest Sputnik 3, który ma formę metalowego stożka z czterema nogami. 1958. Rok 1958 zapisał się w historii jako rok badań naukowych kosmosu daleko wykraczających poza dotychczasowe doświadczenia w jego eksploracji. W tym samym roku Związek Radziecki wystrzelił na orbitę okołoziemską trzeciego satelitę z serii Sputnik, będącego pierwszym automatycznym obserwatorium astrofizycznym. Dwanaście pokładowych instrumentów prowadziło pomiary z zakresu astronomii, geofizyki, biologii i fizyki przestrzeni kosmicznej. Na zdjęciu znajduje się sztuczny satelita Explorer. Wyglądem przypomina długopis, którego górna połowa jest brązowa, transparentna, a dolna biała. 1958. Na orbitę trafił także amerykański naukowy sztuczny satelita Explorer 1. Prowadzone z jego pomocą pomiary i obserwacje umożliwiły m.in. odkrycie obecnego w ziemskim polu magnetycznym promieniowania korpuskularnego, nazwanego później Pasem Van Allena. Ilustracja przedstawia logo NASA. Jest to ciemnoniebieskie koło, na którym widnieje biały napis NASA. Wokół środkowych liter zakreślony jest ukośnie niedokończony u dołu okrąg. Od prawej górnej strony loga odchodzi czerwona linia, która nad ostatnią literą rozdziela się na dwie linie. Jedna z nich przechodzi za literami, druga przed literami. Na niebieskim kole umieszczono jeszcze małe białe gwiazdki, rozproszone u dołu i u gry koła. 1958. W roku tym powołano także Narodową Agencję Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej, czyli NASA. Dziś agencja prowadzi i koordynuje najważniejsze przedsięwzięcia kosmiczne, począwszy od programów lotów załogowych i bezzałogowych, przez konstrukcję i użytkowanie laboratoriów orbitalnych i obserwatoriów astronomicznych, aż po praktyczne zastosowanie sztucznych satelitów do celów użytkowych, np. w meteorologii i telekomunikacji. Jednym z pierwszych programów realizowanych przez agencję był uruchomiony dwa lata później Program Apollo, który zaowocował sześciokrotnym lądowaniem człowieka na Księżycu. Na zdjęciu jest statek kosmiczny Wostock 1. Ma walcowaty korpus z krótkimi nóżkami. Na korpusie osadzona jest górna część, na której umieszczono pierścień kul. Nad pierścieniem znajduje się metalowa kopuła, zakończona antenami. 1961. W 1961 roku nastąpił zasadniczy przełom w eksploracji kosmosu, kiedy to z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie wystartował statek kosmiczny Wostok 1 z człowiekiem na pokładzie. Był to pierwszy w historii lot człowieka w przestrzeni kosmicznej. Na zdjęciu jest młody mężczyzna w skafandrze kosmicznym z podniesioną przyłbicą. Na kasku widnieje napis CCCP. 1961. Był nim Jurij Gagarin, radziecki pilot wojskowy. Chociaż brał udział tylko w jednej misji kosmicznej, a na orbicie przebywał zaledwie 108 minut, zapisał się w historii badań kosmosu jako pierwszy astronauta. Jego misja była jednym z najważniejszych osiągnięć radzieckich badań kosmosu lat 60. XX w. Zdjęcie ukazuje widzianą z kosmosu powierzchnię Księżyca z wieloma mniejszymi i większymi wgłębieniami. 1961. Imieniem Jurija Gagarina nazwano krater na Księżycu i planetoidę. Pod koniec lat 60. władze Związku Radzieckiego planowały, że będzie także pierwszym człowiekiem, który wyląduje na Księżycu. Jurij Gagarin zginął w 1968 roku w katastrofie samolotu treningowego MiG-15. Zdjęcie ukazuje starszego mężczyznę o wnikliwym spojrzeniu. Jest łysy, z siwymi włosami po bokach. Mężczyzna stoi, ubrany w pomarańczowy skafander kosmiczny bez kasku. Prawą dłoń opartą ma na białym kasku z czarną przyłbicą. Lewa dłoń spoczywa na rękawicach wykonanych z tego samego materiały co skafander. Na ramieniu widnieje naszywka z flagą Stanów Zjednoczonych, na piersi czarna prostokątna naszywka ze znaczkiem lotnictwa, a pod nią okrągła naszywka z logiem NASA. W tle za mężczyzną znajduje się po lewej stronie flaga Stanów Zjednoczonych, a po prawej model wahadłowca kosmicznego. 1962. W 1962 roku śladem Jurija Gagarina podążył amerykański astronauta John Glenn, który odbył lot po orbicie w kapsule Friendship 7. Podczas misji trwającej blisko 5 godzin trzykrotnie okrążył Ziemię. Na zdjęciu widoczny jest start podłużnej, białej rakiety. Pod rakietą znajduje się słup ognia i kłęby dymu. Obok stoi pomarańczowy metalowy stelaż wielkości rakiety. 1962. Rok ten przyniósł także znaczące osiągnięcia w badaniach planetarnych. Sonda kosmiczna Mariner 1 dokonała bowiem pierwszego w historii przelotu w pobliżu Wenus. Przeprowadzone pomiary pozwoliły na bardziej precyzyjne oszacowanie masy Wenus, kierunku jej obrotu i określenie długości jednostki astronomicznej. Wykazały także, że planeta nie ma mierzalnego pola magnetycznego. Oprócz tego zbadana została gęstość, prędkość i skład wiatru słonecznego oraz pyłu międzyplanetarnego, a także przeprowadzone obserwacje rozbłysków słonecznych i promieniowania kosmicznego spoza Układu Słonecznego. Na zdjęciu znajduje się sztuczny satelita. Ma metalowy korpus w kształcie cylindra zakończonego od dołu i od góry półsferami. Na szczycie jednej z nich znajduje się mała kolumna. Widoczne są dwa okrągłe otwory w korpusie. Od korpusu odchodzą anteny i skrzydła z panelami słonecznymi. 1964. Rok 1964 udowodnił, że w badaniach kosmosu możliwa jest współpraca międzynarodowa. Wtedy to bowiem w ramach naukowego programu amerykańsko-brytyjskiego został wysłany na orbitę okołoziemską sztuczny satelita Ariel 1. Przeprowadził on badania ziemskiej jonosfery i dostarczył danych dotyczących koncentracji elektronów, rozchodzenie się fal i szumów radiowych oraz rozkładu tlenu w atmosferze. Fotografia przedstawia powierzchnię Marsa. Zdjęcie jest niewyraźne. 1964. W tym samym roku sonda Mariner 4 dokonała przelotu w niewielkiej odległości od Marsa i przesłała na Ziemię pierwsze w historii zdjęcia innej planety wykonane z głębokiej przestrzeni kosmicznej. Film ukazuje pierwszy tak zwany spacer w kosmosie. Widoczny jest kosmonauta w skafandrze, który unosi się w przestrzeni kosmicznej na długiej, elastycznej rurze. 1965. Rok 1965 zapisał się w historii eksploracji kosmosu pierwszym spacerem człowieka w otwartej przestrzeni kosmicznej. Odbył go Aleksiej Leonow, radziecki kosmonauta, który poza statkiem kosmicznym Woschod 2 przebywał 12 minut i 9 sekund. Kosmonauta oddalił się od statku na odległość 5 m. Przebieg spaceru był przekazywany przez kamery telewizyjne na Ziemię. Na zdjęciu znajduje się sonda kosmiczna. Ma półsferyczną budowę. Na płaskiej części widoczne są różne urządzenia. Na boku sondy widnieje czerwony napis CCCP. 1965. Nie było to jedyne osiągnięcie radzieckiej kosmonautyki. W tym samym roku bezzałogowa sonda kosmiczna Wenera 3 przeznaczona do badania planety Wenus wylądowała na powierzchni planety. Była pierwszym obiektem zbudowanym przez człowieka, który dotarł do ciała niebieskiego innego niż Księżyc. W dwa lata później powtórzyła to sonda Wenera 4, która udanie przeprowadziła badania temperatury i składu atmosfery Wenus. Na zdjęciu jest sonda kosmiczna, Korpus składa się z części stożkowatej, z uciętym szczytem, poniżej której umieszczonych jest wiele różnego rodzaju urządzeń. Jeszcze niżej znajduje się kulista część korpusu. 1966. W 1966 roku dwie radzieckie bezzałogowe sondy kosmiczne, Łuna 9 i Łuna 10 przeznaczone do badań Księżyca wylądowały na jego powierzchni. Luna 10 stała się pierwszym sztucznym satelitą Księżyca. Zdjęcie przedstawia powierzchnię Księżyca, która jest surowa, chropowata. 1966. Ich zadaniem były różnorodne pomiary powierzchni Księżyca i otaczającej go przestrzeni m.in. pola grawitacyjnego, pola magnetycznego, promieniowania podczerwonego i jonizującego oraz słonecznej plazmy. Sondy dostarczyły pierwsze w historii zdjęcia powierzchni Księżyca w pobliżu miejsca lądowania oraz panoramy horyzontu. Przesłały także dane o twardości, wytrzymałości i spoistości gruntu. Na zdjęciu jest trzech kucających mężczyzn w białych skafandrach kosmicznych bez kasków. Na lewym ramieniu mają naszywki z flagą Stanów Zjednoczonych, na prawej piersi okrągłe naszywki z logiem NASA. Dwóch mężczyzn jest uśmiechniętych, jeden ma poważny wyraz twarzy. 1968. Długoletnie przygotowania do lądowania człowieka na Księżycu zbliżały się ku końcowi. W 1968 roku Apollo 8 po raz pierwszy wyniósł trzyosobową załogę poza orbitę okołoziemską. Po raz pierwszy w historii człowiek okrążył Księżyc. Misja Apollo 8 trwała 6 dni. Jej celem było zebranie informacji o możliwych miejscach lądowania na powierzchni Księżyca i przeprowadzenie testu procedur misji księżycowej. Z modułu załogowego wykonano pierwsze w historii, słynne dziś fotografie Ziemi. Zdjęcie ukazuje kulę ziemską widoczną w kosmosie z perspektywy Księżyca. Dolna część globu niknie w ciemności. U dołu zdjęcia jest fragment szarej, w miarę płaskiej powierzchni. 1968. Misja Apollo 8 dowiodła, że podróż na Księżyc i z powrotem jest możliwa. Nadszedł czas, aby człowiek postawił stopę na Księżycu.
Zamieszczone w materiale filmy pochodzą ze źródeł: https://www.youtube.com/watch?v=c5ZtBhQQPjM&t=119s; https://youtu.be/c5ZtBhQQPjM.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.
Rj22Y2SuRRLiI1
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Film "Załoga statku Apollo 11 na Księżycu" pochodzi z: NASA, Public domain, via Wikimedia Commons
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.
R1Dr4m3i6HfVe1
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Filmy zamieszczone w materiale pochodzą z następujących źródeł: Lot Kosmicznego Teleskopu Hubble’a - NASA Goddard Space Flight Center from Greenbelt, MD, USA, CC BY 2.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/2.0>, via Wikimedia Commons; Montaż ISS - animacja - NASA Johnson Space Center, Public domain, Wikimedia Commons
Źródło: https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=File%3AAlexei_Leonov_tribute_at_the_end_of_EVA_2_(Exp._61).webm, https://youtu.be/c5ZtBhQQPjM.
Głośność lektora
Głośność muzyki
1
Polecenie 1

Wymień potencjalne pozytywne i negatywne skutki kolonizacji innych planet dla człowieka, środowiska i gospodarki.

R1Aol0tn1fh2K
(Uzupełnij).
1
Polecenie 2

Wyraź swoją opinię na temat potrzeby kolonizacji innych planet Układu Słonecznego