Polecenie 1

Przeanalizuj schemat występowania wód podziemnych. Wyjaśnij, dlaczego płytsze zwierciadło jest swobodne, a głębsze napięte.

Przeanalizuj opis schematu występowania wód podziemnych. Wyjaśnij, dlaczego płytsze zwierciadło jest swobodne, a głębsze napięte.

R1HcUIgb8CIuo
(Uzupełnij).
R1T3MU2lkCGJ71
Ilustracja interaktywna przestawiająca schemat występowania wód podziemnych. Na ilustracji na powierzchni stoją domy i rosną drzewa. Zaznaczono kolejne warstwy gleby. Opis kolejno od najwyżej położonej warstwy gleby. 1. Strefa aeracji – strefa napowietrzania, gdzie wody pozostają w ścisłym kontakcie z powietrzem i nie tworzą ścisłego horyzontu. Na ilustracji pokazano brązowe owalne kulki otoczone niebieską obwódką., 2. Strefa wzniosu kapilarnego – strefa występującą nad zwierciadłem wód podziemnych w której występują wody kapilarne (woda występująca w drobnych porach, szczelinach). To właśnie poprzez tę strefę woda z wód podziemnych przesącza się do wód gruntowych, 3. Wody zawieszone – wody tworzące w strefie aeracji lokalne zbiorowisko nad stropem soczewki utworów nieprzepuszczalnych, którego zasoby zmieniają się pod wpływem opadów i parowania, 4. Strefa saturacji – Jest to strefa nawodnienia, czyli saturacji. W obrębie Stefy saturacji można wyróżnić warstwy wodonośne, czyli warstwy skał porowatych, których wolne przestrzenie, pory i szczeliny wypełnia woda, 5. Utwory nieprzepuszczalne – uniemożliwiają migrację wody ku górze. Tworzą je lite, nie spękane skały, 6. Wody wgłębne – wody położone poniżej warstw nieprzepuszczalnych. Są zasilane wodami przesiąkającymi przez szczeliny uskoków tektonicznych albo na wychodniach skał przepuszczalnych na powierzchnię. Ze względu na izolację od warunków zewnętrznych nie podlegają wahaniom temperatury lub występują tylko zmiany sezonowe, 7. Na schemacie dodatkowo zaznaczono - strzałkami skierowanymi w dół - w strefie aeracji zwierciadło swobodne. Strzałka kieruje w stronę strefy saturacji. Opisano: Zwierciadło swobodne – pozostające pod ciśnieniem atmosferycznym, co oznacza, że nad zwierciadłem wody w tej samej warstwie przepuszczalnej występuje przestrzeń bez wody umożliwiająca jego podnoszenie się, 8. Na schemacie w warstwie utworów nieprzepuszczalnych strzałką skierowaną w dół w stronę wód wgłębnych zaznaczono zwierciadło napięte. Opisano: Zwierciadło napięte – pozostające pod ciśnieniem wyższym od atmosferycznego. Jego położenie jest wymuszone przez wyżej leżące utwory nieprzepuszczalne, które uniemożliwiają wzrost poziomu zwierciadła wody. Występuje na granicy warstwy wodonośnej i warstwy nieprzepuszczalnej.
Schemat występowania wód podziemnych
Źródło: Englishsquare sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.