bg‑cyan

Wczesne etapy rozwoju zarodkowego u człowieka

bg‑gray1

Zapłodnienie

RyaLeeF1lhnZq1
Ilustracja interaktywna ukazuje okrągłą komórkę jajową, do której zbliżają się plemniki. Komórka otoczona jest warstwa, w której są okrągłe elementy. Opis. 1. Zapłodnienie jest procesem, w którym dochodzi do połączenia haploidalnej komórki jajowej i haploidalnego plemnika, w wyniku czego powstaje diploidalna zygota., 2. Przed zapłodnieniem plemnik musi się znaleźć wewnątrz komórki jajowej. Aby do tego doszło, następują w nim zmiany, podczas których z akrosomu uwalniane są enzymy takie jak: hialuronidaza, kwaśna fosfataza, fosfolipaza czy neuraminidaza. Rozkładają one osłonkę komórki i wieniec promienisty, umożliwiając wniknięcie plemnika do jej wnętrza.
Proces zapłodnienia.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
bg‑gray1

Bruzdkowanie

R1QOXqFdtFsGJ1
Ilustracja interaktywna przedstawia kulista formę. Ma kolor czerwony. Na jej powierzchni jest ciemnoczerwona plama. Opis. Oocyt drugiego rzędu. Żeńska komórka rozrodcza człowieka w trakcie drugiego podziału mejotycznego zatrzymanego w momencie owulacji. Następnie do kulistej formy zbliża się plemnik. Opis. Zapłodnienie. Następujące w przebiegu rozmnażania płciowego połączenie gamety żeńskiej i męskiej (plemnika) w jedną komórkę, zwaną zygotą, która daje początek nowemu organizmowi. Do zapłodnienia dochodzi w bańce jajowodu. Następnym etapem ukazanym na schemacie jest kulista niebieska forma z ciemnoniebieską plama na powierzchni. To zygota. Komórka powstała w wyniku zapłodnienia, czyli połączenia gamety męskiej z żeńską, ma diploidalny genom. Kolejno powstaje stadium 2 blastomerów, czyli podział zygoty na dwie komórki, 48 godzin po zapłodnieniu. Dalej jest stadium 4 blastomerów. Podział zygoty na 4 komórki, 64 godziny po zapłodnieniu. Kolejno stadium 8 blastomerów. Podział zygoty na 8 komórek, 76 godzin po zapłodnieniu. Kolejno powstaje kulista forma - morula. Ma pobrużdżoną powierzchnię. Opis. Od 12 do 16 blastomerów powstałych w wyniku podziałów zygoty otoczonych osłoną przejrzystą, 124 godziny po zapłodnieniu. Ostatni etap ukazany na ilustracji to blastocysta. Stadium rozwoju zarodkowego, w którym można wyróżnić trofoblast i węzeł zarodkowy, ponad 148 godzin po zapłodnieniu. Wyróżniono węzeł zarodkowy (embrioblast). Pluripotencjalne komórki macierzyste. Z nich rozwija się ciało zarodka.
Przebieg bruzdkowania u człowieka.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
bg‑gray1

Gastrulacja

RYvKdWUDTnJqD1
Ilustracja interaktywna ukazuje delaminację. Na ilustracji na etapie początkowym jest owalna struktura - blastula. Otoczona jest żółtą blastodermą, środek wypełnia blastocel. W jej górnej części jest skupisko brązowych komórek. Przylegają do blastodermy. Opis. Blastula powstała w procesie bruzdkowania, który poprzedza gastrulację. Następnie w pierwszej fazie gastrulacji z komórek węzła zarodkowego powstają dwie warstwy komórek – epiblast i hipoblast. Na ilustracji jest owalna struktura. Otoczona jest żółtymi komórkami. To epiblast. Poniżej epiblastu w górnej części owalu są drobne jasnobrązowe komórki - to hipoblast, poniżej hipoblastu jest warstwa ciemnobrązowych komórek - to trofoblast. Opis. Trofoblast to zewnętrzna warstwa komórek blastocysty, która wytwarza enzymy rozpuszczające osłonkę przejrzystą i ułatwiające implantację w macicy. Uczestniczy w powstawaniu kosmówki. Kolejny etap. Na ilustracji jest w opisywanej formie w środku powstają dwa elementy w formie wianków - jeden zbudowany z komórek jasnobrązowych, drugi ciemnobrązowych. Stykają się ze sobą. W miejscu styku jest tarczka zarodkowa. Opis. Tarczka zarodkowa (blastodysk) składa się z dwóch warstw komórek: epiblastu i hipoblastu. Z epiblastu powstają listki zarodkowe: ektoderma, endoderma i mezoderma. Ostatecznie z komórek hipoblastu tworzy się pęcherzyk żółtkowy pierwotny. Proces powstawania listków zarodkowych to gastrulacja. Ostatni rysunek. Powstaje gastrula. Wieniec powstały z jasnobrązowych komórek to jama owodni. Opis. Jama owodni to jama jednej z błon płodowych. Owodnia powstaje z ekto- i mezodermy, stanowi barierę dla drobnoustrojów oraz mechaniczną ochronę, a także wodne środowisko rozwoju zarodka i później płodu. W przestrzeni między jamą owodni a dolnym wieńcem zbudowanym wcześniej z ciemnobrązowych komórek powstaje smuga pierwotna. W przybliżeniu pokazano smugę pierwotną - wrzecionowatą formę zbudowaną w środku z niebieskich komórek mezodermy. Na zewnątrz u góry otacza ją zbudowana z jasnobrązowych komórek ektoderma, w dolnej części zbudowana z ciemnobrązowych komórek endoderma. Opis. W drugiej fazie powstają trzy listki zarodkowe. W obrębie tarczki zarodkowej komórki epiblastu dzielą się mitotycznie i migrują, zastępując komórki hipoblastu nową warstwą – endodermą. Te, które nie uległy migracji, tworzą kolejną warstwę – ektodermę. Między nimi tworzy się mezoderma. Powstaje ona z komórek epiblastu, które pozostały w przestrzeni między ektodermą a endodermą.
Typem gastrulacji zachodzącym u człowieka jest delaminacja. Polega na utworzeniu z komórek węzła zarodkowego warstwy górnej – ektodermy, i warstwy dolnej – endodermy. Następnie, pomiędzy nimi powstaje mezoderma. Z warstw mezo− i ektodermalnej powstaje owodnia, z warstw mezo− i endodermalnej – omocznia lub łożysko omoczniowe.
Źródło: Zephyris, wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Polecenie 1
RBxdwBBJT5flh
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
11
Polecenie 2
RpPAtTiavVZG51
Scharakteryzuj bruzdkowanie, uwzględniając: przebieg procesu, nazwę struktury powstającej w jego wyniku i elementy jej budowy. (Uzupełnij).
1
Polecenie 3
R1EwZ2yCwm1IO
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych zdań.. Gastrulacja to proces w rozwoju zarodkowym zwierząt i człowieka polegający na przejściu od stadium jednowarstwowego do stadium dwu- lub trzywarstwowego.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Podczas gastrulacji następuje przemieszczanie się komórek z powierzchni zarodka do jego wnętrza.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Podczas procesu gastrulacji zostają wytworzone zawsze tylko dwa listki zarodkowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz