Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z grafiką, a następnie wyjaśnij, dlaczego wody głębinowe należą do wód nieodnawialnych.

Zapoznaj się z opisem grafiki, a następnie wyjaśnij, dlaczego wody głębinowe należą do wód nieodnawialnych.

R18PeNgo1gcWW
(Uzupełnij).
RWqaz9ShWVOQj1
Schemat wód podziemnych na różnych głębokościach. Schemat to przekrój z zaznaczonymi warstwami gleby. Na górze przekroju na zielono zaznaczono trawę, rośnie kilka drzew, jest zbiornik wodny. Schemat opisano w ośmiu punktach. 1. Na schemacie zaznaczono warstwę położoną tuż przy powierzchni ziemi. Opis: Wody przypowierzchniowe występują na niewielkich głębokościach od powierzchni terenu. Zazwyczaj nie tworzą ciągłego poziomu wodonośnego. Zwierciadło tych wód występuje zazwyczaj tuż pod powierzchnią terenu. Lokalnie tworzą zabagnienia. Należą do wód silnie zanieczyszczonych, reagują na zmiany pogodowe. Odpływ wód przypowierzchniowych jest minimalny, występuje duże parowanie z powierzchni zwierciadła., 2. Na schemacie pod powierzchnią ziemi jest stosunkowo gruba warstwa zaznaczona kolorem żółtym. To warstwa przepuszczalna w strefie aeracji. Znajdują się w niej utwory w kształcie niecki – ich górna część jest niebieska, a dolna brązowa. Opis: Wody zawieszone – wody, które tworzą w strefie aeracji lokalne zbiorowisko nad stropem soczewki utworów nieprzepuszczalnych, ich zasoby zmieniają się pod wpływem opadów i parowania., 3. Na ilustracji pod strefą aeracji, zaznaczonej na żółto, jest dużo cieńsza od niej warstwa niebieska. Opis: Wody gruntowe tworzą pierwszą od powierzchni terenu trwałą warstwę wodonośną. Zasilają je wody opadowe i powierzchniowe. Ich głębokość występowania jest bardzo różna. W obniżeniach terenu występują zazwyczaj płytko, miejscami wypływając na powierzchnię w postaci źródeł i wycieków. Na obszarach położonych wyżej zwierciadło tych wód występuje na znacznych głębokościach. Wodami gruntowymi mogą być zarówno wody warstwowe, jak i szczelinowe oraz krasowe., 4. Na schemacie pod warstwą wód gruntowych, jest warstwa nieprzepuszczalna zaznaczona kolorem brązowym, pod nią z kolei jest cienka warstwa przepuszczalna zaznaczona kolorem żółtym. Pod warstwą przepuszczalną jest kolejna warstwa zaznaczona kolorem niebieskim (to wody wgłębne). Jej górną część stanowi zwierciadło swobodne. Opis: Wodami wgłębnymi są wody podziemne, które występują w warstwach wodonośnych przykrytych skałami słabo przepuszczalnymi lub nieprzepuszczalnymi. Obszar ich wstępowania jest zwykle większy od obszaru zasilania. Wody te są zasilane na skutek infiltracji opadów atmosferycznych w wychodniach warstw wodonośnych lub poprzez szczeliny uskokowe albo okna hydrologiczne., 5. Na ilustracji pod warstwą wód wgłębnych jest warstwa nieprzepuszczalna (zaznaczona kolorem brązowym). Poniżej niej leży kolejna warstwa zaznaczona kolorem niebieskim (wody głębinowe). Jej górną część opisano jako zwierciadło napięte. Opis: Wody głębinowe – są one przeważnie odizolowane od innych poziomów wodnych i nie podlegają wpływom atmosfery. Wody głębinowe nie biorą udziału w krążeniu wód w cyklu hydrologicznym. Są to wody nieodnawialne, które znajdują się w bezruchu. Są najczęściej silnie zmineralizowane i występują pod wysokim ciśnieniem., 6. Na schemacie poniżej warstwy wód gruntowych leży warstwa nieprzepuszczalna, zaznaczona kolorem brązowym. W warstwie nieprzepuszczalnej jest przerwa wypełniona kolorem niebieskim. Opis: Okno hydrologiczne – oknami hydrologicznymi nazywamy przerwy w utworach nieprzepuszczalnych występujące w stropie warstwy z wodami wgłębnymi., 7. Na schemacie zaznaczono górną część warstwy wód wgłębnych – to zwierciadło swobodne. Opis: Zwierciadło swobodne – pozostające pod ciśnieniem atmosferycznym, co oznacza, że nad zwierciadłem wody w tej samej warstwie przepuszczalnej występuje przestrzeń bez wody umożliwiająca jego podnoszenie się., 8. Na ilustracji pod warstwą wód wgłębnych jest warstwa nieprzepuszczalna (zaznaczona kolorem brązowym). Poniżej niej leży kolejna warstwa zaznaczona kolorem niebieskim. To wody głębinowe. Ich górną część opisano jako zwierciadło napięte. Opis: Zwierciadło napięte – pozostające pod ciśnieniem wyższym od atmosferycznego. Jego położenie jest wymuszone przez wyżej leżące utwory nieprzepuszczalne, które uniemożliwiają wzrost poziomu zwierciadła wody. Występuje na granicy warstwy wodonośnej i warstwy nieprzepuszczalnej.
Źródło: Malarz R., Więckowski M., Kroh P., Oblicza geografii 1 ZR, Nowa Era, Warszawa 2019.