Polecenie 1

Oceń, które regiony Polski są najlepsze dla uprawiania speleologii i wyjaśnij dlaczego.

R1G1a6XtOLlrC
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Wskaż, jakie umiejętności oraz predyspozycje fizyczne i psychologiczne są przydatne podczas eksploracji jaskiń.

R4M8jrjvsoePR
(Uzupełnij).
RWkbFPMnbgOj51
Na mapie Polski zaznaczono lokalizacje jaskiń w Polsce. Większość występuje w Polsce południowej, na Wyżynie Krakowsko=częstochowskiej, w Górach Świętokrzyskich, Karpatach, część także w Sudetach. Ponadto pojedyncze jaskinie znaleźć można w okolicach Trójmiasta, Bydgoszczy, jedna w okolicy Poznania, dwie w województwie podlaskim, jedna z zachodniopomorskim. 1. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska Obszarami najbardziej obfitującymi w jaskinie są Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, w tym regionie zinwentaryzowano powyżej 1000 jaskiń. Większość z nich to niewielkie obiekty, nie zawsze związane z procesami krasowymi. Część z nich została utworzona w wyniku procesów tektonicznych, ruchów grawitacyjnych czy też działalności erozyjno-wietrzeniowej., 2. Tatry Dla ruchu turystycznego udostępniono również 6 jaskiń na terenie polskich Tatr, zwłaszcza w Tatrach Zachodnich. To zaledwie ułamek wszystkich znanych w tym regionie. Dotąd rozpoznano ich blisko 850. Spośród nich 18 ma ponad kilometr długości. Najciekawsze jaskinie tatrzańskie znajdują się w Dolinie Małej Łąki, Dolinie Kościeliskiej oraz Dolinie Chochołowskiej. Tatrzańskie jaskinie są chętnie eksplorowane ze względu na swoje cechy. W klasyfikacji najdłuższych polskich jaskiń, zajmują pierwsze 8 miejsc, podobnie jak w kategorii najgłębszych., 3. Sudety Na obszarze Sudetów znajduje się około 100 jaskiń, z czego najdłuższą jaskinią jest Jaskinia Niedźwiedzia, Jaskinia z Filarami oraz Jaskinia Gwieździsta. Z uwagi na fakt, że w Sudetach prowadzono intensywne eksploatacje minerałów, duża ilość jaskiń została zniszczona., 4. Pieniński Pas Skałkowy Na obszarze Pienińskiego Pasa Skałkowego znajduje się około 50 jaskiń, z czego połowa z nich znajduje się w Pienińskim Parku Narodowym. Największą jaskinią na tym obszarze jest Jaskinia w Ociemnem oraz Jaskinia Pienińska i Jaskinia nad Polaną Sosnówką., 5. Góry Świętokrzyskie Na terenie Gór Świętokrzyskich znajduje się jaskinia Raj, która ze względu na obfitą szatę naciekową uchodzi za jedną z najpiękniejszych jaskiń w Polsce. Ponadto w tym rejonie znajduje się około 154 jaskiń, z czego najdłuższymi są jaskinie: Chelosiowa Jama, Jaskinia Pajęcza oraz Jaskinia Odkrywców., 6. Niż Polski Na Niżu Polski znajduje się około 20 jaskiń, z czego te najdłuższe są o genezie antropogenicznej., 7. Karpaty W Karpatach znajduje się ponad 1300 zinwentaryzowanych jaskiń, z których większość powstała w wyniku ruchów masowych. Jedną z najdłuższych jaskiń w tym regionie jest Jaskinia Wiślańska oraz Miecharska., 8. Jaskinia Wierna Najdłuższą jaskinią na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej jest Jaskinia Wierna, której długość wynosi 1027 m. Jaskinia Wierna zlokalizowana jest w województwie śląskim w Ostrężniku koło Żarek., 9. Jaskinia Wierzchowska Górna Jaskinia Wierzchowska Górna jest położona na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej w miejscowości Wierzchowie. W pobliżu tej jaskini znajdują się również trzy inne jaskinie: Mamutowa, Dzika i Wierzchowska Dolna. Długość opisywanej formy jest oszacowana na 975 m, co sprawia, że jest drugą co do wielkości jaskinią w rejonie., 10. Jaskinia Studnisko Najgłębszą jaskinią krasową występującą na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej jest jaskinia Studnisko. Jaskinia ta ma głębokość 75,5 m i zlokalizowana jest w rezerwacie Sokole Góry w niedalekiej odległości od Olsztyna., 11. Jaskinia Wielka Śnieżna Jaskinia Wielka Śnieżna jest największą i najdłuższą jaskinią zarówno w Tatrach, jak i w Polsce. Długość formy krasowej wynosi 23 753 m, z kolei jej głębokość jest szacowana na 808 m. Mianem Jaskini Wielkiej Śnieżnej uchodzi system jaskiń, które były poznawane i eksplorowane oddzielnie: Jaskinia Śnieżna, Jaskinia Awen, Jaskinia Wielka Litworowa oraz Jaskinia Wilcza. W 1999 r. po odkryciu połączenia pomiędzy jaskiniami zostały uznane za jedną Jaskinię Wielką Śnieżną. Stąd Jaskinia Wielka Śnieżna charakteryzuje się dużą różnorodnością korytarzy, studni i ciągów., 12. Jaskinia Śnieżna Studnia W Dolinie Małej Łąki znajduje się druga co do głębokości i długości jaskinia Śnieżna Studnia, której długość wynosi 13250 m, natomiast głębokość 726 m. Omawiana jaskinia jest mało poznana, nieustannie odkrywane są nowe korytarze i otwory., 13. Jaskinia Wysoka – Za Siedmiu Progami Jedną z jaskiń, która jest na bieżąco badana i poznawana jest Jaskinia Wysoka - Za Siedmiu Progami, która jest trzecią co do długości Jaskinią w Tatrach, ponieważ jej długość wynosi 11 660 m. Jaskinia ta zlokalizowana jest w Tatrach zachodnich w Dolinie Kościeliskiej., 14. Jaskinia Niedźwiedzia W okolicy Kletna, w Masywie Śnieżnika znajduje się najdłuższa w Sudetach Jaskinia Niedźwiedzia, której długość wynosi 4500 m. Nazwa jaskini została przyjęta ze względu na występowanie licznych szczątków prehistorycznych przodków niedźwiedzi w jaskini., 15. Jaskinia z Filarami Jaskinia z Filarami jest drugą co do długości jaskinią sudecką. Jej długość wynosi 727 m i jest zlokalizowana we wsi Kochanów. Jaskinia z Filarami stanowi system korytarzy, który jest połączony z Jaskinią Prostą., 16. Jaskinia Gwieździsta Kolejną z większych jaskiń występujących na terenie Sudetów jest Jaskinia Gwieździsta, która znajduje się w Górach Kaczawskich. Długość Jaskini Gwieździstej wynosi 562 m, z kolei jej głębokość wynosi 65 m., 17. Jaskinia w Ociemnem Najdłuższą jaskinią w Pieninach, która jest zlokalizowana na terenie Pienińskiego Parku Narodowego jest Jaskinia w Ociemnem. Długość korytarzy jaskini wynosi 206 m. Jaskinia w Ociemnem jest zaliczana do jaskiń szparowych, a jej powstanie zawdzięczane jest ruchom masowym., 18. Jaskinia Pienińska Druga co do długości jaskinia występująca na terenie Pienin, położona jest w Masywie Trzech Koron. Długość jaskini wynosi 101 m. Główną i najbardziej rozpoznawalną formą krasową występującą w jaskini są nacieki grzybkowe i mleko wapienne., 19. Jaskinia nad Polaną Sosnówką Jaskinia nad Polaną Sosnówką, zwana także Dziurami jest jedną z trzech największych jaskiń pienińskich, która znajduje się w Pieninkach. Długość tej jaskini wynosi 94 m. Nazwa jaskini pochodzi od terenu na którym się znajduje, który jest potocznie nazywany Dziurami. Jest to porośnięty lasem osuwiskowy teren zawalony gruzem skalnym, pełen rowów i pęknięć skalnych., 20. Jaskinia Raj Jedną z najpopularniejszych jaskiń w Polsce jest jaskinia Raj, która znajduje się w Chęcinach. Swoją sławę zyskała z uwagi na fakt, że w jaskini tej występuje bogactwo form krasowych. Długość jaskini jest szacowana na 240 m., 21. Chelosiowa Jama Najdłuższą jaskinią występującą w Górach Świętokrzyskich jest Chelosiowa Jama, której długość szacowana jest na 3670 m., 22. Jaskinia Pajęcza Drugą co do wielkości jaskinią w Górach Świętokrzyskich jest Jaskinia Pajęcza, której długość wynosi 1183 m. Jaskinia ta stanowiła kiedyś część korytarzy Chelosiowej Jamy, dziś dwie jaskinie są oddzielone od siebie wantami., 23. Groty Nagórzyckie Najdłuższą jaskinią na Niżu Polski są Groty Nagórzyckie koło Tomaszowa Mazowieckiego o długości 617 m. Jest to jaskinia, która powstała w sposób antropogeniczny wskutek wydobycia kwarcu z tych okolic., 24. Groty Mechowskie Najdłuższą naturalną jaskinią na Niżu Polski są Groty Mechowskie, które są zlokalizowane w Mechowie koło Pucka. Jaskinia ta powstała w wyniku sufozji oraz erozji wietrznej i wodnej. Jej długość wynosi 61 m., 25. Jaskinia Klonowa Drugą co do wielkości naturalną jaskinią na Niżu Polski jest Jaskinia Klonowa, która powstała wskutek erozji wodnej oraz wiatrowej. Jaskinia ta położona jest w Kotlinie Grudziądzkiej a jej długość wynosi 19 m., 26. Jaskinia Wiślańska Najdłuższą jaskinią w Karpatach jest Jaskinia Wiślańska, która zlokalizowana jest w miejscowości Brenna w Beskidzie Śląskim. Długość jaskini wynosi 2275 m., 27. Jaskinia Miecharska W rejonie Malinowa, w Beskidzie Śląskim występuje druga co do długości Jaskinia Miecharska, której długość szacowana jest na 1838 m. Jaskinia ta charakteryzuje się dużą przestrzenią korytarzy i sal, co jest rzadkim zjawiskiem w jaskiniach beskidzkich., 28. Jaskinia w Trzech Kopcach Jaskinia w Trzech Kopcach, zlokalizowana jest w miejscowości Brenna w Beskidzie Śląskim i powstała w wyniku spękania i rozsunięcia się sztywnych mas piaskowców, budujących okoliczne grzbiety górskie. Długość jaskini wynosi 1250 m.
Występowanie jaskiń w Polsce
Źródło: T. Matyjka, Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org.