Polecenie 1
Zapoznaj się z opisem grafiki, która prezentuje cztery główne stanowiska w sporze między aprioryzmem i aposterioryzmem. Zdecyduj, do którego stanowiska należy Kantowska koncepcja sądów syntetycznych a priori.
Zapoznaj się z opisem grafiki, która prezentuje cztery główne stanowiska w sporze między aprioryzmem i aposterioryzmem. Zdecyduj, do którego stanowiska należy Kantowska koncepcja sądów syntetycznych a priori.
RnoQN9KGTCGzp
(Uzupełnij).
RA5ivNqTyVMJR1
Schemat interaktywny. Główne hasło: Stanowiska w sporze o a priori. Od tego hasła odchodzą cztery bloki. 1. Aprioryzm skrajny. Teza: tylko wiedza zawarta w sądach dotycząca konieczności, a więc wiedza odnosząca się do idei, zasługuje na miano wiedzy we właściwym sensie (episteme). Wiedza konieczna łączy się z absolutną pewnością. Zarzut: skrajny aprioryzm wymaga przyjęcia bardzo mocnych założeń ontologicznych, które dotyczą możliwości istnienia szczególnej sfery bytowej, sfery przedmiotów idealnych, które miałyby być przedmiotem wiedzy., 2. Empiryzm skrajny (skrajny aposterioryzm). Teza: rzetelna wiedza jest zawarta w zdaniach opisujących doświadczenie zmysłowe albo zdaniach stanowiących uogólnienie tego typu doświadczeń. Zarzuty. Zarzut pierwszy: empiryzm skrajny nie pozwala uzasadnić zdań logiki i matematyki, gdyż nie dają się sprowadzić do zdań opisujących doświadczenie zmysłowe. Zarzut drugi: jakiekolwiek czynności poznawcze wymagają obowiązywania reguł wnioskowania, a ich również nie da się zredukować do zdań opisujących doświadczenia zmysłowe. Zarzut trzeci: w kontekście skrajnego empiryzmu kontrowersyjny jest status etyki. Trudno jest bowiem zrozumieć, w jaki sposób zdania wyrażające normy moralne (np. Kłamstwo jest moralnie złe) miałyby redukować się do zdań opisujących doświadczenie zmysłowe. 3. Aprioryzm umiarkowany (racjonalizm). Teza: istnieją sądy syntetyczne a priori, które wyrażają konieczności przedmiotowe i rozszerzają naszą wiedzę. Standardowe przykłady wiedzy analitycznej, czyli prawa logiki i ich podstawienia, są w rzeczywistości przykładami wiedzy syntetycznej a priori. Istnieją znaczenia słów i zdań, które umysł ludzki jest w stanie ująć spontanicznie i to niezależnie od formy (kształtu) napisów, które je wyrażają. Obrona: umiarkowany apriorysta musi umieć wyjaśnić, na czym miałaby polegać zdolność ludzkiego umysłu do spontanicznego ujmowania znaczeń. Musi bowiem być w stanie obalić konkurencyjne, np. naturalistyczno-ewolucyjne hipotezy, które mają wyjaśnić pochodzenie treści mentalnych. 4. Empiryzm umiarkowany (umiarkowany aposterioryzm). Teza: źródłem wiedzy koniecznej są konwencje ustanowione przez ludzki umysł. Zdania logiki i matematyki nie są empirycznymi uogólnieniami, lecz są konieczne ze względu na definicyjnie przyjęte rozumienie terminów pierwotnych, które w nich występują. Zarzut: nieuprawnione jest zrównanie zdań apriorycznych ze zdaniami empirycznymi, które opisują sposoby używania różnych symboli, a więc służą do ustanawiania konwencji językowych. Stanowisko to jedynie pozornie przyjmuje istnienie wiedzy koniecznej.
Multimedium na podstawie S. Judycki, Wiedza a posteriori i a priori, w: Przewodnik po epistemologii, red. R. Ziemińska, Kraków 2011, cyt. za: „Filozofuj!" 2019 nr 2 (26), s. 28-29.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 2

Zabierz głos w sporze między aprioryzmem i aposterioryzmem. Opowiedz się za jednym z czterech opisanych na grafice stanowisk, a następnie uzasadnij swój wybór przez wypunktowanie argumentów za tym właśnie stanowiskiem.

R1ReRy6TJUzha
(Uzupełnij).