Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Polecenie 1

Na podstawie poniższej grafiki interaktywnej scharakteryzuj strukturę produkcji energii elektrycznej w krajach słabo, średnio i wysoko rozwiniętych.

R18PeNgo1gcWW
(Uzupełnij).
1
Polecenie 2

Wyjaśnij, co wpływa na wysoki udział OZE w strukturze produkcji energii elektrycznej.

R18PeNgo1gcWW
(Uzupełnij).
R7cVmZtje3ksi1
Ilustracja interaktywna dotyczy struktury produkcji energii elektrycznej na świecie. Ilustracja główna przedstawia słup wysokiego i średniego napięcia, żarówkę, trójkąt z piorunem, dwa wysokie budynki. Przeanalizuj uważnie materiały podane w grafice. Następnie odpowiedz na polecenia. Przedstaw, jak współcześnie na świecie zmienia się zapotrzebowanie na energię elektryczną. Jak kształtuje się wielkość produkcji? Uzasadnij, jak zmienia się struktura produkcji energii elektrycznej. Jakie są przewidywania zmian w tej strukturze w najbliższej przyszłości? 1. Na ilustracji w prostokącie jest napis: Kraje wysoko rozwinięte: w krajach wysoko rozwiniętych występuje spadek udziału ropy naftowej i węgla, zwiększenie udziału energetyki jądrowej i odnawialnych źródeł energii. wys„Udział węgla w produkcji energii elektrycznej spadł w ubiegłym roku w Unii Europejskiej o 24 proc.” – podają w najnowszym raporcie Europejski sektor energetyczny w 2019 r. think tanki Agora Energiewende i Sandbag. To prawie 150 TWh energii mniej. W miejsce węgla wchodzą elektrownie wiatrowe, słoneczne i gazowe. Elektrownie atomowe dostarczyły nieznacznie mniej energii niż rok wcześniej. Na ilustracji są dwa wykresy. Jeden dotyczy produkcji energii elektrycznej z węgla w Unii Europejskiej w terawatogodzinach. Na wykresie zaznaczono węgiel brunatny i kamienny. Zużycie węgla kamiennego jest nieco większe niż brunatnego. Najwyższa wartość dotyczy roku 2012. Węgiel kamienny około 540 terawatogodzin, brunatny około 380. Po roku 2012 wyraźny spadek do wartości około 200 terawatogodzin w przypadku węgla kamiennego i brunatnego. Drugi wykres dotyczy zmiany w produkcji energii elektrycznej w 2019 roku w porównaniu do 2018 roku w terawatogodzinach. Węgiel kamienny minus 100,7. Węgiel brunatny minus 48,8. Gaz 73,5. Woda minus 21,5. Wiatr 54,3. Słońce 9,5. Atom minus 5,9. zmi „Ostry spadek produkcji energii z węgla nie jest zaskoczeniem. Wpływ na to mają drogie prawa do emisji CO2, których cena utrzymuje się powyżej 20 euro za tonę”. Raport szacuje, że „produkcja energii z węgla kamiennego spadła w ubiegłym roku w Europie aż o 32 proc. Największy udział miały w tym Niemcy, Hiszpania, Holandia, Wielka Brytania i Włochy. W przypadku węgla brunatnego prawie dwie trzecie spadku nastąpiło tylko w Niemczech i w Polsce. Ogółem udział węgla brunatnego w wytwarzaniu zmalał o 49 TWh, czyli o 16 proc. W Niemczech spadek wyniósł 32 TWh, a w Polsce – 7 TWh (spadek o 14 proc.)”.Na ilustracji są dwa wykresy. Dotyczą produkcji energii elektrycznej w Unii Europejskiej w 2019 roku. Pierwszy wykres: OZE 34,6%, atom 25,5%, gaz 21,7%, węgiel brunatny 7,8%, węgiel kamienny 6,8%, inne paliwa kopalne 3,6%. Na drugim wykresie podano produkcję energii w terawatogodzinach. Z wykresu odczytać można wyraźny spadek produkcji energii z węgla od wartości 818 w 2010 roku do wartości 469 w 2019 roku. Spadek gazu od wartości 764 w 2010 roku do wartości 699 terawatogodzin w 2019 roku. Spadek energii atomowej od wartości 917 w 2010 roku do 821 terawatogodzin w 2019 roku. Wzrost OZE od wartości 705 w 2010 roku do 1115 w 2019 roku.ue, 2. Na ilustracji jest prostokąt z napisem: kraje słabo rozwinięte: dominacja elektrowni cieplnych w produkcji energii w krajach słabo rozwiniętych, zwłaszcza tych opartych na węglu kamiennym. sl„Szacuje się, że ponad dwie trzecie najsłabiej rozwiniętych krajów świata znajduje się w Afryce. Oznacza to, że 600 milionów ludzi żyje tam obecnie bez dostępu do nowoczesnych usług energetycznych. Paradoksalnie Afryka ma ogromny potencjał solarny przez cały rok, dzięki któremu do 2030 r. można by pokryć prawie jedną czwartą zapotrzebowania na energię. W związku z tym wszyscy są zgodni, że wdrożenie rozwiązań opartych na źródłach odnawialnych ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia powszechnego dostępu do energii elektrycznej na kontynencie”.

„Nadzieja na rozwój OZE w Afryce istnieje więc od wielu lat, niestety pomimo ogromnego potencjału i licznych inicjatyw, zachodzące zmiany są bardzo powolne i na dużo mniejszą skalę niż oczekiwano. W zeszłym roku na całym kontynencie afrykańskim przybyło jedynie ok. 2 GW nowych mocy OZE. Przyczyn jest kilka, ale najważniejszą z nich wydaje się brak odpowiednio szerokiego źródła finansowania. Wciąż największą rolę odgrywają środki z międzynarodowych banków rozwojowych czy innych publicznych źródeł. Konieczne jest jednak zaangażowanie inwestorów prywatnych na większą skalę”.

„W 2019 r. Kenia, która do końca 2020 r. zamierza całą potrzebną energię produkować ze źródeł odnawialnych, otworzyła największą w Afryce farmę wiatrową o mocy do 310 MW, co stanowi ok. 17% dziennego zapotrzebowania kraju na energię. Nigeria, Mali i Egipt inwestują w farmy fotowoltaiczne. W Egipcie powstała największa na kontynencie i widoczna z kosmosu farma fotowoltaiczna o mocy 1,5 GW, która zasili w energię elektryczną ponad milion gospodarstw domowych. Etiopia buduje potężną zaporę na Nilu. Republika Południowej Afryki stara się zmniejszyć swoje uzależnienie od węgla dzięki inwestycjom w nowe technologie”.

, 3. Na ilustracji jest prostokąt z napisem: produkcja na świecie: znaczny wzrost produkcji energii elektrycznej w Azji i Ameryce Łacińskiej w 2020 roku globalna produkcja energii elektrycznej w węgla spadła najmocniej w historii; zmniejszyła się produkcja z gazu i atomu; przybyło zielonych elektrowni. znw„Największym przegranym tegorocznego zamykania światowych gospodarek z powodu epidemii będzie energetyka węglowa. Eksperci MAE oceniają, że produkcja energii elektrycznej z węgla spadnie w 2020 roku aż o 5 proc., czyli wartość nie notowaną jeszcze nigdy w 140-letniej historii przemysłu elektroenergetycznego. W innym tegorocznym raporcie Agencja oszacowała, że światowy popyt na węgiel kamienny może w tym roku stopnieć w sumie o ponad 400 mln ton”.

„W 2020 roku elektrownie jądrowe dostarczą odbiorcom o 4 proc. mniej prądu niż rok wcześniej. Największe spadki odnotowały Francja, Szwecja i Niemcy. Część z nich wynika z wycofywania starych bloków atomowych, część z powodu spadku zapotrzebowania na energię i związanego z nią spadku cen na rynku. […] Wyjątkiem na atomowej mapie świata będą w tym roku m.in. Białoruś i Chiny, gdzie generacja energii z rozszczepiania atomów wzrośnie. Udział energii jądrowej w Państwie Środka powinien przekroczyć już 5 proc.” Na ilustracji jest wykres zmian w produkcji energii elektrycznej na świcie w 2020 roku. Globalne PKB minus 4%, zużycie energii elektrycznej minus 2%, emisje dwutlenku węgla z produkcji prądu minus 5%, węgiel minus 5%, atom minus 4%, gaz minus 2%, odnawialne 7%. zmprod „Pomimo znacznego spadku zapotrzebowania odbiorców na prąd, odnawialne źródła energii dostarczą w 2020 roku na świecie o 7 proc. więcej prądu niż rok wcześniej. Ich udział w globalnym miksie energetycznym wzrośnie do 28 proc. […] Według szacunków MAE w 2020 roku moc elektrowni OZE na całym świecie wzrośnie aż o 198 GW (o 4 proc. więcej niż rok wcześniej). Z tego 107 GW stanowić będą nowe instalacje PV, 60 GW lądowe farmy wiatrowe, 18 GW hydroelektrownie, a kolejnych 5 GW morskie farmy wiatrowe”.

, 4. Na ilustracji jest prostokąt z napisem: przyszłość struktury produkcji energii. Poszukiwanie surowców energetycznych i ich eksploatacja na obszarach o niekorzystnych warunkach środowiskowych, na przykład złoża podmorskie, obszary pokryte wieczną zmarzliną. Pomyśl! Czy wiek XXI będzie erą metanu? A może erą metanu i źródeł alternatywnych? przysz „MAE przewiduje, że w ślad za prognozowanym wzrostem realnego PKB na świecie o 5,2 proc., globalne zapotrzebowanie na energię elektryczną w 2021 roku będzie o 3 proc. (700 TWh) wyższe niż w 2020 roku i przekroczy tym samym rekordowe zapotrzebowanie z 2019 roku. Dwie trzecie dodatkowego popytu spodziewane jest w regionie Azji i Pacyfiku. Większość wzrostu koncentruje się w Chinach i Indiach. Oczekuje się, że wzrośnie odpowiednio o 5,2 proc. (350 TWh) i 3,6 proc. (40 TWh) w porównaniu do 2020 roku. Oba kraje odnotowały już znaczące stopy wzrostu pod koniec 2020 r. w porównaniu z popytem w 2019 r. Oczekuje się, że również w Azji Południowo-Wschodniej zapotrzebowanie na energię elektryczną w 2021 r. znacznie przewyższy popyt z 2019 r. […] Azja Południowo-Wschodnia, jeden z najszybciej rozwijających się regionów pod względem zapotrzebowania na energię elektryczną w ostatnich dziesięcioleciach, powróci do poprzednich stóp wzrostu i zwiększy popyt o 5,4 proc. w 2021 roku w porównaniu do 2020 roku”. […] Na mapie świata zaznaczono zapotrzebowanie na energię elektryczną. USA minus 30, Ameryka Południowa i Środkowa plus 270, Europa minus 200, Bliski Wschód plus 480, Afryka plus 485, Eurazja plus 135, Chiny plus 790, Indie plus 1005, Japonia minus 50, Azja Południowo-Wschodnia plus 420. map
Zmiany na zapotrzebowanie na energię w latach 2016–2040 wyrażone w Mtoe
Mtoe – megatona oleju ekwiwalentnego

„Do 2040 roku globalne zużycie energii wzrośnie o tyle, ile dzisiaj wynosi zapotrzebowanie całych Chin i Indii razem wziętych – wyliczają analitycy Międzynarodowej Agencji Energii (MAE). Przy czym i tak będzie to wolniejszy przyrost (w sumie o 30%), niż w poprzednich latach – dodają. To efekt kilku czynników: rozwoju gospodarczego (średnio o 3,4% rocznie), wzrostu liczby ludności na Ziemi (z 7,4 mld obecnie do 9 mld ludzi w 2040 roku) oraz rosnącej elektryfikacji przemysłu i naszych domów. Ten ostatni czynnik jest o tyle istotny, że w krajach opierających produkcję prądu na węglu czy ropie wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną o 1 MWh wymaga zużycia 2–3 MWh paliwa. Popyt napędzi też postępująca urbanizacja. Do 2040 roku liczba mieszkańców miast będzie rosnąć tak, jakby każdego dnia na świecie powstawało nowe miasto wielkości Gdyni. W całym okresie liczba mieszkańców miast wzrośnie o 1,7 mld osób”.

Struktura produkcji energii elektrycznej na świecie
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0, oprac. na podstawie yearbook.enerdata.net. W tekście opracowania wykorzystano fragmenty ze stron internetowych: wysokienapiecie.pl; teraz-srodowisko.pl; forsal.pl; cire.pl.