Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Czy wiesz, że istnieje mydło miedziowe? Jakie ma ono zastosowanie? Zapoznaj się z grafiką interaktywną na ten temat, a następnie wykonaj ćwiczenia sprawdzające zdobytą wiedzę.

Czy wiesz, że istnieje mydło miedziowe? Jakie ma ono zastosowanie? Zapoznaj się z opisem grafiki interaktywnej na ten temat, a następnie wykonaj ćwiczenia sprawdzające zdobytą wiedzę.

R1CRx8psNo6Mw1
Zdjęcie przedstawiające pole uprawne w trakcie oprysków. Jest ono porośnięte niewielkimi zielonymi roślinami. W tle znajdują się wysokie drzewa przechodzące stopniowo w las.
Punkt pierwszy. CH3CH26COO2Cu. Mydło miedziowe stanowi środek grzybobójczy. Jest wytwarzany przez połączenie rozpuszczalnego związku miedzi(II) (zazwyczaj CuSO4) z naturalnie występującym kwasem tłuszczowym (kwas oktanowy). Ilustracja przedstawiająca wzór mydła miedziowego o następującej strukturze: w nawiasie kwadratowym znajduje się grupa karboksylanowa COO- połączona z łańcuchem wodorowęglowym zbudowanym z sześciu grup CH2, z których ostatnia łączy się z grupą CH3. Względem nawiasu w indeksie dolnym znajduje się cyfra dwa. Za nawiasem kation miedzi Cu2+. Jego aktywnym składnikiem jest oktanian miedzi(II), który, w porównaniu z innymi związkami nieorganicznymi miedzi, może być używany w niższych stężeniach, przez co dawki miedzi w postaci metalu mogą być znacznie zredukowane. A to z kolei ma wpływ na środowisko. Będąc produktem organicznym rozkłada się, tworząc rozpuszczalne związki miedzi i kwas tłuszczowy, które mogą być wykorzystywane przez drobnoustroje i rośliny.
Punkt drugi. Środek grzybobójczy. Jest to środek grzybobójczy o szerokim spektrum działania, który kontroluje choroby grzybowe i grzybopodobne, takie jak: mączniak prawdziwy i mączniak rzekomy na warzywach; rdza na roślinach ozdobnych; zaraza późna na ziemniakach i pomidorach. Zdjęcie przedstawiające dwa pomidory. Pierwszy z nich jest wyraźnie zaatakowany przez grzyba, drugi częściowo. Ich skórkę pokrywa szarawa warstwa pleśni. Podpis. Fotografia przedstawiająca zarazę na pomidorach. Zdjęcie przedstawiające liść winogronowy zaatakowanego przez mączniaka. Blaszka liścia pokryta jest jasnymi plamami, miejscami jest wyraźnie przesuszona. Podpis. Fotografia przedstawiająca objawy mączniaka rzekomego na liściach winogron.
Punkt trzeci. Inne dopuszczalne związki miedzi o działaniach grzybobójczych to: Siarczan(VI) miedzi(II): CuSO4; wodorotlenek miedzi(II): CuOH2; tlenek miedzi(II): CuO; tlenochlorek miedzi(II): Cu2OH3Cl; węglan tetraaminamiedzi(II): CuNH34CO3
Punkt czwarty. Regulacje prawne. Grafika przedstawiająca drzewo liściaste znajdujące się w bryłce gleby, otoczone jest białymi taśmami. W tle znajduje się gleba. Grafika symbolizuje ochronę środowiska. Podpis. Ochrona środowiska. Według jednego z organów do spraw Certyfikacji ekologicznej (Soil Association), całkowita ilość miedzi, którą można zastosować na gruntach organicznych, wynosi 6 kg/ha/rok. Limit ten został zaprojektowany w taki sposób, aby ilość miedzi w glebie nie przekraczała limitów określonych w normach Soil Association dla metali ciężkich.
Grafika interaktywna pt. Mydło miedziowe
Źródło: pixabay.com; Licencja: domena publiczna; opracowano na podstawie stron internetowych: https://growguru.co.za/products/copper-soap; https://www.copper.org/resources/properties/compounds/other_compounds.html, dostępny w internecie: http://www.inhort.pl/files/ekotechprodukt/prezentacje_wynikow/publikacje/srodki_ekotech.pdf.
Polecenie 2

Czy wiesz, co to jest błękit alcjanowy (alcjański) i do czego jest stosowany? Zapoznaj się z grafiką interaktywną prezentującą informację na ten temat, a następnie wykonaj ćwiczenia.

Czy wiesz, co to jest błękit alcjanowy (alcjański) i do czego jest stosowany? Zapoznaj się z opisem grafiki interaktywnej prezentującej informację na ten temat, a następnie wykonaj ćwiczenia.

R1KIr5arNuSwH1
Ilustracja przedstawiająca wzór strukturalny błękitu alcjanowego. To związek kompleksowy, którego atom centralny stanowi kation miedzi na drugim stopniu utlenienia. Układ bazuje na strukturze ftalocyjaniny zbudowanej z pierścienia utworzonego przez cztery pierścienie pirolowe, pomiędzy którymi występują mostki azotowe. Atomy azotu obecne w pierścieniach pirolowych koordynują kation miedzi. Ponadto każdy pierścień pirolowy jest skondensowany z pierścieniem benzenu przy wiązaniu naprzeciwległym do atomu azotu w pirolu. Każdy pierścień fenylowy podstawiony jest grupą 1,1,3,3-tetrametylometylenotiouroniową.
Punkt pierwszy. Co to jest błękit alcjański? Jest to organiczny związek chemiczny, stanowiący pochodną ftalocyjaniny o wzorze sumarycznym: C56H68Cl4CuN16S4. Zdjęcie przedstawiające kultury komórkowe znajdujące się na ośmiu szalkach Petriego, wybarwione błękitem alcjanowym. Na każdej szalce intensywność wybarwienia jest różna, od błękitnego koloru do bladobłękitnego. Podpis. Hodowle komórkowe zabarwione błękitem alcjańskim.
Punkt drugi. Jaka jest rola błękitu alcjanowego w histologii? Błękit alcjanowy różnicuje kwaśne glikozaminoglikany, które wchodzą w skład błon podstawnych, elementów tkanki łącznej, chrzęstnej i kostnej czy wydzielin gruczołów. Barwi kwaśne mukopolisacharydy i glikozoaminoglikany, dając w rezultacie kolor od błękitnego do niebieskozielonego. Zdjęcie przedstawiające wybarwione błękitem alcjanowym komórki kubkowe Barretta. Komórki te tworzą kosmki. Podpis. Barwienie błękitem alcjanowym, podkreślające komórki kubkowe Barretta.
Punkt trzeci. Inne zastosowania błękitu alcjanowego. Oprócz użycia go jako barwnika lub bejcy, błękit alcjanowy znajduje również inne zastosowania: używany jako spoiwo – stosowany był do przyłączania komórek do szklanych szkiełek nakrywkowych w technikach immunofluorescencji, wstępne traktowanie preparatów szklanych roztworem błękitu alcjanowego poprawiło przyczepność skrawków szpiku osadzonych w metakrylanie glikolu; używany jako środek powlekający – ze względu na dużą powierzchnię aromatyczną (uczestnictwo w interakcji Van der Waalsa oraz zlokalizowane ładunki) można nim powlekać powierzchnie, modyfikować jej właściwości i ładunek; używany jako element elektrody – działającej jako bardzo czuły czujnik redoks w porównaniu z elektrodą zbudowaną z pasty węglowej.
Grafika interaktywna pt. Błękit alcjanowy
Źródło: wikipedia.org; Autor: Tomaxer; Licencja: domena publiczna; materiał opracowano na podstawie Whiteman P., The quantitative measurement of Alcian Blue-glycosaminoglycan complexes, Biochemical Journal, 131 (2), 1973, s. 343–350; Archimbaud E, Islam A, Preisler HD. Alcian blue method for attaching glycol methacrylate bone marrow sections to glass slides. Stain Technol. 1986 Mar;61(2):121-2.
R9P30cJ4T6XqZ
Ćwiczenie 1
Zaznacz wzór sumaryczny i nazwę tzw. mydła miedziowego. Możliwe odpowiedzi: 1. oktanian miedzi(II), 2. dekanian miedzi(II), 3. C16H30CuO4, 4. C20H36CuO4
R1NxY202MkXnd
Ćwiczenie 2
Na którym stopniu utlenienia występuje miedź w błękicie alcjanowym? Możliwe odpowiedzi: 1. Cu0, 2. Cu+I, 3. Cu+II, 4. Cu+III
Ćwiczenie 3

Jakie właściwości mydła miedziowego pozwalają na zastosowanie go w walce z na przykład zarazą ziemniaka przedstawioną na poniższym zdjęciu?

RSq2WlA1yy9xE
Zaraza ziemniaka
Źródło: wikipedia.org; Autor: Jerzy Opioła, licencja: CC BY-SA 4.0.
R1b9kyXuS4QI4
Odpowiedź: (Uzupełnij).