Grafika interaktywna
Wyjaśnij, co zapoczątkowało procesy reindustrializacji w Europie.
Po zapoznaniu się z prezentacją, odszukaj informacje dotyczące zmian w gospodarce Unii Europejskiej, które wprowadzono po 2015 roku.
Przemysł i rewolucje przemysłowe zmieniły oblicze dzisiejszego świata.
Pierwsza rewolucja przemysłowa i wynalezienie maszyny parowej pchnęła gospodarkę ku rozwojowi. Zmieniła manufaktury w fabryki, przyczyniła się też do rozwoju transportu i górnictwa. Jednocześnie przyniosła znaczne przeludnienie w miastach znajdujących się blisko tych fabryk, a także nieodwracalnie zniszczyła środowisko naturalne.
Druga rewolucja przemysłowa spopularyzowała wykorzystanie ropy naftowej, ale zaostrzyła wiele konfliktów międzynarodowych w walce o ten surowiec.
Trzecia rewolucja spowodowała natomiast utratę miejsc pracy wielu ludzi, pchając świat w kierunku bardziej racjonalnego wykorzystania zasobów naturalnych. Taka polityka zmieniła oblicze wielu państw.
Potrzeba reindustrializacji została zauważona w trakcie kryzysu w 2008 roku. Od połowy XX wieku w krajach europejskich odnotowano spadek produkcji przemysłowej. Zakłady i fabryki przenoszone były często do oddalonych regionów świata ze względu na negatywny wpływ na środowisko i relatywnie wysokie koszty pracy. Ich nowymi lokalizacjami stały się Chiny i kraje Azji Południowo‑Wschodniej.
W krajach europejskich w budowaniu PKB największe znaczenie miały usługi. Sytuacja ta spowodowała spadek rozwoju gospodarczego i wzrost bezrobocia. Po 2008 roku, po przeanalizowaniu dobrze prosperujących gospodarek Niemiec, Szwecji czy Finlandii, ich sukcesu zaczęto upatrywać w dobrze funkcjonującym sektorze produkcji.
Rozwiązaniem dotychczasowych problemów Europy miała być reindustrializacja. Znów postawiono na rozwój przemysłu lokalnego, tym razem jednak zdecydowano się na zwiększenie produkcji przy wykorzystaniu zasad zrównoważonego rozwoju. Postanowiono zmniejszyć poziom bezrobocia i zwiększyć konkurencyjność unijnych produktów.
Zmiany związane z reindustrializacją mają polegać na:
przestawieniu się na odnawialne źródła energii,
przekształcaniu wielkich wytwórni energii w miejscowe mikroelektrownie wykorzystujące źródła odnawialne,
zastosowaniu technologii okresowego gromadzenia energii opartych na wodorze,
użyciu internetu do budowy i zarządzania siatką wymiany energii – dzięki temu systemowi nadwyżki energii mogłyby zostać sprzedane innym użytkownikom sieci.
Problemy finansowe wielu gospodarek skłoniły Unię Europejską do wprowadzenia zmian. Zastój gospodarczy i skupienie uwagi na usługach spowodowały, że gospodarki takich państw jak Stany Zjednoczone czy Chiny stworzyły silną produkcję przemysłową, która zaczęła zagrażać interesom państw członkowskich Unii Europejskiej. Wspólnota podjęła zdecydowane kroki. Od 2010 roku Unia wprowadza zmiany.
Pierwszym istotnym działaniem był projekt na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju. Stwierdzono, że wieloletnie wysiłki związane ze wzrostem gospodarczym Europy zostały zaprzepaszczone, a produkcja przemysłowa Europy jest na poziomie lat 90. ubiegłego wieku.
Stworzono 7 projektów mających napędzać rozwój europejskiej gospodarki. Miały one na celu wzmocnienie efektywności i konkurencyjności w dobie globalizacji. W ciągu ostatnich 10 lat wydano bardzo dużo dokumentów odnoszących się do przemysłu w Europie. Podkreśla to rolę produkcji w rozwoju Wspólnoty.
Produkty przemysłu stanowią prawie ¾ europejskiego eksportu, a sektor ten zatrudnia ⅓ obywateli Unii Europejskiej. Wraz z upływem czasu zawiązano również Komisję Przemysłu, która 3 lutego 2011 roku wydała komunikat w sprawie polityki przemysłowej w dobie globalizacji. Stwierdzenia w nim zawarte potwierdziły tylko złą kondycję krajów europejskich w dziedzinie produkcji.
W związku z tym wskazano 15 zaleceń, których realizacja miała umożliwić odbudowę przemysłu. Były to:
1. tworzenie łańcucha innowacji,
2. bardziej wydajne wykorzystanie zasobów,
3. przejrzyste cele dla produktów zgodnych z zasadami trwałego rozwoju,
4. korzystanie z przetargów publicznych,
5. zwiększenie produkcji tzw. czystej energii,
6. przekonująca strategia w zakresie surowców,
7. przekształcenia w handlu zmierzające do zapewnienia uczciwego współistnienia i zrównoważonej produkcji,
8. nakreślenie obowiązkowej sektorowej polityki przemysłowej,
9. zaangażowanie małych i średnich przedsiębiorstw,
10. rozwijanie regionalnych obszarów działania,
11. przewidywanie kierunków zmian w przemyśle,
12. działania w zakresie restrukturyzacji,
13. podniesienie kwalifikacji,
14. zwiększenie udziału pracowników w procesie decyzyjnym,
15. strategie długoterminowe.
Po ponad roku od komunikatu stwierdzającego złą sytuację Unii, Komisja wydała następny, traktujący o sprawach przemysłu. Dokument Aktualizacja komunikatu w sprawie polityki przemysłowej wymienia 4 filary wzmocnienia przemysłu:
1. inwestowanie w innowacje,
2. poprawę warunków rynkowych,
3. poprawę dostępu do rynków kapitałowych poprzez wykorzystanie środków publicznych i ułatwienie finansowania przez prywatny kapitał wydatków związanych z inwestycjami w innowacje,
4. lepsze wykorzystanie kapitału ludzkiego i umiejętności, czyli budowanie gospodarki opartej na wiedzy.
W […] komunikacie proponuje się partnerstwo między UE, jej państwami członkowskimi i przemysłem, by zdecydowanie przyspieszyć inwestycje w nowe technologie i stworzyć dla Europy przewagę konkurencyjną w nowej rewolucji przemysłowej
.
Nowa wizja rozwoju gospodarczego Europy przez wielu uczonych nazywana jest reindustrializacją Europy. Proces ten wdrażany jest już od dekady. W Polsce również widać już efekty podjętych działań. Czy potrafisz wymienić chociaż jeden z nich?
