Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Polecenie 1

Przeanalizuj informacje z grafiki interaktywnej, a następnie określ, do jakiej grupy państw pod względem poziomu rozwoju gospodarczego należą wszystkie bądź większość krajów, które zbankrutowały w latach 1990‑2010, a do jakiej te, które stanęły na krawędzi bankructwa w latach 2008‑2010. Następnie zidentyfikuj przyczyny niewypłacalności bądź ryzyka niewypłacalności gospodarek. Wyniki przedstaw w postaci tabeli z podziałem na dwie wcześniej określone grupy państw, ale także uwzględnij wspólne przyczyny dla wszystkich krajów.

Przeanalizuj informacje zawarte w opisie grafiki interaktywnej, a następnie określ, do jakiej grupy państw pod względem poziomu rozwoju gospodarczego należą wszystkie bądź większość krajów, które zbankrutowały w latach 1990‑2010, a do jakiej te, które stanęły na krawędzi bankructwa w latach 2008‑2010. Następnie zidentyfikuj przyczyny niewypłacalności bądź ryzyka niewypłacalności gospodarek. Wyniki przedstaw w postaci tabeli z podziałem na dwie wcześniej określone grupy państw, ale także uwzględnij wspólne przyczyny dla wszystkich krajów.

R1cCYdAGzVECi
(Uzupełnij).
RiABdOtspMJ8f1
Na mapie świata zaznaczono i opisano państwa, które "zbankrutowały" na zadłużeniu zagranicznym i/lub krajowym w latach 1990-2010 oraz państwa, które stanęły na krawędzi "bankructwa" w latach 2008-2010. Poszczególne kraje opisano. 1. Na zdjęciu są monety o różnych nominałach - 5, 10, 20, 50, 100, 200 forintów. Kraj: Węgry. Dług publiczny: 71,8% PKB (2008 rok), 70,2% PKB (2018 rok). Początkowy rok z ryzykiem bankructwa: 2008. Ratunek: pakiet w wysokości 20 miliardów euro od Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Unii Europejskiej oraz Banku Światowego. Rok ostatniej spłaty pakietu ratunkowego: 2016. Wybrane przyczyny kryzysu zadłużenia: Dysfunkcyjny system polityczny. Wysoki deficyt budżetowy spowodowany: wysokimi wydatkami publicznymi w związku: z podniesieniem o ponad 50% wynagrodzeń w budżetówce (2002 rok), z wprowadzeniem 13. emerytury (2002 rok), ze światowym kryzysem gospodarczym z lat 2007-2009 (koszty inwestycji pobudzających gospodarkę i ratowania upadających firm); niskimi dochodami publicznymi w związku: ze światowym kryzysem gospodarczym z lat 2007-2009, z kryzysem zadłużeniowym w strefie euro., 2. Zdjęcie przedstawia banknot o nominale 10 lejów. Na banknocie jest mężczyzna z brodą. Obok mężczyzny jest pędzel. Kraj: Rumunia. Dług publiczny: 21,8% PKB (2009 rok), 35,2% PKB (2019 rok). Początkowy rok z ryzykiem bankructwa: 2009., 3. Na zdjęciu jest banknot o nominale 1000 hrywien. Na banknocie jest mężczyzna z brodą w okularach. Kraj: Ukraina. Dług publiczny: 20,5% PKB (2008 rok), 39,9% PKB (2010 rok), 60,9% PKB (2018 rok). Początkowy rok z ryzykiem bankructwa: 2008., 4. Na zdjęciu są ułożone w formie wachlarza banknoty euro o nominałach od 10 do 500 euro. Kraj: Łotwa. Dług publiczny: 18,6% PKB (2008 rok), 48,1% PKB (2010 rok), 37,2% PKB (2018 rok). Początkowy rok z ryzykiem bankructwa: 2008., 5. Zdjęcie przedstawia banknot o nominale 2000 rubli. Na banknocie jest długi most. Rosja. Dług publiczny: 92,1% PKB (1999 rok), 12,2% PKB (2018 rok). Rok bankructwa: 1998. Rodzaj bankructwa: krajowe i zagraniczne. Ratunek: pakiet w wysokości 22,6 miliardów USD od Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego. Wybrane przyczyny bankructwa: Dysfunkcyjny system polityczny. Sztuczne utrzymywanie kursu rosyjskiego rubla względem amerykańskiego dolara od 1995 roku. Wysoki deficyt budżetowy spowodowany: wysokimi wydatkami publicznymi w związku: z pierwszą wojną czeczeńską z lat 1994-1996 (szacowany koszt 5,5 miliarda USD) i późniejszą odbudową; niskimi dochodami publicznymi w związku: z niewielkim eksportem ropy naftowej i innych surowców mineralnych w konsekwencji azjatyckiego kryzysu finansowego z 1997 roku, z niskim stopniem ściągalności podatków powiązanym z odrodzeniem się wymiany barterowej po upadku ZSRR, ze stratami wywołanymi wzrostem korupcji., 6. Zdjęcie przedstawia banknot nominale 500 koron. Na banknocie jest portret starszego mężczyzny. Ma krótkie, siwe włosy. Kraj: Islandia. Dług publiczny: 66,1% PKB (2008 rok), 85,4% PKB (2010 rok), 37,4% PKB (2018 rok). Początkowy rok z ryzykiem bankructwa: 2008, 7. Na zdjęciu są ułożone w formie wachlarza banknoty euro o nominałach od 10 do 500 euro. Kraj: Grecja. Dług publiczny: 109,4% PKB (2008 rok), 181,2% PKB (2018 rok). Początkowy rok z ryzykiem bankructwa: 2008. Ratunek: trzy pakiety o łącznej wartości 296 miliardów euro od Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Centralnego oraz Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Rok ostatniej spłaty pakietu ratunkowego: 2018. Wybrane przyczyny kryzysu zadłużenia: Dysfunkcyjny system polityczny. Brak gruntownych reform gospodarczych. Wysoki deficyt budżetowy – utrzymujący się od wielu lat przy praktycznie zerowej reakcji rządu – spowodowany: wysokimi wydatkami publicznymi w związku: z permanentnym rozbudowywaniem systemu socjalnego, z coraz wyższymi wynagrodzeniami w sektorze publicznym (pensje równoważne 22,4% wydatków budżetowych w 2002 roku oraz 26,2% w 2007 roku); ze światowym kryzysem gospodarczym z lat 2007-2009 (koszty inwestycji pobudzających gospodarkę i ratowania upadających firm); niskimi dochodami publicznymi w związku: ze światowym kryzysem gospodarczym z lat 2007-2009, z kryzysem zadłużeniowym w strefie euro, z masowym uchylaniem się społeczeństwa od płacenia podatków. Niewielka stopa oszczędności publicznych i prywatnych. Długoletnie manipulowanie oficjalnymi danymi o przychodach i wydatkach państwa (spadek wiarygodności w oczach zagranicznych wierzycieli)., 8. Zdjęcie przedstawia banknot o nominale 100 lari. Na banknocie jest portret młodego mężczyzny. Na głowie ma czapkę z futra. Kraj: Gruzja. Dług publiczny: 27,6% PKB (2008 rok), 42,5% PKB (2010 rok), 43,0% PKB (2018 rok). Początkowy rok z ryzykiem bankructwa: 2008, 9. Na zdjęciu jest banknot o nominale 20 000 tugrików. Na banknocie jest mężczyzna z brodą. Ma skośne oczy i nakrycie głowy. Kraj: Mongolia. Dług publiczny: 59,5% PKB (2009 rok), 55,0% PKB (2018 rok). Początkowy rok z ryzykiem bankructwa: 2009., 10. Zdjęcie przedstawia banknot o nominale 1000 rupii. Na banknocie jest twarz mężczyzny w średnim wieku. Na głowie ma czapkę w kształcie stożka. Kraj: Pakistan. Dług publiczny: 60,7% PKB (2008 rok), 72,1% PKB (2018 rok). Początkowy rok z ryzykiem bankructwa: 2008., 11. Na zdjęciu jest banknot o nominale 500 rupii lankijskich. Na banknocie jest ptak oraz zabytkowe mury. Kraj: Sri Lanka. Dług publiczny: 93,2% PKB (1996 rok), 87,6% PKB (2006 rok), 76,0% PKB (2016 rok). Rok bankructwa: 1996. Rodzaj bankructwa: krajowe (wobec obywateli)., 12. Zdjęcie przedstawia banknot o nominale 1000 rupii indonezyjskich. Na banknocie jest mężczyzna trzymający maczetę. Kraj: Indonezja. Dług publiczny: 87,6% PKB (2000 rok), 30,3% PKB (2008 rok), 29,8% PKB (2018 rok). Rok bankructwa: 1998 oraz 2000. Rodzaj bankructwa: zagraniczne., 13. Zdjęcie przedstawia banknot o nominale 200 pesos. Na banknocie jest głowa wieloryba. Kraj: Argentyna. Dług publiczny: 45,7% PKB (2000 rok), 166,7% PKB (2002 rok), 86,0% PKB (2018 rok). Rok bankructwa: 2000. Rodzaj bankructwa: krajowe (wobec obywateli, np. zaległości w płaceniu wynagrodzeń). Wybrane przyczyny bankructwa: Dysfunkcyjny system polityczny. Wprowadzenie w 1991 roku stałego kursu argentyńskiego peso do amerykańskiego dolara wynoszącego 1:1 (zwalczono wysoką inflację, ale kraj przestał być atrakcyjny – z powodu drożyzny – dla inwestorów w kolejnych latach). Rosnący deficyt budżetowy spowodowany: coraz wyższymi wydatkami publicznymi w związku: z pojawieniem się recesji gospodarczej (pieniądze na pomoc dla bezrobotnych i tym podobne), z trudniejszą obsługą zadłużenia zagranicznego (coraz wyżej oprocentowanego na skutek spadku ratingu ekonomicznego kraju); niskimi dochodami publicznymi w związku z: z masowym uchylaniem się firm od płacenia podatków (zarabiano mniej, co skutkowało większą liczbą oszustw podatkowych), generalnie słabą aktywnością firm. Rok bankructwa: 2001 i 2007. Rodzaj bankructwa: na zadłużeniu zagranicznym. Wybrane przyczyny bankructwa: Efekt domina wywołany kryzysem zadłużenia sprzed roku., 14. Zdjęcie przedstawia banknot o nominale 100 dolarów. Na banknocie jest mężczyzna w średnim wieku z wysokim czołem i włosami do ramion. Kraj: Ekwador. Dług publiczny: 85,5% PKB (1999 rok), 22,2% PKB (2008 rok), 45,2% PKB (2018 rok). Rok bankructwa: 1999. Rodzaj bankructwa: krajowe i zagraniczne, 15. Na zdjęciu jest kilka banknotów o różnych nominałach boliwarów. Kraj: Wenezuela. Dług publiczny: 66,9% PKB (1995 rok), 42,2% PKB (2004 rok), 63,5% PKB (2014 rok). Rok bankructwa: 1995 i 2004. Rodzaj bankructwa: zagraniczne. Rok bankructwa: 1998. Rodzaj bankructwa: krajowe., 16. Na zdjęciu jest banknot o nominale 500 pesos. Na banknocie są kobieta i mężczyzna stojący blisko siebie. Kraj: Dominikana. Dług publiczny: 36,4% PKB (2009 rok), 47,9% PKB (2018 rok). Początkowy rok z ryzykiem bankructwa: 2009., 17. Na zdjęciu są monety o różnych nominałach. Walutą jest frank. Kraj: Wybrzeże Kości Słoniowej. Dług publiczny: 84,2% PKB (2000 rok), 24,0% PKB (2018 rok). Rok bankructwa: 2000. Rodzaj bankructwa: zagraniczne. Wybrane przyczyny bankructwa: Dysfunkcyjny system polityczny (po dekadach spokoju dokonano w 1999 roku przewrotu wojskowego i nastała dyktatura). Wysoki deficyt budżetowy spowodowany: wysokimi wydatkami publicznymi w związku: ze wzrostem działań zbrojnych, z trudniejszą obsługą zadłużenia zagranicznego (udzielanie kredytów od państw rozwiniętych i instytucji międzynarodowych na spłatę długu zostało wstrzymane po wzroście autorytaryzmu w kraju); niskimi dochodami publicznymi w związku: ze spadkiem na świecie cen kakao będącego głównym towarem eksportowym kraju, z ogólnym spowolnieniem gospodarczym, ze stratami wywołanymi wzrostem korupcji po puczu wojskowym., 18. Na zdjęciu banknot o nominale 50 szylingów. Na banknocie jest wizerunek czarnoskórego mężczyzny z brodą. Ubrany jest w garnitur. Kraj: Kenia. Dług publiczny: 71,6% PKB (2001 rok), 42,8% PKB (2008 rok), 57,0% PKB (2018 rok). Rok bankructwa: 2001. Rodzaj bankructwa: zagraniczne., 19. Na zdjęciu jest banknot o nominale 100 000 000 000 000 dolarów. Na banknocie są trzy duże głazy jeden na drugim. Kraj: Zimbabwe. Dług publiczny: 57.7% PKB (2000 rok), 110,5% PKB (2007 rok), 56,5% PKB (2016 rok). Rok bankructwa: 2000. Rodzaj bankructwa: zagraniczne. Rok bankructwa: 2006. Rodzaj bankructwa: krajowe.
Państwa, które zbankrutowały w latach 1990‑2010 oraz, które stanęły na krawędzi bankructwa w latach 2008‑2010 na świecie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: https://for.org.pl/pl/a/1443,8-Jakie-kraje-i-kiedy-oglosily-bankructwo, Opracowanie własne na podstawie: https://tradingeconomics.com/country-list/government-debt-to-gdp.