Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Jakie reakcje są używane do otrzymywania mydeł? Jakie znasz rodzaje mydeł? Zapoznaj się z grafiką i przeanalizuj ukryte na niej rodzaje mydeł.

RyZDmGm5XcJ6j
Grafika dotyczy otrzymywania mydeł. Mydła. Ilustracja przedstawia różnorodne mydła leżące w oddzielnych koszykach, stojące na półkach w sklepie. 1. Mydła sodowe. Mydła sodowe są białe, twarde i stałe. Dobrze rozpuszczają się w wodzie, używa się ich do produkcji mydeł toaletowych w kostkach. Można je otrzymać w reakcji zmydlania tłuszczu lub zobojętniania kwasu stearynowego wodorotlenkiem sodu. Na zdjęciu w wiklinowym koszyku położonym na drewnianej ławce są białe mydła. Mają różne kształty i oryginalne wzory. Leżą na kwiatkach rumianku. Reakcje otrzymywania stearynianu sodu. 1.1. Reakcja zmydlania: jedna cząsteczka tristearynianu glicerolu dodać jedna cząsteczka wodorotlenku sodu daje trzy cząsteczki stearynianu sodu oraz jedną cząsteczkę glicerolu. W wodorotlenku sodu oraz w stearynianie sodu na niebiesko zaznaczono symbol sodu Na., 1.2. Reakcja zobojętniania: jedna cząsteczka kwasu stearynowego dodać jedna cząsteczka wodorotlenku sodu daje jedną cząsteczkę stearynianu sodu oraz jedną cząsteczkę wody. W wodorotlenku sodu oraz w stearynianie sodu na niebiesko zaznaczono symbol sodu Na. 2. Mydła potasowe. Mydła potasowe są szare, maziste i bardzo dobrze rozpuszczalne w wodzie. Wykorzystywane są do produkcji płynów do prania, past BHP, preparatów do ochrony roślin i mydeł antybakteryjnych. Otrzymywane jest w reakcji zmydlania tłuszczu lub zobojętniania kwasu palmitynowego zasadą potasową. Na zdjęciu znajdują się dwie kostki szarego, francuskiego mydła. Na powierzchni mają odciśnięte wzory. Oleinian potasu jest wykorzystywany do produkcji między innymi mydła w płynie. Można go otrzymać w reakcji zmydlania tłuszczu lub zobojętniania kwasu oleinowego wodorotlenkiem potasu. Zdjęcie przedstawia dozownik z mydłem w płynie oraz podstawioną pod dozownik dłoń, na którą wylewa się mydło. Reakcje otrzymywania palmitynianu potasu 2.1. Reakcja zmydlania: jedna cząsteczka tripalmitynianu glicerolu dodać trzy cząsteczki wodorotlenku potasu dają trzy cząsteczki palmitynianu potasu oraz jedną cząsteczkę glicerolu. W wodorotlenku potasu oraz w palmitynianie potasu na niebiesko zaznaczono symbol potasu K., 2.1. Reakcja zobojętniania: jedna cząsteczka kwasu palmitynowego dodać jedna cząsteczka wodorotlenku potasu daje jedną cząsteczkę palmitynianu potasu oraz jedną cząsteczkę wody. W wodorotlenku potasu oraz w palmitynianie potasu na niebiesko zaznaczono symbol potasu K. Reakcje otrzymywania oleinianu potasu. 2.3. Reakcja zmydlania: jedna cząsteczka trioleinianu glicerolu dodać trzy cząsteczki wodorotlenku potasu dają trzy cząsteczki oleinianu potasu oraz jedną cząsteczkę glicerolu. W wodorotlenku potasu oraz w oleinianie potasu na niebiesko zaznaczono symbol potasu K., 2.4. Reakcja zobojętniania: jedna cząsteczka jedna cząsteczka kwasu oleinowego dodać jedna cząsteczka wodorotlenku potasu dają jedną cząsteczkę oleinianu potasu oraz jedną cząsteczkę wody. W wodorotlenku potasu oraz w oleinianie potasu na niebiesko zaznaczono symbol potasu K. .
Grafika interaktywna pt. „Otrzymywanie mydeł”
Źródło: McMurry, J. "Chemia organiczna", wyd. PWN, Warszawa 2005, wyd.3, ISBN: 978-83-01-14406-7., domena publiczna.
Polecenie 2

Czy słyszałeś kiedyś o zastosowaniu mydła glinowego? Zapoznaj się z grafiką, a dowiesz się czegoś więcej na ten temat.

RNsgRmCBmqivT1
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Mydła glinowe.
Źródło: A. E. Alexander and V. R. Gray, "Aluminium soap, their nature and gelling properties", wyd. Royal Society, ISSN:0080-4630.
Ćwiczenie 1

Jak nazywa się reakcja prowadząca do otrzymania mydeł z wykorzystaniem tłuszczy zwierzęcych?

R1HHX7kH19tXW
Odpowiedź: (Uzupełnij).
Ćwiczenie 2
R1T8m98N4Stm6
Czy podczas zmydlania tłuszczy otrzymuje się tylko mydło? Możliwe odpowiedzi: 1. Nie. Otrzymuje się również glicerynę., 2. Tak. Otrzymuje się tylko mydło., 3. Nie. Otrzymuje się również wodę.
Ćwiczenie 3

Które mydło zastosujesz w celu zabezpieczania plecaka przed deszczem i wilgocią? Napisz reakcję otrzymywania tego mydła.

RC56mYIAAstSM
Przedmioty turystyczne
Źródło: dostępny w internecie: www.pixabay.com, domena publiczna.
RkMKJDmit3Q8O
Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.
R1UBotzi7seeN
(Uzupełnij).