Grafika interaktywna
Zapoznaj się z grafiką interaktywną i wykonaj polecenia.
GLOBALIZACJA INFORMACYJNA I TECHNOLOGICZNA
GLOBALIZACJA SPOŁECZNO‑KULTUROWA
GLOBALIZACJA POLITYCZNA
GLOBALIZACJA RYNKÓW FINANSOWYCH
Oznacza szybki, nieskrępowany i masowy przepływ kapitału. Przejawia się w rosnącej liczbie międzynarodowych połączeń finansowych. Przejawem jest przyjęcie do rozliczeń finansowych międzypaństwowych tzw. walut globalnych. Do najważniejszych walut, w których realizowane są transakcje międzypaństwowe należą:
dolar amerykański, który jest oficjalnym środkiem płatniczym nie tylko w Stanach Zjednoczonych, ale także w Portoryko, Mikronezji, Ekwadorze, Palau, Salwadorze, Timorze Wschodnim, Marianach Północnych oraz Bonaire, Sint Eustatiusie i Sabie, a także na Wyspach Marshalla;
euro, będące prawnym środkiem płatniczym w 19 państwach Unii Europejskiej (w Austrii, Belgii, na Cyprze, Estonii, Finlandii, Francji, Niemczech, Grecji, Irlandii, Włoszech, Łotwie, Litwie, Luksemburgu, Malcie, Holandii, Portugalii, Słowacji, Słowenii i Hiszpanii) oraz pozaeuropejskich terytoriach zależnych Francji; euro przyjęto również w Andorze, Monako, Czarnogórze i Kosowie;
znaczenie na rynkach finansowych mają również jen japoński, funt szterling (funt brytyjski) oraz frank szwajcarski.
Powołanie międzynarodowych instytucji finansowych, których celem jest pomoc bankom centralnym w zapewnieniu monetarnej i finansowej stabilności państw, dostarczanie pomocy finansowej krajom poprzez udzielanie długoterminowych pożyczek. Do najważniejszych instytucji finansowych należą:
Bank Rozrachunków Międzynarodowych (ang. Bank for International Settlements, BIS);
Bank Światowy (ang. World Bank);
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (ang. International Monetary Fund, MFW).
Powstawanie giełd papierów wartościowych, umożliwiających obrót instrumentami finansowymi takimi jak akcje, obligacje, kontrakty terminowe. Obecnie prawie wszystkie giełdy na świecie prowadzą handel elektroniczny (giełdy online), dzięki czemu inwestorzy uzyskali lepszy dostęp do rynków międzynarodowych. Łączna wartość sześćdziesięciu głównych giełd na świecie wynosi obecnie około 69 bilionów dolarów. Najważniejsze giełdy o charakterze globalnym to:
Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych (Stany Zjednoczone),
Giełda Papierów Wartościowych NASDAQ (Stany Zjednoczone),
Londyńska Giełda Papierów Wartościowych (Wielka Brytania),
Tokijska Giełda Papierów Wartościowych (Japonia),
Szanghajska Giełda Papierów Wartościowych (Chiny),
Giełda Papierów Wartościowych w Hongkongu (Chiny),
Euronext Amsterdam (Holandia),
Giełda Papierów Wartościowych w Shenzhen (Chiny),
Giełda Papierów Wartościowych Xetra/Börse we Frankfurcie (Niemcy).
GLOBALIZACJA RYNKÓW TOWAROWYCH I USŁUG
GLOBALIZACJA EKOLOGICZNA
Powstanie pozarządowych organizacji ekologicznych o zasięgu międzynarodowym. Do najbardziej znanych należą:
WWF (ang. World Wide Fund for Nature), Światowy Fundusz na rzecz Przyrody, założony w 1961 roku;
Greenpeace, organizacja założona w 1971 roku. Jej filie działają w ponad 50 krajach świata. Priorytetem jest ochrona lasów tropikalnych oraz zasobów wodnych mórz i oceanów, popularyzacja wykorzystania czystej energii. Zadaniem fundacji jest ochrona ginących zwierząt oraz przeciwdziałanie zniszczeniu środowiska naturalnego.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody IUCN i Jej Zasobów (International Union for Conservation of Nature)
Organizowanie międzypaństwowych konferencji oraz przygotowywanie międzynarodowych traktatów środowiskowych z inicjatywy Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC). Do najważniejszych konferencji i traktatów należą:
Szczyt Ziemi 1992 – konferencja Narodów Zjednoczonych na temat środowiska i rozwoju zorganizowana w Rio de Janerio. Uchwalono wówczas między innymi Agendę 21, czyli katalog celów oraz sposobów opracowania i wdrażania programów zrównoważonego rozwoju;
Protokół z Kioto. Podpisany w 1997 roku, wszedł w życie w 2006 roku. Zobowiązywał państwa strony do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych;
Porozumienie paryskie. Przyjęte w 2015 roku. Celem porozumienia jest ograniczenie średniego wzrostu temperatury na Ziemi oraz osiągnięcie neutralności węglowej do 2050 r.
Wyjaśnij, na czym polega globalizacja społeczno‑kulturowa. Podaj przykłady jej przejawów w Polsce.
Wyjaśnij, na czym polega globalizacja polityczna. Omów skutki tego procesu dla Polski, podaj jego przykłady na podstawie własnych obserwacji.