Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Przeanalizuj fazy urbanizacji przedstawione na grafice poniżej. Do każdej z nich podaj konkretne przykłady państw, w których znajdują się miasta przechodzące odpowiednią fazę urbanizacji.

Przeanalizuj fazy urbanizacji przedstawione w poniższym opisie grafiki. Do każdej z nich podaj konkretne przykłady państw, w których znajdują się miasta przechodzące odpowiednią fazę urbanizacji.

RIEdpn5aaizB8
(Uzupełnij).
R18guqIbJstX81
Wykres przedstawia poszczególne fazy urbanizacji. Na osi x jej środek odpowiada centrum miasta, obszar w prawo lub w lewo odpowiada coraz bardziej skrajnym peryferiom. Oś y ma początek na środku osi x i jest na niej ujęta gęstość zaludnienia. Kolorem żółtym zaznaczono wykres urbanizacji wstępnej. Linia zielona na wykresie opisuje suburbanizację. Niebieską linią na wykresie oznaczono reurbanizację. Kolorem fioletowym na wykresie zaznaczono dezurbanizację. Przy każdej z linii ujęto cyfrę, po kliknięciu na nią rozwija się opis:
    1. Urbanizacja wstępna (lub po prostu: urbanizacja) W pierwszej fazie następuje powolna koncentracja ludności w miastach (zwłaszcza w ich centrach) jako skutek migracji w poszukiwaniu lepszych warunków życia oraz pracy w rozwijających się przemyśle i usługach. Obserwuje się tu głównie urbanizację demograficzną i ekonomiczną. Faza ta odznacza się powstawaniem nowych miast oraz rozrostem już istniejących poza wytyczone granice. Głównymi rejonami imigracyjnymi są ośrodki i okręgi przemysłowe, zwłaszcza górnicze. Faza ta jest charakterystyczna dla najbiedniejszych państw Afryki i Azji (np. Czadu, Etiopii, Bangladeszu)
,
    2. Suburbanizacja (lub inaczej eksplozja miast) W drugiej fazie urbanizacji następuje dalszy wzrost liczby ludności aglomeracji (jest on jednak bardzo żywiołowy). Widoczne jest przenoszenie się mieszkańców do dzielnic peryferyjnych, prowadzące do ubytku ludności w dzielnicach centralnych. Miasta i aglomeracje nadal się rozwijają, następuje intensywny rozwój przemysłu (zwłaszcza nowych gałęzi). Powstają nowe miejsca pracy w usługach. W wyniku rosnących dochodów ludności wzrastają wymagania dotyczące warunków życia. Dużą rolę w tej fazie odgrywa samochód osobowy i transport publiczny. Dlatego też w krajach wysoko rozwiniętych ludność zamożna przenosi się z przeludnionych, zatłoczonych i nadmiernie zabudowanych centrów miast do dzielnic willowych lub nowoczesnych dzielnic rezydencjalnych, dobrze skomunikowanych z centrum miasta. W krajach słabo rozwiniętych natomiast żywiołowe migracje ludności wiejskiej powodują niekontrolowany rozrost slumsów i „eksplozję miast– rozwój wielkich zespołów miejskich. W fazie tej obserwuje się urbanizację demograficzną, ekonomiczną oraz terytorialną (przestrzenną). Występuje ona w krajach rozwijających się w Azji Południowo-Wschodniej (np. w Chinach, Indiach), Ameryce Łacińskiej (np. w Argentynie), Afryce (np. w Egipcie), a także w wielu państwach wysoko rozwiniętych (np. w Polsce)
    3. Dezurbanizacja (czyli przeciwieństwo urbanizacji) W trzeciej fazie urbanizacji następuje zahamowanie wzrostu (a nawet spadek) liczby ludności miast z uwagi na jej przemieszczanie się z centrów i peryferii na tereny bardziej oddalone (najpierw spadek ten następuje w centrum, a następnie w całej aglomeracji). Pogłębia się zatem kryzys śródmieścia. Powodami są: bogacenie się ludności, przenoszenie zakładów pracy poza miasto, nienormowany czas pracy, możliwość wykonywania pracy w domu, pogarszające się warunki ekologiczne w dzielnicach śródmiejskich. Dezurbanizacja jest typowa dla krajów wysoko rozwiniętych. To, że gęstość zaludnienia w centrum miast zmniejsza się, nie oznacza jednak, że zostaje zahamowany rozwój miast. Należy bowiem traktować miasto jako zespół miejski. Obserwuje się tu głównie urbanizację ekonomiczną i przestrzenną polegającą na formowaniu się wielkich stref zurbanizowanych. Jest charakterystyczna przede wszystkim w Europie Zachodniej, USA, Japonii. Miasta w tych państwach składają się z dzielnic mieszkaniowych o różnym standardzie zamieszkania, dzielnic przemysłowych z nowoczesnym przemysłem oraz dzielnic usługowych z nowymi centrami handlowymi. Jest to etap typowy dla społeczeństw przechodzących z gospodarki przemysłowej do poprzemysłowej
,
    4. Reurbanizacja (czyli urbanizacja „na nowo” – renesans śródmieścia) Ostatnia faza ma charakter dwuetapowy. Na początku ludność miejska migruje na obszary typowo rolnicze, gdzie upowszechnia się miejski styl życia (urbanizacja społeczna). Zjawisko to nosi nazwę semiurbanizacji. Następnie występuje ponowny wzrost liczby ludności w wewnętrznych strefach miast, w których zaszły procesy rewitalizacji prowadzące do podnoszenia standardu życia (powstanie ekskluzywnych apartamentów, centrów handlowych i finansowych, obiektów kulturalnych). Dla części mieszkańców stref zewnętrznych codzienne dojazdy do pracy i korki stają się zbyt uciążliwe, a rozwój nowych funkcji obszarów centralnych sprzyja ponownemu zasiedlaniu miast, głównie przez ludzi młodych. Faza ta występuje w dużych miastach wysoko rozwiniętych państw świata, np. USA (rejon Wielkich Jezior oraz Wschodnie Wybrzeże) i Japonii
Fazy urbanizacji
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o. na podstawie: J. Korba, J. Mordawski, W. Wiecki, Geografia i człowiek, Operon, Gdynia 2003, s. 73.