Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1
Zapoznaj się z opisem ilustracji interaktywnej, przedstawiającej jedne z najważniejszych postaci oraz wydarzeń biblijnych. Następnie uzupełnij notatki o te, które nie są opisane na ilustracji.
Zapoznaj się z opisem ilustracji interaktywnej, przedstawiającej jedne z najważniejszych postaci oraz wydarzeń biblijnych. Następnie uzupełnij notatki o te, które nie są opisane na ilustracji.
Rh0wUIlwA6MgC
Stworzenie świata i człowieka (Adam i Ewa) (Uzupełnij). Wygnanie z raju (Uzupełnij). Przejście Izraelitów przez Morze Czerwone (wyjście z Egiptu) (Uzupełnij).
Polecenie 2

Wynotuj najważniejsze wydarzenia z Nowego Testamentu.

R1cAX5L4kNcMe
(Uzupełnij).

Wydarzenia i postacie biblijne

R1OrNWWmh23oV1
Ilustracja interaktywna przedstawia złożony z części głównej i dwóch bocznych obraz ołtarza. Tematem ołtarza jest scena Zwiastowania. W środkowej części ołtarza znajduje się placyk, pośrodku którego leży Dzieciątko Jezus. Pochyla się nad nim młoda, długowłosa kobieta w długiej sukni. Kobieta ma spuszczona głowę i ręce złożone do modlitwy. To Matka Boska. Z lewej strony za Matką Boską stoi ubrany w długą szatę starszy, brodaty mężczyzna. Ma także złożone ręce do modlitwy. To święty Józef. Przed nim klęczą w długich, białych szatach dwa anioły. Po prawej stronie, na wprost Matki Boskiej znajduje się grupa trzech pasterzy. Dwóch z nich klęczy, trzeci stoi. Wszyscy patrzą na małego Jezusa. Dookoła nich rozmieszczone są klęczące, modlące się anioły. Na pierwszym planie znajdują się namalowane rozmaite kwiaty będące atrybutami Marii: lilie, irysy, orliki i goździki w wazonach i porozrzucane na ziemi fiołki. Leży także duży snop zboża. Lewe skrzydło ołtarza przedstawia dwóch starszych mężczyzn w długich, powłóczystych szatach. To święty Antoni i Tomasz. U ich stóp klęczy dojrzały mężczyzna w długim płaszczu. To donator obrazu – Tommaso Portinari. Za nim dwaj młodzi chłopcy w odświętnych szatach – to jego synowie Antoni i Pigelli. W tle wszystkich postaci umieszczona jest scena przybycia Marii i Józefa do Betlejem. Prawe skrzydło przedstawia dwie duże postacie młodych kobiet w zdobnych sukniach sięgających ziemi. To święta Małgorzata (z księgą i krzyżem w ręku) i Maria Magdalena (z naczyniem). U ich stóp klęczą dwie małe postacie kobiece w długich sukniach. To Maria Maddalena Baroncelli, żona Tommasa i jej córka Margherita Portinari. Za nimi rozciąga się rozległy krajobraz. Z oddali zbliżają się Trzej Królowie. Opis punktów znajdujących się na ilustracji:
1. Stworzenie świata i człowieka (Adam i Ewa). Obraz przedstawia scenę biblijną. W rajskim ogrodzie, przy rozłożystej jabłoni obsypanej jabłkami znajdują się postacie dwójki nagich, młodych ludzi. Oboje mają osłonięte liśćmi jedynie biodra. Zgodnie z ikonografią religijną Adama ukazany jest po lewej stronie drzewa, oznaczającej dobro, a Ewa po prawej, jako symbol grzechu. Pomiędzy nimi, na drzewie znajduje się wąż przybierający postać małego dziecka. Podaje ono zakazany owoc Ewie. Adam powstrzymuje ją lewą, wyciągniętą dłonią. Pod stopami Ewy leży lis, symbol zła i zmysłowości. Tycjan, Adam i Ewa, ok. 1550.
2. Wygnanie z raju. Obraz przedstawia scenę biblijną. W rajskim ogrodzie porośniętym gęstymi drzewami znajduje się grupa osób. Po prawej stronie jest Bóg Ojciec. To siwowłosy, brodaty starzec w długiej, jasnej szacie. Idzie, opierając się lewym ramieniem na ramieniu chłopca z anielskimi skrzydłami. Bóg unosi prawą rękę. Kieruje się do przyklękającego na lewym kolanie, półnagiego, młodego mężczyzny, którego biodra osłonięte są liśćmi. Młody mężczyzna, Adam wyciąga do Boga prawą dłoń. Pomiędzy Adamem a Bogiem, skryta między drzewami znajduje się naga, długowłosa kobieta, Ewa. Patrzy na Boga. Za plecami Adama znajduje się duży baran, a tuż za nim owca. Tło obrazu stanowi niebo pokryte chmurami. Pier Francesco Mola, Wygnanie z raju, 1638.
3. Potop – arka Noego. Obraz przedstawia scenę biblijną. U stóp wzgórza znajduje się zgromadzona przy stosie ułożonym z bloków skalnych grupa osób. Na stosie leży na lewym boku zabita owca. Jej bok płonie, unosi się nad nią czarny dym. Po prawej stronie obrazu, przed stosem skał znajdują się trzy kobiety. Dwie z nich klęczą i obejmują się ramionami. Trzecia stoi za ich plecami, ma ręce złożone do modlitwy. Po lewej stronie obrazu, przed stosem skał stoi siwowłosy starzec z długą brodą, w długiej szacie. Unosi oczy i głowę ku niebu. Trzyma lewą dłoń na stosie skał. U stóp tych osób leży młoda owca, siedzą dwa białe gołębie, leży jedzenie. Na drugim planie, ze wzgórza schodzą różnorodne zwierzęta: słonie, lwy, wielbłądy, niedźwiedzie. Na niebie widnieje tęcza i unoszą się postaci aniołów. Ofiara Noego, autor nieznany, 1847–1853. Noe wraz z rodziną jako jedyny sprawiedliwy został uratowany z potopu; Bóg nakazał mu zbudowanie arki, do której miał zabrać także po parze zwierząt; po czterdziestu dobach Bóg zawarł z Noem przymierze, a na jego znak umieścił na niebie tęczę.
4. Budowanie wieży Babel. Obraz przedstawia scenę biblijną. Na rozległym polu znajduje się wśród skalnych bloków grupa ludzi. Część z nich siedzi, część stoi w mniejszych grupkach. Jedna postać wyróżnia się z grupy. To stojący na skalnym bloku półnagi mężczyzna, którego biodra osłonięte są płachtą materiału rozwiewanego przez wiatr. Mężczyzna ma wyciągnięte do góry ręce, odchyloną do góry głowę. Na drugim planie znajduje się wysoka wieża o kształcie stożka. U jej stóp znajdują się wozy zaprzęgnięte w konie, które załadowane są skalnymi blokami. Wokół wozów liczni ludzie. Górna połowa wieży zasnuta jest chmurami. Gustave Doré, Pomieszanie języków, ok. 1865. Ludzie chcieli wznieść wieżę sięgającą nieba; aby im to uniemożliwić, Bóg pomieszał im języki; nie mogąc się porozumieć, nie zdołali dokończyć budowy.
5. Ofiara Abrahama – ofiara Izaaka. Obraz przedstawia scenę biblijną. Znajdują się tu trzy postacie. Siwowłosy starzec Abraham z długą brodą w długiej szacie trzyma mocno lewą ręką młodego, półnagiego chłopca. Przyciska jego kark do kamienia ofiarnego. W prawej ręce trzyma nóż. Za tę rękę trzyma go anioł o postaci młodego, jasnowłosego chłopca Powstrzymuje starca. Twarz leżącego na kamieniu chłopca, Izaaka, jest wykrzywiona od krzyku. Ma on szeroko otwarte usta. W tle trzech postaci krajobraz z samotnymi domami i zamkiem lub klasztorem. Caravaggio, Abraham ofiarowuje Izaaka, ok. 1603. Jedna z bardziej dramatycznych historii biblijnych – Bóg jako znak zaufania i posłuszeństwa żąda od Abrahama, aby zabił w ofierze swego ukochanego syna Izaaka, danego mu przez Boga w późnej starości; gdy Abraham podnosi nóż, by ugodzić ofiarę, anioł powstrzymuje go, pokazując na wplątanego w krzaki baranka, który zostanie zabity zamiast dziecka.
6. Mojżesz i krzak gorejący. Obraz przedstawia scenę biblijną. Na niewielkiej polanie, pomiędzy pagórkami i skałami znajduje się klęczący na prawym kolanie mężczyzna w długiej szacie. To Mojżesz. Trzyma twarz w dłoniach. Przed nim duży, płonący krzew. Nad krzewem unosi się Bóg Ojciec. To siwowłosy starzec z długą brodą w długiej, udrapowanej szacie. Ma rozpostarte ręce. Po jego bokach dwa anioły o kobiecych twarzach. W tle drzewa, krzewy, zachmurzone niebo. Sébastien Bourdon, Mojżesz i krzew gorejący, XVII w. Mojżesz – urodzony w żydowskiej rodzinie w niewoli egipskiej, na rozkaz faraona Mojżesz powinien zostać zabity po urodzeniu; matka ratuje jednak chłopca, puszczając w koszyku wiklinowym na wodę, gdzie znajduje go córka faraona; wychowany na dworze na Egipcjanina, musi uciekać, kiedy broniąc bitego Izraelitę zabija egipskiego żołnierza; Bóg objawia mu się w płonącym krzewie i powierza misję wyprowadzenia Izraelitów z Egiptu; w czasie wieloletniej wędrówki przez pustynię Mojżesz przynosi narodowi dane mu przez Boga tablice z dziesięciorgiem przykazań – w ten sposób staje się prawodawcą Izraela.
7. Przejście Izraelitów przez Morze Czerwone (wyjście z Egiptu). Obraz przedstawia scenę biblijną. Na pierwszym planie, tyłem do widza stoi mężczyzna w długiej szacie i chuście na głowie. To Mojżesz. Wspiera się na długim, drewnianym kiju. Prawą dłonią pokazuje drogę idącemu tłumowi ludzi. Przed ludźmi otwierają się po lewej i prawej stronie fale. Ukazuje się droga, którą podążają ludzie. Ciągnie się ona aż po horyzont. Nad morzem latają ptaki. Niebo jest częściowo zachmurzone. Przejście przez Morze Czerwone, (ilustracja z 1907 r.)
8. Dawid. Obraz przedstawia scenę biblijną. Znajdują się na nim dwie postacie męskie. Jeden z mężczyzn leży na brzuchu, drugi nad nim przyklęka, lewym kolanem opierając się o plecy leżącego. Stojący to Dawid. Jest przedstawiony jako młody chłopiec. Jego muskularne ciało, osłonięte zwojem materiału oświetla światło. Młody mężczyzna ma krótkie, falujące, ciemne włosy. Obwiązuje rzemieniem włosy na odciętej głowie przeciwnika, Goliata. Leżące ciało Goliata jest masywne, odziane w zbroję. Twarz mocarza jest zmieniona grymasem, oczy są otwarte, a usta zastygły w krzyku. Na czole Goliata widoczna jest rana od uderzenia kamieniem. Wokół obu postaci panuje ciemność. Caravaggio, Dawid i Goliat, 1600. Pasterz i lutnista; zostaje namaszczony na króla jako najmłodszy i najsłabszy z braci; pokonuje mocarnego Goliata, strzelając do niego z procy; zostaje królem (XI/X w. p.n.e.); według Tradycji uznany za autora większości psalmów.
9. Salomon. Obraz przedstawia scenę biblijną. Znajdują się na nim dwie postacie – kobiety i mężczyzny. Po prawej stronie stoi lewym profilem do widza młoda kobieta. Ma spuszczoną głowę i wzrok, podaje prawą dłoń stojącemu obok mężczyźnie. Kobieta ubrana jest w suknię, na ramionach ma szal, na głowie czepiec z koronkową woalką. Mężczyzna stojący na wprost widza jest stary, ma szpakowate włosy, które wystają spod kapelusza z szerokim rondem. Jest brodaty. Ubrany jest w bogato zdobioną szatę. Podobnie jak kobieta ma spuszczony wzrok. Piero della Francesca, Salomon i królowa Saby, 1452–1466. Syn Dawida i jego następca na tronie (gdy Bóg pozwala mu prosić o co zechce, Salomon prosi o mądrość) w ten sposób zostaje najmądrzejszym władcą – symbolem rozwagi i roztropnych sądów. W tradycji uważany za autora ksiąg mądrościowych, zwłaszcza Pieśni nad Pieśniami, która miała być utworem miłosnym dla królowej Saby.
Hugo van der Goes, Tryptyk Portinarich, 1476–1478
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.