Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Jakie role pełni jod w naszym organizmie? Zapoznaj się z grafiką interaktywną, a następnie wykonaj ćwiczenia sprawdzające, umieszczone poniżej.

Jakie role pełni jod w naszym organizmie? Zapoznaj się z opisem grafiki interaktywnej, a następnie wykonaj ćwiczenia sprawdzające, umieszczone poniżej.

R1NoMkhHGwZZA
Ilustracja przedstawia przekrój ciała kobiety. Widoczne są żyły, tętnice i narządy wewnętrzne. Na grafice opisano: 1. Wzrost włosów. Jod wspomaga wzrost zdrowych i lśniących włosów, a także w utrzymaniu ich prawidłowego tempa wzrostu. 2. Wsparcie zdrowia piersi. Badania wykazały, że przyjmowanie przez pięć miesięcy dawki powyżej 3000 mg jodu przez kobiety, redukuje wrażliwość i ból piersi, występujący podczas cyklu menstruacyjnego. 3. Wsparcie zdrowia tarczycy. Jod pomaga we wsparciu niedoczynności tarczycy, która charakteryzuje się niskim tempem metabolizmu. Niedoczynności tarczycy towarzyszą objawy powiązane ze spowolnionym tempem reakcji katabolicznych, takie jak: zwiększenie masy ciała; uczucie zmęczenia; osłabienie; senność; trudności w koncentracji; zaburzenia pamięci; stany depresyjne; łatwe marznięcie; uczucie chłodu; przewlekłe zaparcia; sucha, zimna, blada, nadmiernie rogowaciejąca skóra; inne. 4. Przeciwutleniacz. Jod ma wyjątkowe właściwości antyoksydacyjne, w szczególności, jeżeli chodzi o wolne rodniki hydroksylowe podczas przemiany materii komórki. Jego niedobór może w efekcie prowadzić do osłabienia ochrony przed wolnymi rodnikami.
Grafika interaktywna pt. „Jod a organizm człowieka”
Źródło: pixabay.com; Licencja: domena publiczna;, na podstawie Kauffmann, K., Kauffmann, S. (2017) "Jod - nowo odkryte zastosowanie w terapiach chorób cywilizacyjnych", Białystok, Vital.
Polecenie 2

Co to jest kofaktor? Jakie substancje pomagają w prawidłowym oddziaływaniu jodu na organizm? Przeanalizuj grafikę interaktywną, a następnie wykonaj ćwiczenia sprawdzające.

Co to jest kofaktor? Jakie substancje pomagają w prawidłowym oddziaływaniu jodu na organizm? Przeanalizuj opis grafiki interaktywnej, a następnie wykonaj ćwiczenia sprawdzające.

RiSvYEdbbRPxy1
Ilustracja przedstawia muzyków wykonujących utwór na scenie. W tle znajduje się publiczność. Opisano: 1. Kofaktory. by jod mógł poprawnie działać na nasze organy docelowe, potrzebuje – podobnie jak dyrygent podczas koncertu – nie tylko wiolonczeli, ale i całej orkiestry substancji pomocniczych (tzw. kofaktorów), które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania jodu. Kofaktory tarczycy, które biorą udział w metabolizmie jodu, zostały już bardzo dobrze poznane. Do tej grupy substancji pomocniczych należą: kwasy tłuszczowe, ATP, selen, żelazo, witaminy C, A i D. 2. Kwasy tłuszczowe. Jod współdziała z wybranymi kwasami tłuszczowymi, przez co oddziałuje na nasze komórki, a jego połączenie z tłuszczami jest zwane jodolipidami lub jodolaktonami. Kwasy omega-3 i omega-6, pobierane z pożywienia w dużych dawkach, są niezbędne do syntezy jodolipidów, regulujących wzrost komórek. Ilustracja przedstawia rozsypane, drobne nasiona chia. Obok znajduje się linijka. 3. ATP. Aby możliwe było zachodzenie procesów w naszym organizmie, potrzebna jest energia. Transportery sodowo-jodowe wymagają stałej dostawy energii (ATP, adenozynotrifosforan). Większość komórek ciała wyposażona jest w małe organella komórkowe, zwane mitochondriami. Przy ich zaburzonej pracy, jod nie może przedostać się do komórki, nawet podczas dostarczenia go z pokarmem. Ilustracja przedstawia wzór ATP. W strukturze występują trzy grupy fosforanowe, pierścień pięcioczłonowy z wbudowanym atomem tlenu oraz dwa skondensowane pierścienie: pięcio- i sześcioczłonowy z wbudowanymi atomami azotu. W związku obecna jest grupa aminowa i dwie grupy hydroksylowe. 4. Selen. Selen jest ważnym kofaktorem jodu do tarczycy, a enzymy zależne od selenu (dejodynazy) aktywują przemianę wolnych hormonów tarczycy T4 w aktywne hormony T3. Enzymy peroksydazy glutationowej, współzależne od selenu, chronią komórki tego narządu przed szkodliwym wpływem nadtlenku wodoru – substancji chemicznej, potrzebnej do produkcji hormonów tarczycy. Ilustracja przedstawia model peroksydazy glutationowej. Ilustracja przedstawia dwa modele strukturalne. Występują sploty, spirale i nieuporządkowane łańcuchy. 5. Żelazo. Odgrywa istotną rolę w metabolizmie jodu w tarczycy. Jest częścią składową enzymu peroksydazy tarczycowej (TPO), spełniającej ważną funkcję przy produkcji hormonu tarczycy T4. Ilustracja przedstawia model monomeru jodoperoksydazy. Występują spirale i skręcone nici. 6. Witamina C. Kwas L-askorbinowy. Wpływa pozytywnie na transportery sodowo-jodowe i ich funkcjonowanie. W przypadku ich uszkodzeń, terapia witaminą C jest niezwykle skuteczna. Witamina C występuje w owocach i warzywach, spożywanych przede wszystkim na surowo. Ilustracja przedstawia wzór cząsteczki witaminy C. W jej strukturze znajduje się pierścień pięcioczłonowy z wbudowanym jednym atomem tlenu oraz z wiązaniem podwójnym. Dodatkowo występuje przyłączony do pierścienia atom tlenu poprzez wiązanie podwójne. Obecne są także cztery grupy hydroksylowe i dwuwęglowy łańcuch alkilowy. 7. Witamina A. Jej niedobór może pogarszać wchłanianie jodu do komórek. Jest ona dostępna w produktach zwierzęcych (wątróbka, ryby, mleko), a nasz organizm samodzielnie wytwarza jej tylko niewielkie ilości z roślinnego beta-karotenu (prowitaminy A), występującego np. w marchwi. Ilustracja przedstawia wzór witaminy A. Obecny jest sześcioczłonowy pierścień z jednym wiązaniem podwójnym. Pierścień jest podstawiony trzema grupami metylowymi. Dodatkowo występuje przy pierścieniu łańcuch węglowy z czterema wiązaniami podwójnymi, grupami metylowymi i grupą hydroksylową. 8. Witamina D. Witamina D pełni istotną rolę w magazynowania jodu przez tkanki, a jej niedobór prowadzi do pogorszenia zdolności odkładania jodu w komórkach. Ilustracja przedstawia wzór witaminy D. W jej strukturze znajdują się: pierścień pięcioczłonowy, skondensowany pierścień pięcio- i sześcioczłonowy, łańcuchy alkilowe, wiązania podwójne i grupa hydroksylowa.
Grafika interaktywna pt. „Kofaktory jodu”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., Kauffmann, K., Kauffmann, S. (2017) "Jod - nowo odkryte zastosowanie w terapiach chorób cywilizacyjnych", Białystok, Vital, licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 1

Gdzie koncentruje się najwięcej jodu w organizmie człowieka?

R1E1BGoxLc3sI
Odpowiedź: (Uzupełnij).
RQnCqVGbS9jCF
Ćwiczenie 2
Wybierz kofaktory jodu. Możliwe odpowiedzi: 1. kwasy tłuszczowe, 2. ATP, 3. selen, 4. żelazo, 5. witamina C, 6. witamina A, 7. witamina D, 8. ADP, 9. witamina E, 10. witamina B, 11. cynk
1
Ćwiczenie 3

Jaką funkcję pełni jod podczas wzrostu włosów?

R1GAwpQwBppow
Źródło: dostępny w internecie: www.pixabay.com, domena publiczna.
R11bxDej6E5Uc
Odpowiedź: (Uzupełnij).