Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Przeanalizuj grafikę interaktywną. Zapoznaj się z poszczególnymi rodzajami wód występujących na terenie Polski.

Zapoznaj się z opisem grafiki interaktywnej. Zapoznaj się z poszczególnymi rodzajami wód występujących na terenie Polski.

REVPIKheEXio61
Na mapie Polski zaznaczono prowincje A, B, C i D zgodnie z zasięgiem platformy prekambryjskiej, platformy paleozoicznej, Sudetów oraz Karpat. Dodatkowo obszar Polski podzielono na regiony, subregiony i rejony. Zaznaczono typy wód potencjalnie leczniczych wraz z zasięgiem występowania. Opisano: 1. Wody chlorkowe. Zawierają jako główny anion jony Cl, występują powszechnie na Niżu Polskim, zarówno na obszarze platformy paleozoicznej, jak i platformy prekambryjskiej, a także w Karpatach i zapadlisku przedkarpackim. Należą do wód silnie zmineralizowane, często z zawartością na przykład jodu oraz, na większych głębokościach, z podwyższoną temperaturą (wody termalne). Skład chemiczny tych wód ukształtował się w wyniku różnorodnych procesów, głównie są to mieszaniny wód reliktowych. Wykorzystywane w uzdrowiskach: Busko-Zdrój, Goczałkowice-Zdrój, Iwonicz-Zdrój, Polańczyk, Rabka-Zdrój, Rymanów-Zdrój, Solec-Zdrój, Ustroń, Ciechocinek, Kamień Pomorski, Kołobrzeg, Konstancin-Jeziorna, Połczyn-Zdrój, Świnoujście, Sopot., 2. Wody siarczanowe i siarczkowe. Występowanie wód siarczanowych obserwuje się między innymi w centralnej części wyniesienia środkowopolskiego, południowej części monokliny śląsko-krakowskiej i monokliny przedsudeckiej oraz północnej i zachodniej części zapadliska przedkarpackiego, a także obszarze niecki podhalańskiej. Wody siarczanowe zawierają siarkowodór lub siarczki w ilości powyżej 1 miligramów na decymetr sześcienny, są zaliczane do leczniczych i wykorzystywane w balneoterapii (wodolecznictwie). Wody siarczkowe występują dość powszechnie w Karpatach i zapadlisku przedkarpackim, na obszarze Sudetów i platformy paleozoicznej. Wody siarczkowe występują w miejscach związanych z rozproszonymi w skałach siarczkami żelaza, z występowaniem osadów chemicznych (gipsów i soli) lub z występowaniem bituminów. Wody te cechują się zazwyczaj małą mineralizacją. Uzdrowiska to między innymi Solec-Zdrój, Busko-Zdrój, Dobrowoda, Horyniec Zdrój, Kraków-Mateczny, Kraków-Swoszowice, Krzeszowice, Las Winiarski, Latoszyn, Solec Zdrój, Wapienne, Wełnin, Kudowa Zdrój, Lądek-Zdrój, Przerzeczyn Zdrój, Ciechocinek, Wieniec Zdrój., 3. Szczawy. Występują na niewielkich obszarach kraju, w obrębie Sudetów (Ziemia Kłodzka, okolice Wałbrzycha, Góry Izerskie) i bloku przedsudeckiego (okolice Niemodlina) oraz w Karpatach fliszowych (Beskid Sądecki, rejon Rymanowa-Zdroju, okolice Rabego)., 4. Wody termalne. Wody termalne występują w Polsce w 4 prowincjach: Niż Polski, Karpaty Zachodnie, Karpaty Wschodnie, Zapadlisko Przedkarpackie. Występowanie wód termalnych w Polsce związane jest z głównymi jednostkami strukturalno-tektonicznymi – platformą paleozoiczną z pokrywą mezozoiczną Niżu Polskiego, Karpatami i zapadliskiem przedkarpackim oraz Sudetami i blokiem przedsudeckim. Temperatura wody dla tych obszarów wynosi od 30 do 130 stopni Celsjusza (a lokalnie nawet 200 stopni Celsjusza)., 5. Wody radoczynne. Są to wody mineralne zawierające niewielkie ilości nietrwałego radonu, który jest pierwiastkiem promieniotwórczym. Występują one w Lądku-Zdroju, w Masywie Śnieżki, Masywie Ślęży i we Wzgórzach Niemczańskich.
Występowanie wód termalnych w Polsce
Źródło: Paczyński B., Sadurski A., Wody mineralne, leczniczne i termalne, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2007.