Ilustracja interaktywna. Zdjęcie przedstawia płonące świece. W tle znajduje się niewyraźny, ukrzyżowany Chrystus. Elementy ilustracji interaktywnej: 1. Mesjanizm to wiara w nadejście Mesjasza, który zbawi świat. _{Źródło: Englishsquare.pl sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.}obrazek1_{Licencja: domena publiczna, Wikimedia Commons.}
Michaił Niestierow, Święta Ruś, 1914. Obraz przedstawia Chrystusa z aureolą, za którymi stoją trzy postaci również z aureolą. Przed Chrystusem klęczy i stoi grupa ludzi. Są to kobiety, dzieci i starzec. W tle obrazu znajduje się zaśnieżony krajobraz. 2. _{Źródło: Englishsquare.pl sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.}

Mesjaszem mogła być namaszczona przez Boga jednostka lub też zbiorowość (np. naród wybrany). W ideach mesjanistycznych rozwijających się w XIX w. zbawienie świata rozumiano jako mające nadejść w bliskiej przyszłości odrodzenie duchowe i szczęśliwą przemianę ludzkości.obrazek1_{Licencja: Zorro2212, CC BY-SA 3.0., Wikimedia Commons.}
Samuel Hirszenberg, Szkoła talmudystów, 1887. Obraz przedstawia pięciu mężczyzn. Mężczyźni siedzą przy stole nad otwartymi księgami. Mają zmęczone wyrazy twarzy. Jeden z mężczyzn śpi oparty o księgę. Do pomieszczenia dochodzi światło z okna po prawej stronie. Okno zakryte jest biało-czerwoną zasłoną. 3. _{Źródło: Englishsquare.pl sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.}

Specyficzny mesjanizm polski miano narodu wybranego przyznawał Słowianom bądź konkretnie Polakom, predestynowanym do tej roli z powodu cierpień związanych z utratą niepodległości. obrazek2_{Licencja: domena publiczna, Wikimedia Commons.}
Jan Matejko, Rejtan—Upadek Polski, 1866. Obraz przedstawia scenę zbiorową we wnętrzu Sejmu. Po prawej stronie na podłodze leży mężczyzna, który rozdziera koszulę i blokuje drzwi, za którymi stoją żołnierze. Po lewej stronie stoi grupa mężczyzn. Jeden z nich wskazuje palcem na drzwi. Pod grupą leży przewrócone krzesło. Z tyłu na loży siedzi mężczyzna otoczony dwiema kobietami. 4. _{Źródło: Englishsquare.pl sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.}

W literaturze romantycznej najpełniejszą postać tej idei odnajdujemy w Księgach narodu i pielgrzymstwa polskiego. Mickiewicz, podobnie jak Hegel, uznał, że dzieje ludzkości to droga ku wolności. Wprawdzie wolność tę ludzie bezmyślnie utracili, lecz — za sprawą cierpienia spowodowanego udręką rozbiorów (analogia do ukrzyżowania Chrystusa) oraz dzięki swym szczególnym predyspozycjom duchowym — przywrócą ją wszystkim Polacy.
obrazek4_{Licencja: domena publiczna, Wikimedia Commons.}
Witold Pruszkowski, Wizja, 1890. Obraz przedstawia niewyraźną grupę ludzi, które kroczy pod przewodnictwem błyszczącej postaci w złotej koronie. 5. Józef Maria Hoene—Wroński _{Źródło: Englishsquare.pl sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.}obrazek3_{Licencja: domena publiczna, Wikimedia Commons.}

Do filozofii polskiej pojęcie mesjanizmu wprowadził Józef Maria Hoene—Wroński. Twierdził, że powołaniem ludzkości jest zjednoczenie przeciwieństw, które wyłoniły się w obrębie absolutu, a zwłaszcza zjednoczenie dobra i prawdy oraz religii i nauki. Zjednoczenie to dokona się na gruncie filozofii pełniącej funkcję Mesjasza: dzięki niej ludzkość wkroczy w okres szczęśliwości., 6. _{Źródło: Englishsquare.pl sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.}

Idee mesjanistyczne były także obecne u wielu innych polskich filozofów, m.in. Augusta Cieszkowskiego i Bronisława Trentowskiego — ich zdaniem narody słowiańskie posiadają szczególną władzę poznawczą lub duchową, za sprawą której ludzkość będzie w stanie osiągnąć duchowe spełnienie i ostateczną samowiedzę. Obraz przedstawia portret starszego, łysawego mężczyzny. Portret ma owalny kształt i znajduje się w bogato zdobionej drewnianej ramie.