1. opis alternatywnyBadania logiczne wymierzone były przede wszystkim przeciwko relatywizmowi poznawczemu, czyli przekonaniu, że nie istnieje obiektywny sprawdzian prawdziwości sądów na temat rzeczywistości. Celem Husserla było odnalezienie tego, co jest prawdziwe, [i co] jest prawdziwe absolutnie", „samo w sobie". Zdaniem filozofa, prawda jest identycznie jedna, obojętne, czy uchwytują ją w swych sądach ludzie czy nie ludzie, aniołowie czy bogowie. To jeden z najważniejszych pewników fenomenologicznych: poznanie nie jest uzależnione od tego, kto i w jaki sposób poznaje, lecz polega na całkowitym odłączeniu prawdy od zmiennych okoliczności jej uchwytywania., 2. opis alternatywnyTo jeden z najważniejszych pewników fenomenologicznych: poznanie nie jest uzależnione od tego, kto i w jaki sposób poznaje, lecz polega na całkowitym odłączeniu prawdy od zmiennych okoliczności jej uchwytywania. Relatywizm, koszmar scjentystów moralistów, wynikał wedle Husserla z antropologizacji, subiektywizacji i psychologizacji prawdy, które redukują ją do funkcji mniemań jednostek, do zmiennej natury człowieka (jak zobaczymy, w kwestii prawdy fenomenologia jest skrajną przeciwniczką pragmatyzmu). Jego plan był odmienny: trzeba znaleźć w świecie fundament, na którym można oprzeć się relatywizmowi. Okazało się, że fundament ten znaleźć można jedynie w czystej logice, której status bytowy jest niezależny od jakichkolwiek postaw empirycznych i kulturowego kontekstu. Dlatego Husserl pisał:

Prawdę „uchwytujemy" nie tak, jak jakąś treść empiryczną, wyłaniającą się w przepływie przeżyć psychicznych i znów znikającą nie jest ona fenomenem pośród innych fenomenów, lecz jest przeżyciem [...], w którym przeżyciem jest coś ogólnego, jakaś idea., 3. Tak rozumiana prawda obowiązuje absolutnie, sama w sobie pozostaje tym, czym jest, zachowuje swój idealny byt. Prawda istnieje obiektywnie, czyli niezależnie od jednostkowych sądów. Filozofa nie interesuje zdanie Piotra czy Pawła dotyczące równania 2 + 2 = 4, gdyż istnieją tysiące indywidualnych sądów na ten temat, ale wszystkie dotyczą tej samej prawdy, która – co istotne – jest prawdą oczywistą. Ostatecznym sprawdzianem prawdy, powiadał Husserl, jest jej oczywistość, czyli to, że się ona prezentuje wszystkim tak samo, niezależnie od punktu widzenia i poglądów. Każdy, kto będzie utrzymywał, że interpretacja dzieła literackiego jest jedynie uchwytywaniem czy odkrywaniem zawartej w niej oczywistej prawdy, chcąc nie chcąc, będzie do Husserla pośrednio nawiązywał. Choć później Husserl zwróci się bardziej ku idealizmowi, to jednak ten „logiczny" impuls od tej pory będzie nieustannie towarzyszył fenomenologii. Jest nim przekonanie, że prawda jest do odkrycia, a nie do skonstruowania, że się ją jedynie odsłania, a nie wytwarza., 4. Tematem książki jest czysta fenomenologia przeżyć myślenia i poznania, która ma do czynienia wyłącznie z przeżyciami dającymi się uchwycić i zanalizować w intuicji w czystej ogólności istotowej [= esencjalnej], nie zaś z apercypowanymi empirycznie [= uświadamianymi] przeżyciami jako realnymi faktami, z przeżyciami przeżywających ludzi i zwierząt w przejawiającym się i uznanym za doświadczeniowy fakt świecie. Nie chodzi więc o to, co człowiek przeżywa w świecie, lecz co przeżywa w czystej, to znaczy ograniczonej tylko do świadomości, intuicji. Intuicja fenomenologiczna wyłącza wszystkie uznania odnoszące się do psychofizycznej przyrody z rzeczywistymi rzeczami, ciałami, ludźmi, z własnym Ja-podmiotem włącznie, jak i w ogóle do wszystkiego, co transcenduje [= przekracza] czystą świadomość. Fenomenologia zajmuje się więc „czystą świadomością" [= świadomością wewnętrzną, immanentna i nie zajmuje się tym, co każdy z nas, jako jednostka wcielona i poddana rozmaitym wpływom, myśli o świecie ani też czego w tym świecie doznaje, jakim wpływom ulega. Husserl mówi o spostrzeżeniu wewnętrznym, czyli takim, które nie wprowadza do swego przedmiotu niczego, co w samym przeżyciu nie byłoby „przedstawione naocznie i efektywnie obecne. Pojęcia logiczne [...] powinny mieć swe źródło w naoczności [Anschauung]: powinny one powstawać w drodze ideującej abstrakcji na podstawie pewnych przeżyć. Owa „ideująca abstrakcja" powinna jednostkowe przeżycia uwolnić od ich nieprzekładalności na język pojęć ogólnych. Naoczność gwarantuje adekwatność, czyli poznanie doskonale uchwycone pojęciowo, bez żadnej subiektywnej domieszki. Subiektywnej, to znaczy zmiennej i pochodzącej spoza świadomości. Tu musimy uważać. Dla Husserla z tego okresu „subiektywny" oznacza „nieobiektywny", czyli taki, który „zanieczyszcza" poznanie prawdy wiecznej". „Subiektywny" zmienny zrelatywizowany. Jednym słowem, niepewny., 5. opis alternatywnyIstoty uchwycone wprost istotowej intuicji oraz związki ugruntowane jedynie w istotach wyraża ona opisowo w istotowych pojęciach i w mających charakter praw istotowych wypowiedziach. „Czysty opis" to według Husserla spełnione na podstawie przykładowego uchwycenia naocznego jednostkowych przeżyć (choćby i sfingowanych w swobodnej fantazji) wypatrzenie istoty i opisowe ustalenie wypatrzonej istoty w czystych pojęciach, Nie jest to opis empiryczny, nie odnosi się do rzeczywistych i osobistych przeżyć, a więc nie może to być – jeśli rozumieć ją subiektywnie –interpretacja".

Fenomenologia nie mówi jednak o stanach istot żywych [...] lecz o spostrzeżeniach, sądach, uczuciach itd. jako takich, o tym, co przysługuje im a priori, w bezwarunkowej ogólności, właśnie jako czystym przypadkom jednostkowym czystych gatunków"., 6. Gatunek to w języku łacińskim species, zaś w języku greckim eidos, dlatego opis ejdetyczny na przykładzie jednostkowych przeżyć uchwytuje ich istotę, wychodząca poza jednostkowe przypadki. Tym właśnie zajmuje się fenomenologia: uchwytywaniem czystych istot danych czystej świadomości. Husserl mówi tak: Nie jestem platonikiem, nie potrzebuję przyjmować pozaświatowych „idei". Mówię o czymś, co można przecież wypatrzyć w tym świecie, w konkretnych rzeczach, nie utożsamiając „czerwieni" z indywidualnymi momentami czerwieni wielu czerwonych rzeczy, Trzeba tylko widzieć". Ale żeby widzieć, trzeba „oślepnąć" na to, co przypadkowe. „Chcemy cofnąć się do „rzeczy samych" (Wir wollen auf die „Sachen selbst" zurückgehen. Gdzie indziej Husserl powiada: <[...] Rzecz sama to taka, jaka jest naprawdę, czyli taka, jaka prezentuje się w pełnej samoobecności, jeśli uchwycona jest bez reszty jako to, czym jest. A czym jest przede wszystkim? Swą istotą, wolną od przygodnych i zmiennych okoliczności, 7. Fenomenologia, jak wynika z Badań logicznych, jest więc nauką
1. Czystą i aprioryczną, bo nieempiryczną i ponadjednostkową. Jak pisał Merleau-Ponty: świat jest dokładnie tym, co sobie przedstawiamy nie jako ludzie albo podmioty empiryczne, ale w tej mierze, w jakiej wszyscy jesteśmy jednym światłem i uczestniczymy w niepodzielnym Jednym
2. Ejdetyczną, bo uchwytującą istotę tego, co spostrzeżone.
3. Ale jednocześnie: konkretną, bo zakorzenioną w patrzeniu. Jak wspominał po latach Ingarden: Z powrotem do rzeczy, do konkretu, nie zaś do abstrakcji, teorii itd. Do konkretu – to było wybawienie. Pamiętajmy jednak, że nie o sam konkret chodzi, ale o to, co w konkrecie istotne i niezmienne.
4. Naocznościową, czyli intuicyjną (intuicja = świadomość naoczna), bo uchwytującą istoty bezpośrednio, w naocznej samoobecności, we własnej osobie (Husserl lubił mawiać: in propria persona), bez żadnej „subiektywnej" domieszki. Fenomenologia pozwala odsłaniać się istotom rzeczy w ich właściwej postaci.
5. Opisową, bo opisującą to, co jawi się świadomości, co jest dane (gegeben) świadomości, i sposób, w jaki się zjawia, w jaki jest dane. Ten wy- miar Husserl nazywa „danością" (Gegebenheit).