Ilustracja interaktywna. Jest to zdjęcie kosmosu z gwiazdami. Opis: 1. Bajki robotów jako baśnie. W przypadku Bajek robotów klasyfikację gatunkową zawartych w nich utworów należy traktować szeroko. Nie sposób bowiem sprowadzić tych opowiadań do realizacji wzorca tradycyjnej bajki, w której miejsce zwierzęcych alegorii zajęły antropomorfizowane maszyny. Narracje Lema wpisują się raczej w tradycję baśni, czyli niedługich tekstów prozatorskich, których akcja rozgrywa się w fantastycznej rzeczywistości, obfitującej w przejawy cudowności, a stylizowanej zazwyczaj bardzo swobodnie na średniowieczno-feudalne realia. Świat przedstawiony baśni charakteryzuje się prostotą i typowością zarówno w organizacji czasowej i przestrzennej, jak i w strukturze fabularnej czy kreacji bohaterów. Opowieść odzwierciedla konwencjonalny porządek moralny, który określa status poszczególnych postaci, stając się źródłem antagonizmów między bohaterami i wynikających stąd konfliktów fabularnych. 2. Bajki robotów a konwencja science fiction. Inną tradycją, do której nawiązał w Bajkach robotów Lem, jest konwencja science fiction. Proza fantastycznonaukowa przedstawia rzeczywistości, których fantastyczny charakter został wyprowadzony z przesłanek naukowych (najczęściej z obszaru nauk ścisłych). W praktyce wiele utworów tego typu traktuje naukowe motywacje świata przedstawionego umownie, sprowadzając je niekiedy wyłącznie do poziomu typowych dla konwencji scenografii, rekwizytów, motywów i wątków. Chociaż większość fabularnych utworów Stanisława Lema bywa postrzegana jako wzorcowa realizacja założeń science fiction, nie sposób zaliczyć do tego zbioru Bajek robotów. Elementy zaczerpnięte z fantastyki naukowej zostały tu bowiem potraktowane z żartobliwym dystansem, umownie, na zasadzie swobodnej gry z konwencją. 3. Baśnie w fantastycznonaukowym kostiumie. Obecność elementów charakterystycznych dla różnych konwencji literackich (baśń i fantastyka naukowa to tylko dwie, które najwyraźniej się uwidaczniają) pozwala mówić o synkretycznym charakterze Bajek robotów. Synkretyzm to zjawisko, które w literaturze polega na łączeniu składników bądź właściwości typowych dla różnych rodzajów, gatunków, konwencji czy stylów. Powstające w ten sposób nowe konfiguracje elementów rozsadzają granice tradycyjnych podziałów literatury, urozmaicając i dynamizując proces przemian literatury. 4. Groteska w Bajkach robotów. Zestawienie tak odmiennych konwencji jak baśń i science fiction powoduje, że świat przedstawiony Bajek robotów zyskuje nacechowanie groteskowe. Groteska to kategoria estetyczna przejawiająca się w wyraziście kontrastowych zestawieniach przeciwstawnych elementów i własności: powagi i komizmu, realizmu i fantastyki, piękna i brzydoty itd., w wykorzystaniu efektów przesady, wyolbrzymienia, deformacji, absurdu, paradoksu, karykatury, dziwności i obcości. Groteskowość Bajek robotów manifestuje się zarówno w konstrukcji świata przedstawionego, jak i na poziomie stylistycznej organizacji tekstu. Przejawia się ona w efektach komicznych i zaskakujących, wciąga czytelnika w grę, w której stawką jest nie tylko śmiech, ale też - krytyczna refleksja o kondycji człowieka, ludzkości, społeczeństwa i cywilizacji. Obraz, jaki wyłania się z tych opowieści, jest często zabawny, ale rzadko - optymistyczny. 5. Maszyny jak ludzie Kreując bohaterów Bajek robotów, Lem posłużył się zabiegiem antropomorfizacji. Polega on na takim przedstawieniu niebędących ludźmi bytów lub zjawisk (np. przedmiotów, elementów natury, bogów, pojęć abstrakcyjnych, a w tym przypadku - myślących maszyn), które nadaje im cechy ludzkie. Inaczej niż np. w Golemie XIV czy Rozprawie (z Opowieści o pilocie Pirxie), pisarz nie starał się przedstawić wiarygodnego wizerunku sztucznej inteligencji, wyraźnie od człowieka odmiennej. Zamiast tego stworzył postaci, które wprawdzie różnią się od ludzi w wymiarze fizycznym, jednak bardzo ich przypominają zachowaniami oraz motywacjami i uczuciami. Dzięki temu roboty Lema pozwalają spojrzeć na człowieka i ocenić go z zewnętrznej perspektywy, a jednocześnie stanowią karykaturę ludzkich postaw, cech i dążeń.