Ilustracja interaktywna przedstawia schemat blokowy. Na samej górze schematu znajduje się hasło: człowiek (duch subiektywny) poświęca się lub bywa poświęcany dla: narodu i państwa (istnienia i przetrwania ducha obiektywnego). Opis punktów: 1. O tym poucza nas filozofia polityki., 2. Jednostka ma dzięki państwu zagwarantowane prawo do racjonalnej wolności, jest zatem winna swemu państwu pełne posłuszeństwo. Ogólny wniosek wynikający z heglowskiej filozofii polityki: WOLNOŚĆ ≠ SZCZĘŚCIE, postępu koniecznego procesu uświadamiania idei wolności (potrzeb ducha absolutnego). Opis punktów: 3. O tym poucza nas filozofia dziejów., 4. Za pomocą chytrości rozumu duch absolutny wykorzystuje duchy obiektywne (narody), a nawet duchy subiektywne (jednostki), których cele są zbieżne z jego celem (pełną realizacją idei wolności w świecie). Ogólny wniosek wynikający z heglowskiej filozofii dziejów: WOLNOŚĆ ≠ SZCZĘŚCIE. Na drugim poziomie schematu pojawia się hasło: Możliwe postawy w odniesieniu do kwestii niemożliwości osiągnięcia trwałego szczęścia, permanentnego zaspokojenia wszystkich potrzeb i konieczności poświecenia samego siebie. Postawy te to: Postawa pana – opis punktów: 5. W obliczu świadomości, że nie jest w stanie osiągnąć pełnego i trwałego szczęścia, skupia się na chwili obecnej. Przyjmuje postawę osoby żyjącej „tu” i „teraz”, jest panem samego siebie., 6. Wraz z postawą niewolnika współwystępuje w każdym duchu subiektywnym (człowieku). Różnica pomiędzy duchami subiektywnymi polega tylko na tym która z nich dominuje w danej chwili czy sytuacji., Postawa niewolnika – opis punktów: 7. Postawa człowieka załamanego w obliczu niemożliwości zachowania swej egzystencji i osiągnięcia trwałego szczęścia. Niewolnik załamuje się na skutek świadomości, że żadne z jego potrzeb i pragnień nie doczeka się trwałej realizacji., 8. Wraz z postawą pana współwystępuje w każdym duchu subiektywnym (człowieku). Różnica pomiędzy duchami subiektywnymi polega tylko na tym która z nich dominuje w danej chwili czy sytuacji., Na trzecim poziomie schematu pojawia się hasło: Możliwe rodzaje świadomości, jakie przejawiają się w obliczu niemożliwości osiągnięcia trwałego szczęścia i konieczności poświęcenia człowieka w imię Człowieka. Poniżej tego hasła znajduje się pięć bloków: świadomość nieszczęśliwa – opis punktu: 9. Wie o niemożliwości osiągnięcia trwałego szczęścia i konieczności poświęcenia się, ale heroicznie spełnia swoją powinność., świadomość nikczemna – opis punktu: 10. Nie interesuje jej wspólne dobro, nie chce się poświęcać dla dobra ogółu, patrzy tylko na własny, egoistyczny zysk., świadomość pobożna – opis punktu: 11. W obliczu niemożliwości osiągnięcia szczęścia i konieczności ponoszenia ofiary naiwnie wierzy, że zostanie wynagrodzona po śmierci., świadomość stoicka – opis punktu: 12. W obliczu niemożliwości odnalezienia trwałego szczęścia i konieczności poświęceń przestaje szukać szczęścia w świecie zewnętrznym i szuka go w sobie., świadomość sceptycka – opis punktu: 13. W wyniku niemożliwości osiągnięcia szczęścia i potrzeby poświęceń przestaje gonić za szczęściem.