Ilustracja interaktywna
Konteksty
Zapoznaj się z kontekstami niezbędnymi do właściwego zrozumienia dzieła plastycznego.
Danae – postać mitologiczna, córka króla Argos, Akrisjosa i Euridike. Po tym, jak wyrocznia przepowiedziała Akrisjosowi, że syn jego córki zabije go, dziewczyna została uwięziona w lochu (lub wieży). Mimo tych środków ostrożności nawiedził ją i posiadł Zeus pod postacią złotego deszczu. Danae urodziła syna, Perseusza. Chcąc zapobiec spełnieniu się przepowiedni, Akrisjos zamknął córkę z wnukiem w skrzyni i wypuścił w morze. Zostali oni jednak uratowani na wyspie Serifos. Wiele lat później dorosły Perseusz brał udział w igrzyskach. Kiedy rzucał dyskiem, wiatr i wola bogów zniosły dysk (...) z toru, tak że trafił śmiertelnie Akrisjosa w nogę
.
Tycjan, właśc. Tiziano Vecelli lub Vecellio (ok. 1488 lub 1490‑1576) - włoski malarz, przedstawiciel szkoły weneckiej epoki renesansu. Był uczniem Gentile Belliniego, oficjalnego malarza Wenecji. Inspirująca atmosfera miasta, wtedy jednego z najbogatszych w Europie, przyciągała wielu artystów i intelektualistów. Wpłynęła także na rozwój Tycjana, który szybko zyskał miano jednego z najwybitniejszych artystów weneckich, a w roku 1516, po śmierci Belliniego, przejął po nim zaszczytne stanowisko. Dzięki talentowi, znajomościom ze znakomitymi intelektualistami i możnymi mecenasami, a także biegłości w prowadzeniu interesów zdobył wysoką pozycję społeczną i znaczny majątek. O jego dzieła zabiegali cesarze, książęta i papieże, m.in. książę Ferrary Alfonso d’Este, księżna Isabella Gonzaga, papież Paweł III, cesarz Karol V Habsburg. O tym ostatnim znana jest anegdota, jak podczas malowania jego portretu Tycjanowi wypadły pędzle z ręki i cesarz osobiście podniósł je z ziemi. Miał ponoć wtedy wypowiedzieć zdanie: Dworzan mam wielu, lecz Tycjana tylko jednego
. Nawet jeśli historia ta nie jest prawdziwa, to dobrze oddaje pozycję malarza i szacunek, jakim cieszył się za życia.
Technika
Tycjan szkicował swoje obrazy bezpośrednio na płótnie, farbami. Szkice tworzyły podkład dla właściwego obrazu; w technice tej chodziło o połączenie w jedno malarstwa i rysunku. W dojrzałej twórczości malarza warstwa farby na płótnie stawała się coraz grubsza (w ostatnich pracach nawet do 2 cm), z uwidocznionymi śladami pędzla; dlatego dzieła te lepiej oglądać z oddalenia.
Tycjan jest uznawany za mistrza koloru: Te kolory jeszcze wilgotne, laki przejrzyste jak rubiny, lazury podobne szafirom, topazy, ametysty – w gruncie rzeczy te wszystkie kamienie, choćby i najdroższe, nie są warte kolorów Tycjana, nie wytrzymują porównania z nimi
(C. Brandi). W twórczości artysty można wyróżnić kilka kręgów tematycznych: obrazy religijne, mitologiczne i portrety. Do najwybitniejszych dzieł należą: Assunta (Wniebowzięcie Matki Boskiej), Portret Francesca Marii della Rovere, Wenus z lustrem, Męczeństwo św. Wawrzyńca.
Praca z dziełem plastycznym
Etap 1: Zapoznanie się z dziełem
Uważnie obejrzyj reprodukcję obrazu (warto sięgnąć po kilka wersji, aby przybliżyć się do kolorystyki pierwowzoru) lub jego oryginał, jeśli masz taką możliwość (znajduje się w Neapolu w Gallerii Nazionale di Capodimonte). Oglądaj ją z bliska i z oddali, reprodukcję zaś – w różnym świetle; poświęć na zapoznanie się z dziełem odpowiednią ilość czasu, nie spiesz się.
„Poddaj się” atmosferze dzieła, ulegnij jego urokowi, tylko w ten sposób doznasz wrażenia estetycznego. Pamiętaj, aby wykonywanie ćwiczeń interpretacyjnych nie odebrało ci przyjemności oglądania obrazu.
Zapisz imię i nazwisko autora, tytuł, technikę, w jakiej obraz został namalowany, czas powstania, epokę, prąd lub szkołę, jaką reprezentuje.
Uważnie zapoznaj się z opisem obrazu (znajduje się w Neapolu w Gallerii Nazionale di Capodimonte). Poświęć na zapoznanie się z dziełem odpowiednią ilość czasu, nie spiesz się.
„Poddaj się” atmosferze dzieła, ulegnij jego urokowi, tylko w ten sposób doznasz wrażenia estetycznego. Pamiętaj, aby wykonywanie ćwiczeń interpretacyjnych nie odebrało ci przyjemności zapoznawania się z obrazem.
Zapisz imię i nazwisko autora, tytuł, technikę, w jakiej obraz został namalowany, czas powstania, epokę, prąd lub szkołę, jaką reprezentuje.
Etap 2: Zrozumienie treści
Odpowiedz na pytania: jak rozumiesz ten obraz, jak on na ciebie oddziałuje?
Zapisz swoją wstępną hipotezę interpretacyjną.
Które elementy dzieła wydają ci się najważniejsze, dominujące?
Co jest tematem obrazu?
Jaki rodzaj malarstwa reprezentuje Danae Tycjana?
Etap 3 i 4: Analiza i interpretacja
Zbadaj stronę formalną obrazu (malarskie środki wyrazu).
Zaznacz wszelkie dostrzeżone osobliwości estetyczne, nazwij je i skomentuj.
Zbadaj stronę formalną obrazu (malarskie środki wyrazu).
Wymień wszelkie dostrzeżone osobliwości estetyczne, nazwij je i skomentuj.