Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z ilustracją interaktywną i wyjaśnij, jaką rolę we współczesnym teatrze odgrywa scenografia, a jaką tekst.

Zapoznaj się z opisem ilustracji interaktywnej i wyjaśnij, jaką rolę we współczesnym teatrze odgrywa scenografia, a jaką tekst.

RVuT8bDQbeF7c
(Uzupełnij).
RZWen6JP53kON
Fotografia interaktywna przedstawia scenografię teatralną. Na pierwszym planie ukazana jest słomiana kukła ubrana w krótką koszulkę. Jest wetknięta w podłoże za pomocą drewnianego palika. Pochyla się. W tle znajduje się tablica złożona pod kątem prostym. Przedstawia wiejski pejzaż. Po lewej stronie ukazane są dwa bezlistne drzewa. Między nimi stoją dwa kopce siana. Po prawej stronie stoją dwie niewielkie, drewniane chaty ze strzechą na dachu. Niebo w tle jest pochmurne, wzburzone. Opis punktów znajdujących się na zdjęciu: 1. Eksperymentowanie z formą często polega na łączeniu dziedzin sztuki i typowych dla nich materii lub środków. Współczesne sztuki wizualne często zestawiają tradycyjne malarstwo z instalacjami, rzeźbą, video i elementami performatywnymi. Czasami dopiero taka kompozycja obiektów i działań tworzy skończone dzieło, którym jest wystawa. Interdyscyplinarność jest także szczególną cechą współczesnego teatru. Znacząca przemiana zaszła w myśleniu roli reżysera i scenografii. Określenie „dekoracje” to dzisiaj anachronizm., 2. Scenografia nie tylko jest samoistnym dziełem sztuki, ale także sposobem organizacji przestrzeni scenicznej i kształtowania relacji pomiędzy aktorami. Wraz z muzyką i światłem staje się integralną częścią spektaklu. Tekst dramatu, który od początków teatru funkcjonował jako podstawowe tworzywo sztuki aktorskiej, w teatrze postdramatycznym bywa traktowany bardzo swobodnie. Przepisuje się go na nowo, komponuje z tekstami o zupełnie innym charakterze, czasami powstaje dopiero na scenie – właśnie w relacji pomiędzy osobami dramatu budowanej przez zespół aktorski, a także w odniesieniu do sfery wizualnej i muzyki tworzącej spektakl. Myślenie o teatrze uległo kompletnej transformacji w XX wieku. Uważany tradycyjnie za sztukę tworzoną przez aktora i autora, stawał się teatrem reżyserów, a także teatrem scenografów. Ich rola wzrastała, a eksperyment teatralny bywał ich eksperymentem – wynikiem namysłu na spektaklem jako formą., 3. Teatr absurdu Jednym z nowatorskich ruchów w dramacie współczesnym był teatr absurdu, nazywany także antyteatrem. Absurd nie oznaczał jedynie kategorii estetycznej. Pojęcie to zostało przejęte z myśli filozoficznej Satre’a i Camusa – opisywało relację człowieka z rzeczywistością, jego zagubienie i bezradność. Poczucie absurdalności istnienia narastało wraz ze świadomością, że współczesny świat osuwa się w chaos i traci swój metafizyczny sens. Rozpad systemu wartości w czasach totalitaryzmu wiązał się utratą wiary w znaczenie ludzkich wyborów i działań. Rosnąca niepewność rodziła poczucie dystansu wobec rzeczywistości, a nawet wobec języka, który skompromitował się jako narzędzie politycznej propagandy.
Egzystencjalistyczna perspektywa wniosła do dramatu nihilizm i nonsens. Pozbawione tradycyjnej akcji sztuki, operując językiem groteski, ukazywały tragizm ludzkiego losu, kryzys podmiotowości, niemożność porozumienia się, uwikłanie w stereotypy., 4. Teatr absurdu Określenie teatr absurdu pojawiło się po raz pierwszy w roku 1961, w książce Martina Esslina The Theatre of the Absurd, prezentującej dramaturgów tworzących w latach 50. XX wieku. Twórcy teatru absurdu to: Samuel Beckett (Czekając na GodotaKońcówkaRadosne dni), Eugene Ionesco (Łysa śpiewaczka, LekcjaKrzesłaNosorożec), Artur Adamov (L’invasionPing-Pong) i Jean Genet (PokojówkiBalkonParawany). Termin ten wyparł wcześniejsze nazewnictwo: antydramat, czarna literatura, teatr szyderczy awangarda paryska lat pięćdziesiątych., 5. Teatr absurdu Teatr absurdu stał się synonimem nowego teatru, dla którego poszukiwanie nowej formy oznaczało rewizję sposobu myślenia, totalną zmianę podejścia do tekstu, a także do postaci dramatu, które stawały się antybohaterami, odartymi z podmiotowości, wyjątkowości, nawet psychologicznej motywacji. Nowi autorzy łamali konwencji i godzili sprzeczności, często sięgali po komizm, by opowiadać sprawach w istocie tragicznych. Rezygnowali z chronologii i komunikatywności, odwoływali się eksperymentów surrealistycznych, eksponowali sztuczność i teatralność – chętnie wykorzystywali motywy masek, luster, sobowtórów., 6. Teatr absurdu Tendencja kształtująca teatr francuski lat 50. i 60 XX w. wpłynęła na dramat europejski i amerykański, odzwierciedliła się m.in. w twórczości Harolda Pintera i Edwarda Albeego.
W Polsce spowodowała zainteresowanie sztukami Witkacego i znalazła rozwiniecie w dramatach Tadeusza Różewicza i Stanisława Mrożka., 7. Teatr absurdu Kartoteka Tadeusza Różewicza, napisana w latach 1858/59 w Gliwicach, była wystawiana przez teatry francuskie, angielskie, włoskie, holenderskie, duńskie, argentyńskie, bułgarskie i amerykańskie. Otwarta konstrukcja nadała sztuce charakter poetyckiej metafory, która ukazując dylematy współczesnego człowieka pozwalała również wniknąć w istotę pracy twórczej autora.
Katarzyna Kobylarz, scenografia „słowiańska marzanna”
Źródło: Paweł Janczewski, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 4.0.
Polecenie 2
Na podstawie opisu ilustracji wyjaśnij, na czym polega absurd w teatrze absurdu.
Na podstawie opisu ilustracji wyjaśnij, na czym polega absurd w teatrze absurdu.
RVuT8bDQbeF7c
(Uzupełnij).
R19zZ6GXuOEeP
Ćwiczenie 1
Zaznacz, z czym związana jest forma. Możliwe odpowiedzi: 1. kształt, 2. konstrukcja, 3. treść, 4. język, 5. autor
1
Ćwiczenie 2

Wyjaśnij, na czym polega eksperymentowanie z formą w dziełach Magdaleny Abakanowicz, Witolda Lutosławskiego oraz Herty Müller.

RVuT8bDQbeF7c
(Uzupełnij).