Ilustracja interaktywna przedstawia dwie kobiety i dwie dziewczynki znajdujące się przy niewielkim stole z szachownicą. Trwa gra. Po lewej stronie szachownicy siedzi młoda kobieta w eleganckiej sukni. Ma starannie ułożone włosy, a na nich przepaskę z perłami i kamieniami. Po prawej stronie siedzi nastoletnia dziewczynka w eleganckiej sukni. Jej włosy są starannie uczesane, ozdobione przepaską ze złota i pereł. Dziewczynka ma uniesioną prawą dłoń. Grze przygląda się stojąca przy stole dziewczynka, która uśmiecha się szeroko. Po prawej stronie, w tle ukazany jest fragment postaci starszej kobiety w chuście na głowie. Patrzy ona na szachownicę. Wszystkie postaci znajdują się w ogrodzie, w otoczeniu drzew. W tle ukazane są woda i wzgórza. Opis punktów znajdujących się na ilustracji: 1. Twórca obrazu Sofonisba Anguissola (1532–1625) była utalentowaną artystką renesansową, jedną z najlepszych malarek w historii sztuki. Urodziła się w Cremonie w szlacheckiej rodzinie. Już w wieku 20 lat zdobyła wielką sławę i uznanie mecenasów. Podziwiali ją m.in. Giorgio Vasari, Michał Anioł, Anton van Dyck i Caravaggio. Po wyjeździe z Italii pracowała jako ceniona portrecistka dla hiszpańskiego dworu Filipa II Habsburga i jego żony Elżbiety Valois, której była damą do towarzystwa i nauczycielką. 2. Arcydzieło Gra w szachy powstała w 1555 roku, gdy Sofonisba miała zaledwie 23 lata. Pozostający dziś w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu portret sióstr artystki: 10-letniej Europy, trzynastoletniej Minervy i piętnastoletniej Lucii oraz ich piastunki, zachwycił współczesnych wyjątkowym kunsztem wykonania oraz nowatorskim ujęciem. Artystka przedstawiła postacie w różnych pozach tak, by ich spojrzenia prowadziły wzrok widza dookoła obrazu. Doskonale oddała emocje modelek i z wirtuozerią przedstawiła rozmaite faktury strojów, klejnotów czy perskiego dywanu pod szachownicą. O sile jej talentu świadczy wspaniale namalowany skalisty krajobraz Lombardii, zasnuty mgłą jak na obrazach Leonarda da Vinci. 3. Portret renesansowy Portrety renesansowe wiernie oddawały wygląd i fizjonomię modeli. Upamiętniały pojedyncze postaci lub reprezentowały przedstawicieli szlachetnych rodów, symbolizowały też określone wartości, stanowiąc zwierciadło społeczeństwa. Obraz Sofonisby Anguissoli jest równie wieloznaczny i nieoczywisty jak każde arcydzieło. 4. Sygnatura Na rancie szachownicy znajduje się inskrypcja: Sephoniba Anguissola. Virgo. Amilcaris Fila. Ex Vera Efigie Tres Suas Sorores. Et Ancillam Pinxit. MDLV. (Sofonisba Anguissola, dziewicza córka Amilcare, w 1555 roku namalowała prawdziwy wizerunek swoich trzech sióstr i ich służącej). Sygnatura podkreśla cnotliwość artystki oraz jej młodszych sióstr, informuje też, że obraz wiernie oddaje nie tylko wygląd dziewcząt, ale także ich sposób bycia. Zapięte wysoko pod szyją suknie zasłaniające ciała młodych kobiet podkreślają ich skromność. 5. Czy kobiety potrafiły grać w szachy? Szachy były uważane w epoce renesansu za typowo męską grę, wymagającą wiedzy, logiki i umiejętności strategicznych. Niemniej ojciec sióstr Amilcare Anguissoli przyjaźnił się z Marco Girolamo Vidą, duchownym, humanistą i poetą, żywo zainteresowanym kształceniem kobiet, a w dodatku znawcą i propagatorem szachów – autorem poematu Scacchiae ludus (1527). Niewykluczone, że udzielił on dziewczętom kilku lekcji. 6. Emblemat długowieczności i potęgi Dąb znajdujący się w centrum obrazu ma wiele znaczeń, zarówno w tradycji chrześcijańskiej, jak i klasycznej. Jest symbolem mądrości i długowieczności, emblematem siły i potęgi, alegorią człowieka. Wiąże się z nadzieją na korzystne zamążpójście, założenie dostatniej rodziny i przedłużenie rodu. Owoc dębu przez podobieństwo do żołędzia fallusa jest emblematem płodności i męskości. Niewykluczone więc, że portret ten nie tylko upamiętniał uzdolnione i wykształcone córki rodziny Anguissoli, ale służył jako pokazowy wizerunek dla zalotników. 7. Alegoria życia człowieka Lucia, najstarsza z sióstr opanowała już zasady gry, co sugeruje figura królowej trzymana w lewej ręce. Minerva wciąż się uczy, choć ma już pewną wprawę. Najmłodsza Europa jest na początku drogi, trzyma więc najsłabszą bierkę, czyli pionek. Podeszła w wieku piastunka z dystansu przygląda się rozgrywce. Scena może być się alegorią czterech etapów życia ludzkiego: dzieciństwa, okresu młodzieńczego, dojrzałości i starości. 8. Perły we włosach Biżuteria noszona przez młode szlachcianki jest czytelną oznaką statusu rodziny. Perły w XVI wieku należały do najdroższych klejnotów, a umieszczenie ich na obrazie sugeruje bogactwo rodziny. Perły są też symbolem czystości, zdrowia, poświęcenia i wzniosłości duchowej. Ich drogocenność wynikała z rzadkości, szlachetności i nieskazitelnej bieli. 9. Szachownica jako metafora życia i śmierci Szachownica widoczna na obrazie podkreśla błyskotliwe umysły, wykształcenie i wysoką pozycję społeczną dziewcząt, ale jest też metaforycznym obrazem życia, w którym zbite pionki i strącone figury stanowią czytelną aluzję do śmierci.