Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Autor: Paulina Król

Przedmiot: Język polski

Temat: Na szachownicy życia

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
11) rozumie pojęcie motywu literackiego i toposu, rozpoznaje podstawowe motywy i toposy oraz dostrzega żywotność motywów biblijnych i antycznych w utworach literackich; określa ich rolę w tworzeniu znaczeń uniwersalnych;
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
IV. Samokształcenie.
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • poznaje historię szachów;

  • zna symbolikę szachownicy i figur szachowych;

  • przedstawia motyw szachów w sztuce i kulturze europejskiej.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja;

  • podająca;

  • praca z tekstem.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał: „Na szachownicy życia”. Prosi ich o zapoznanie się z sekcją „Prezentacja multimedialna”.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel wyświetla temat lekcji i cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.

  2. Nauczyciel sprawdza stopień przygotowania do lekcji. Wyświetla na tablicy sekcję „Prezentacja multimedialna” i polecenie 1. Wybiera losowo odpowiedź ucznia, analizuje i komentuje.

  3. Nauczyciel rozpoczyna rozmowę wprowadzającą o historii szachów.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie dobierają się w pary i zapoznają z zakładką „Przeczytaj”. Następnie wykonują ćwiczenie 1 z zakładki „Ilustracja interaktywna”. Następuje odczytanie odpowiedzi.

  2. Uczniowie zapoznają się z wierszem Jana Kochanowskiego Szachy. Następuje analiza i interpretacja utworu Jana Kochanowskiego:

  • Kim jest postać mówiąca?

  • Do kogo się zwraca?

  • Jaki jest nastrój utworu?
    Nauczyciel rysuje na tablicy kształt słońca. Uczniowie podchodzą do tablicy i wypisują występujące w wierszu środki stylistyczne oraz określają ich funkcje. Uczniowie przedstawiają swoje tezy interpretacyjne na forum, a następnie dyskutują nad sposobem odczytania utworu.

  1. Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenie 3 z zakładki „Ilustracja interaktywna”. Chętni odczytują odpowiedzi.

  2. Następuje praca z ilustracją interaktywną. Uczniowie zapoznają się z jej treścią, dzielą się na grupy czteroosobowe i rozwiązują polecenie 1 i 2. Nauczyciel analizuje pracę grup, odczytuje odpowiedzi i komentuje.

Faza podsumowująca:

  1. Na zakończenie nauczyciel wyświetla uczniom ćwiczenie 2 z sekcji „Ilustracja interaktywna”. Uczniowie wykonują je indywidualnie.

  2. Uczniowie odczytują ponownie cele i podsumowują, czego się dowiedzieli na zajęciach.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują polecenie 2 z sekcji „Prezentacja multimedialna”.

Materiały pomocnicze:

  • Michel Pastoureau, Średniowieczna gra symboli, tłum. H. Igalson‑Tygielska, Warszawa 2006.

  • https://bazhum.muzhp.pl/media//files/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej-r1967-t58-n2/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej-r1967-t58-n2-s341-361/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej-r1967-t58-n2-s341-361.pdf

Wskazówki metodyczne

  • Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Prezentacja multimedialna” do podsumowania lekcji.

Ilustracja interaktywna