Ilustracja interaktywna. Ilustracja składa się z dwóch części. Pierwsza część prezentuje rzeźbę popiersia mężczyzny z krótkimi włosami i gęstą brodą z wąsami. Wokół rzeźby znajdują się bukiety kwiatów. Druga część ilustracji przedstawia zdjęcie starszej kobiety. Ma siwe włosy oraz zmarszczki na twarzy. Jest lekko uśmiechnięta. Ubrana jest w ciemny strój przepasany niebieską szarfą z przypiętym medalem. Elementy ilustracji interaktywnej. 1. Jan Kochanowski
Do snu {audio}Śnie, który uczysz umierać człowieka
I ukazujesz smak przyszłego wieka,
Uspi na chwilę to śmiertelne ciało,
A dusza sobie niech pobuja mało!
Chce li, gdzie jasny dzień wychodzi z morza,
Chce li, gdzie wieczór gaśnie pozna zorza
Albo gdzie śniegi panują i lody,
Albo gdzie wyschły przed gorącem wody.
Wolno jej w niebie gwiazdom się dziwować
I spornym biegom z bliska przypatrować,
A jako koła w społecznym mijaniu
Czynią dźwięk barzo wdzięczny ku słuchaniu.
Niech się nacieszy nieboga do woli,
A ciało, które odpoczynek woli,
Niechaj tym czasem tesknice nie czuje,
A co to nie żyć, w czas się przypatruje., 2. Zadanie 1: a) Na czym polega, w kontekście fraszki Kochanowskiego, podobieństwo między snem a śmiercią?
b) W czym przejawia się aktywność duszy uwolnionej podczas snu od ciała?
c) W jaki sposób poeta nawiązuje do filozofii Platona?, 3. Wisława Szymborska
Platon, czyli dlaczego Z przyczyn niejasnych,
w okolicznościach nieznanych
Byt Idealny przestał sobie wystarczać.

Mógł przecież trwać i trwać bez końca,
ociosany z ciemności, wykuty z jasności,
w swoich sennych nad światem ogrodach.

Czemu, u licha, zaczął szukać wrażeń
w złym towarzystwie materii?
Na co mu naśladowcy
niewydarzeni, pechowi,
bez widoków na wieczność?
(...)
W dodatku ci okropni poeci, Platonie,
roznoszone podmuchem wióry spod posągów,
odpadki wielkiej na wyżynach Ciszy..., 4. Zadanie 2: a) Jak można zinterpretować tytuł tego wiersza?
b) Jakie pojęcia z filozofii Platona wprowadza Szymborska do swojego wiersza? Wyjaśnij je i zinterpretuj wiersz, odwołując się do znaczenia tych pojęć.
c) Jakie stanowisko wobec filozofii Platona zajmuje osoba wypowiadająca się w tym wierszu?

Ilustracja interaktywna. Ilustracja przedstawia dwa portrety mężczyzny. Portret po lewej jest czarno-biały, mniej szczegółowy. Mężczyzna ma pociągłą twarz i krótkie włosy. Portret po prawej jest wielobarwny, mężczyzna ma krótkie włosy, pociągłą twarz i ubrany jest w garnitur. Elementy ilustracji interaktywnej. 1. Antyutopia Utopia to nieosiągalny do zrealizowania ideał państwa.
Platona w dziele zatytułowanym Państwo, twierdził, że zagubiony w zmiennym świecie człowiek szuka pokoju i wolności w harmonii. Platona twierdził, że prawo powinno organizować życie i narzucać porządek w społeczeństwie. Jego celem nie było wywyższanie jednych nad drugich, lecz dążenie do uszczęśliwienia ogółu. Utopia posiada swoje przeciwieństwo – utopię negatywną, antyutopię. Jest ona karykaturą ideału Platona, gdyż ukazany w niej porządek społeczny opiera się na całkowitym kontrolowaniu ludzi, czyniącym z nich bezwolne przedmioty., 2. George Orwel
1984 George Orwell przedstawił wizję świata opartego na systemie totalitarnym. Również on ukazał społeczeństwo podzielone na hermetyczne warstwy. Najwyżej postawieni byli członkowie Partii Wewnętrznej, którzy znali zasady działania państwa – Oceanii i sprawowali w nim władzę. Do drugiej klasy należeli członkowie Partii Zewnętrznej, która sprawowała władzę wykonawczą. Trzecią, najniższą klasą byli prole. Była to siła robocza, która nie wyobrażała sobie innego świata i życia. W Oceanii działały cztery ministerstwa sprawujące władzę: Ministerstwo Prawdy - zajmujące się historią, cenzurą i propagandą, Ministerstwo Pokoju zajmujące się prowadzeniem wojny, Ministerstwo Miłości zajmujące się prześladowaniami, aresztowaniami, torturami i morderstwami politycznymi. Ostatnim z ministerstw było ministerstwo Obfitości – które głównie fałszowało dane o wzroście gospodarczym. Ministerstwo Prawdy dbało o wizerunek państwa, zmieniając jego historię według aktualnych potrzeb. Umożliwiało mu to dwójmyślenie, czyli jednoczesna wiara w dwie doktryny. Policja Myśli zajmowała się inwigilacją. Wszędzie były umieszczone teleekrany, które kontrolowały każdy aspekt życia obywateli. Co dwa lata odbywały się tzw. wielkie czystki, gdy pozbywano się obywateli, którzy wykazywali indywidualizm lub większą niż przeciętna inteligencje., 3. Zadanie 1: a) Przypomnij sobie dlaczego Platona uważano za zwolennika totalitaryzmu?
b) W czym przejawia filozofia państwa idealnego Platona w rozwiązaniach zastosowanych w Oceanii?, 4. Aldous Huxley
Nowy wspaniały świat Autor przedstawia świat na pozór idealny, podzielony na cztery warstwy społeczne. Człowiek rodzi się w jednej z czterech kast społecznych i nigdy nie może tego zmienić. Kasty te różnią się wyglądem i poziomem intelektualnym.
Huxley ukazał ludzi, którzy od najmłodszych lat były warunkowane. Propagandowe hasła i przekazywane ideały pozwalały kierować społeczeństwem, gdyż to nie znało innego świata. W antyutopii stworzonej przez Huxleya pochwalane było ciągłe zmienianie partnerów. Zbyt długo trwające związki były potępiane. Na marginesie społeczeństwa znajdowali się „dzicy”, którzy nie znali Nowego Świata. Przez alfy byli uważani za zwierzęta i traktowali je jako prehistoryczną formę człowieka. We wspaniałym świecie każdy człowiek codziennie zażywał narkotyk zwany somą, który pozwalał zapomnieć o uczuciach. Soma pozwalała ludziom oglądać piękny świat, w którym chcieli żyć wiecznie – bez emocji, miłości, szczęścia, przyszłości i myśli o śmierci. O Bogu pamiętali tylko dzicy., 5. Zadanie 2: a) Czym dla świata idei byłby nowy wspaniały świat?
b) Jakie pojęcia z filozofii Platona wprowadza Huxley do swojej ksiązki? Wyjaśnij je i zinterpretuj wiersz, odwołując się do znaczenia tych pojęć.
c) Jakie elementy filozofii platońskiej widzisz w tej powieści?