Spis treści

1. Struktura e‑materiału1Struktura e‑materiału

   • Wprowadzenie2Wprowadzenie

   • Materiały multimedialne: Film edukacyjny, infografika oraz mapa interaktywna3Materiały multimedialne: Film edukacyjny, infografika oraz mapa interaktywna

   • Obudowa dydaktyczna: interaktywne materiały sprawdzające, słownik pojęć dla e‑materiału, przewodnik dla nauczyciela, przewodnik dla uczącego się, netografia i bibliografia4Obudowa dydaktyczna: interaktywne materiały sprawdzające, słownik pojęć dla e‑materiału, przewodnik dla nauczyciela, przewodnik dla uczącego się, netografia i bibliografia

2. Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów5Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów

3. Wymagania techniczne6Wymagania techniczne

1. Struktura e‑materiału

Każda strona e‑materiału posiada na górze baner z informacją o nazwie zasobu oraz zawodach, dla których jest on przeznaczony. Nad banerem umiejscowiony jest przycisk „Poprzednia strona” wraz z tytułem poprzedniego zasobu tego e‑materiału.

R1FCd6LULzIsm

Przykład przycisku nawigującego do poprzedniej strony. Na górze znajduje się napis: POPRZEDNIA STRONA. Pod napisem widoczna jest długa linia, a pod nią napis: netografia i bibliografia.

Na dole strony znajduje się przycisk „Następna strona” z tytułem kolejnego zasobu. Te przyciski umożliwiają przeglądanie całego e‑materiału.

R4Jm6mVTYEJdS

Przykład przycisku nawigującego do następnej strony. Na górze znajduje się napis: NASTĘPNA STRONA. Pod napisem widoczna jest długa linia, a pod nią napis: instrukcja użytkowania.

Pod każdym materiałem multimedialnym znajduje się przycisk z powiązanymi ćwiczeniami/powiązanym ćwiczeniem. Aby przejść do takiego ćwiczenia, należy kliknąć dymek z nazwą kategorii i rodzajem ćwiczenia. Otworzy się wtedy osobna karta w przeglądarce z ćwiczeniem lub ćwiczeniami.

RjKumHBpxjuxm

Widok przykładowych przycisków ćwiczeń powiązanych z danym multimedium. Przyciski mają formę prostokątnego panelu. Ułożone są w dwóch pionowych rzędach. Każdy panel posiada numer oraz tytuł, który nawiązuje do zawartego w nim zadania.

W prawej, górnej części ekranu znajduje się pasek menu, w którym zebrane są przyciski dostosowujące e‑materiał do odbiorców ze specjalnymi potrzebami. Dwa pierwsze przyciski z literą A i strzałką w górę lub w dół służą odpowiednio do powiększenia lub pomniejszenia wielkości czcionki. Cztery przyciski z literą A wpisaną w kwadraty służą do wyłączenia/włączenia trybu wysokiego kontrastu w trzech wariantach: czarno‑białym, żółto‑czarnym i czarno‑żółtym. Ikona człowieka przełącza e‑materiał do trybu dostępności.

REMWp6VNnmu4j

Widok panelu umożliwiającego dostosowanie e‑materiału do odbiorców ze specjalnymi potrzebami. Od lewej. Czarna litera „A” ze strzałką w dół. Czarna litera „A” ze strzałką w górę. Czarna litera „A” w białym kwadracie. Biała litera „A” w czarnym kwadracie. Czarna litera „A” w żółtym kwadracie. Żółta litera „A” w czarnym kwadracie. Na końcu ikonka człowieka z rozłożonymi na boki ramionami.

W trybie dostępności wszystkie elementy graficzne zastępowane są opisami alternatywnymi, które mogą być odczytywane przez generator mowy. Również ćwiczenia wykorzystujące grafiki zastępowane są ćwiczeniami alternatywnymi.

Wszystkie elementy e‑materiału, czyli tekst, opisy alternatywne, przyciski nawigacyjne i funkcyjne, elementy dokumentacji, linki i odnośniki można odczytać za pomocą czytnika ekranu. Funkcjonalność ta działa zarówno w trybie dostępności, jak i w standardowym widoku.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Wprowadzenie

WprowadzenieD6GM0dPXXWprowadzenie przedstawia ogólną informację, dla jakiej kwalifikacji i dla jakiego zawodu przeznaczony jest e‑materiał. Posiada również spis treści, dzięki któremu można przejść do konkretnego materiału poprzez kliknięcie na ikonę.

R1XVEmIboPh4Y

Grafika przedstawia dwa kafelki ze spisu treści. Są umiejscowione obok siebie. Pierwszy od lewej: panele słoneczne, poniżej napis: Energia odnawialna i nieodnawialna. Poniżej zawarty jest typ multimedium, to jest Film edukacyjny. Drugi kafelek: zdjęcie okładkowe przedstawiające elektrownię wiatrową, poniżej tytuł: Źródła energii odnawialnej i nieodnawialnej. Infografika.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Materiały multimedialne

W ich skład wchodzą: film edukacyjny, infografika oraz mapa interaktywna.

Film edukacyjny „Energia odnawialna i nieodnawialna”

Film edukacyjny z elementami 3DDYp5jCua4Film edukacyjny z elementami 3D przedstawia różne rodzaje źródeł energii odnawialnej i nieodnawialnej, ale także poruszający kwestię charakterystyki zawodu technika urządzeń i systemów energetyki odnawialnej.

Ekran wyświetlacza filmów i sekwencji wygląda jak na zdjęciu poniżej:

Rmpb6Mcjd6xA3

Ilustracja przedstawia ekran startowy filmu. Na środku ekranu znajduje się prostokątna plansza z tytułem filmu: Energia odnawialna i nieodnawialna. Poniżej określona jest kwalifikacja zawodowa. Na dole znajduje się pasek odtwarzania składający się z elementów omówionych poniżej.

Aby odtworzyć multimedium, należy kliknąć na ikonkę trójkąta, znajdującą się w dolnym lewym rogu:

RE8OveZkhayTJ

Grafika przedstawia ikonę włączenia odtwarzania filmu. Ikona składa się z trójkąta wpisanego w okrąg. Wierzchołek trójkąta wskazuje w prawo. Oba kształty są białe. Tło zdjęcia jest czarne.

Ikona zmieni się w poniższy znak. Żeby zatrzymać odtwarzanie, należy go kliknąć.

Rh1OUC2bb3RBu

Grafika przedstawia ikonę zatrzymania odtwarzania animacji. Są to dwie pionowe kreski wpisane w okrąg. Ikona ma jasnoszary kolor. Tło zdjęcia jest czarne.

Przeciągając widoczny poniżej niebieski pasek do określonego poziomu, można ustawić głośność na wymagany poziom. By całkowicie wyłączyć dźwięk, trzeba kliknąć na symbol głośnika.

RdC0nJ2ZychNo

Grafika przedstawia widok ikon nawigacyjnych odtwarzacza znajdujących się w dolnej części okna, w którym wyświetlany jest film. Widoczne są ikony: głośnika, uruchamiania audiodeskrypcji, uruchamiania napisów, zmiany jakości wyświetlanego materiału, szybkości jego odtwarzania oraz włączenia lub wyłączenia trybu pełnoekranowego.

Następna ikona pozwala na włączenie alternatywnej ścieżki dźwiękowej, która omawia obraz wyświetlany na ekranie.

ReHYc7PMwNioO

Grafika przedstawia ikonę do włączenia wersji filmu z audiodeskrypcją. Jest to ikonka głowy i górnej części tułowia człowieka. Obok niej widać dwie kreski symbolizujące falę dźwiękową odchodzącą od głowy postaci.

Po kliknięciu na powyższą ikonę zmieni się ona na tę widoczną poniżej. Kliknięcie na nią umożliwia wyłączenie alternatywnej ścieżki.

RP2r2Y50VRYVF

Grafika przedstawia ikonę do wyłączenia trybu audiodeskrypcji. Jest to ikonka sylwetki człowieka. Rozkłada on ramiona szeroko na boki.

Ikona napisów to mały prostokąt z kropkami i kreskami. Po kliknięciu na niego pojawia się panel, dający możliwość włączenia lub wyłączenia napisów.

R1DtFPI1rltVq

Grafika przedstawia ikonę włączania i wyłączania napisów w filmie wraz z rozwiniętymi opcjami. Ikona napisów to biały prostokąt z kropkami i kreskami w jego dolnej części, które mają symbolizować napisy. Ikona napisów jest kliknięta, wskazuje na to jaśniejszy kolor niż kolor znajdujących się obok innych ikon, które są szare. Nad ikonami widać szary panel zatytułowany „Napisy". Pod nim są dwie opcje: napisy oraz wyłączone. Zaznaczoną opcją są wyłączone. Wskazuje na to niebieski kolor napisu. Obok ikony napisów widać jeszcze trzy inne ikony. Są to: auto, jeden iks oraz kwadrat umożliwiający włączenie trybu pełnoekranowego.

Ikona „auto” pozwala na dostosowanie jakości wyświetlanego materiału.

RyoYbWSZBOGaf

Grafika przedstawia ikonę oraz panel zmiany jakości filmu. Ikona to biały napis auto. Po kliknięciu na nią powyżej wyświetla się panel zatytułowany jakość. Na zdjęciu widać trzy opcje do wyboru: auto, tysiąc osiemdziesiąt pikseli oraz czterysta osiemdziesiąt pikseli. Obok ikony auto widać dwie inne ikony, czyli jeden iks oraz kwadrat włączania trybu pełnoekranowego.

Klikając na ikonę „1x”, można wybrać prędkość odtwarzania filmu. Poniżej widnieją dostępne opcje:

R3vYfCa3AUIt7

Grafika przedstawia ikonę oraz panel zmiany prędkości odtwarzania filmu. Ikona składa się z jedynki i małego iksa. Nad ikoną wyświetlony jest panel zatytułowany prędkość i zawierający różne opcje prędkości do wyboru. Opcje od góry to: po klatce, dwadzieścia pięć setnych, pięć dziesiątych, siedemdziesiąt pięć setnych, normalna, jeden i dwadzieścia pięć setnych, jeden i pięć dziesiątych, jeden i siedemdziesiąt pięć setnych, dwa. Zaznaczoną opcją jest prędkość normalna. Wskazuje na to niebieski kolor tego napisu. Obok ikony zmiany prędkości widać po lewej stronie ikonę auto, a po prawej kwadrat umożliwiający włączenie pełnego ekranu.

Ostatni symbol umożliwia włączenie i wyłączenie widoku pełnoekranowego.

R3lnulJxIA7lm

Grafika przedstawia ikonę włączenia trybu pełnoekranowego filmu. Składa się ona z czterech kątów prostych, które tworzą kształt kwadratu. Ikona jest biała, a tło zdjęcia czarne.

Infografika „Źródła energii odnawialnej i nieodnawialnej”

InfografikaDkM1VlJGMInfografika przedstawia odzaje źródeł energii odnawialnej i nieodnawialnej.

RepKcmOx2navA

Ilustracja przedstawia źródła energii odnawialnej i nieodnawialnej w strukturze produkcji energii elektrycznej w Polsce. W centrum infografiki znajduje się wykres kołowy, przedstawiający udział źródeł energii elektrycznej w gospodarce Polski. Na grafice znajdują się ponumerowane punktory.

Infografika oparta jest na grafice, która zawiera cyfry, odnoszące ucznia do szczegółowych treści.

Opisy znajdują się po prawej stronie infografiki. Można je przeglądać, przesuwając suwak widniejący po ich prawej stronie lub za pomocą scrolla myszki. Jeśli w opisach znajdują się grafiki lub zdjęcia, to kliknięcie na nie spowoduje wyświetlenie ich na pełnym ekranie. Wtedy też możliwe jest przybliżenie danej grafiki lub zdjęcia.

ReaBxnE5DeSeZ

Na ilustracji znajduje się przybliżona infografika. Grafikę częściowo przysłania okno z rozwiniętą informacją. Panel zawiera ilustrację przedstawiającą elektrownię węglową. Poniżej znajdują się informacja na temat tego źródła energii. Na górze wyświetlonego pola znajduje się pasek odtwarzania z nagraniem o treści tożsamej z informacjami poniżej.

Po kliknięciu na znacznik dowolnego opisu w górnym lewym rogu infografiki wyświetlą się pozostałe, oznaczone cyframi. Dzięki nim w prosty sposób można przejść do innych opisów. Przed znacznikami z cyframi, w górnym lewym rogu infografiki, znajduje się poniższa ikona:

RLOBu1ZKTQgXH

Zdjęcie przedstawia wygląd znacznika, umożliwiająca włączanie i wyłączanie widoku innych znaczników. Jest to symbol przekreślonego oka.

Umożliwia ona ukrycie punktów ze znacznikami lub ich wyświetlenie, gdy są wyłączone.

Mapa interaktywna „Zasoby energii w Polsce”

Mapa interaktywnaD1BXkMA63Mapa interaktywna prezentuje rozłożenie występowania zasobów energii na terenie Polski.

RSkklIBMXl7or

Ilustracja przedstawia mapę Polski. Teren mapy pomalowany jest na różne kolory, oznaczające obszary.

Do kolejnych odsłon mapy należy przenościć się za pomocą spisu treści zawartego pod mapą.

R12kCQEuT0uUO

Ilustracja przedstawia spis treści zawarty pod mapą interaktywną.

Po wybraniu konkretnego punktu ze spisu treści na mapie interaktywnej pojawiają się oznaczenia odpowiednich obszarów, a na dole wyświetla się panel z informacjami na temat danego źródła energii wraz z paskiem odtwarzania z nagraniem o treści tożsamej.

RUcAtVvCH9LxF

Na ilustracji znajduje się mapa interaktywna. Grafikę częściowo przysłania okno z rozwiniętą informacją. Panel zawiera informacje na temat zbiorników geotermalnych. Na górze wyświetlonego pola znajduje się pasek odtwarzania z nagraniem o treści tożsamej z informacjami poniżej.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Obudowa dydaktyczna

W jej skład wchodzą interaktywne materiały sprawdzające, słownik pojęć dla e‑materiału, przewodnik dla nauczyciela, przewodnik dla uczącego się, netografia i bibliografia.

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzająceD17wBQA5wInteraktywne materiały sprawdzające zawierają pytania w formie testowej, dzięki którym uczeń może sprawdzić stan swojej wiedzy. Pytania zawierają polecenia, z których wynika, w jaki sposób należy udzielić odpowiedzi (np. zaznaczyć, wpisać, dopasować). Po udzieleniu odpowiedzi wyświetla się informacja, czy była ona prawidłowa, czy nieprawidłowa.

Każde zadanie znajduje się w osobnej zakładce:

RyIJiJpprUEG2

Przykładowy wygląd zakładek zawierających interaktywne materiały sprawdzające. Obok treści widoczne oznaczenia poziomu trudności zadania w postaci sześciokątów. Zielonym kolorem oznaczane są ćwiczenia o łatwym stopniu trudności; żółtym ćwiczenia o średnim stopniu, a czerwonym ćwiczenia trudne.

Po kliknięciu na dany temat, zakładka rozwinie się i wyświetli się zadanie.

RbwsY8a5od3Sp

Grafika przedstawia przykładowy widok otwartej zakładki z zadaniem. Pod nazwą zakładki znajduje się polecenie. Pod poleceniem widać zdania. Trzeba ocenić, treść którego zdania jest prawdziwa, a którego fałszywa zaznaczając odpowiednie pola w tabeli. Na dole panelu znajduje się przycisk z napisem sprawdź. Obok znajduje się rysunek gumki, a poniżej napis: Pokaż odpowiedź.

Po zaznaczeniu danej odpowiedzi można kliknąć przycisk „Sprawdź”. Nad poleceniem wyświetli się informacja zwrotna, czy zadanie zostało poprawnie wykonane. W przypadku niepoprawnej odpowiedzi w informacji zwrotnej będzie zawarty tytuł multimedium, na podstawie którego można uzupełnić wiedzę, aby prawidłowo rozwiązać zadanie. Po lewej stronie przycisku „Sprawdź” znajduje się symbol gumki. Klikając na niego czyści się zaznaczone odpowiedzi, a zadanie wraca do formy wyjściowej. Poniżej przycisku „Sprawdź” widnieje napis „Pokaż odpowiedź”. Umożliwia on poznanie prawidłowego rozwiązania zadania. Po prawej stronie polecenia, w górnym prawym rogu zadania, znajduje się kolorowa ikonka. Jej kolor informuje o poziomie trudności zadania: zielony kolor to zadanie łatwe, żółty – średni, czerwony – trudny.

Niektóre zadania mają formę testu. Są to pytania jednokrotnego i wielokrotnego wyboru. Panel testu różni się od panelu zwykłego zadania. Zawiera on tytuł testu, liczbę pytań, czas, w którym należy rozwiązać test, oraz ostatni wynik. Przycisk „Uruchom” rozpoczyna test.

ROR2iu1Li4oQ6

Grafika przedstawia przykładowy wygląd panelu testu. Składa się on z tytułu testu: "Test o rodzajach źródeł energii odnawialnych i nieodnawialnych", informacji o liczbie pytań, czasie, w którym należy rozwiązać test, oraz o ostatnim uzyskanym wyniku. Poniżej widać przycisk "Uruchom".

Panel pytania testowego składa się z numeru pytania, licznika czasu, który odmierza pozostały czas, oraz ostatniego uzyskanego wyniku. Poniżej znajduje się pytanie z odpowiedziami do wyboru. Po zaznaczeniu odpowiedzi należy kliknąć przycisk „Sprawdź”. W zależności od poprawności odpowiedzi wyświetli on pozytywną lub negatywną informację zwrotną. Żeby przejść do kolejnego pytania, należy kliknąć przycisk „Dalej”.

RlxnT9puKXhAZ

Grafika przedstawia przykładowe zadanie testowe. Ponad poleceniem widać numer pytania, czas, który pozostał na wypełnianie testu, oraz ostatni uzyskany wynik. Pod poleceniem znajdują się możliwe odpowiedzi. W prawym dolnym rogu panelu z zadaniem znajdują się dwa przyciski. Są to "Sprawdź" oraz "Dalej".

Słownik pojęć dla e‑materiału

Słownik pojęćDEE1tdTAGSłownik pojęć umożliwia zapoznanie się ze słowami kluczowymi i ich definicjami dotyczącymi e‑materiału. Ponad pojęciami znajduje się wyszukiwarka pojęć. Należy wpisać w prostokątne pole określoną literę, a pojęcia zostaną przefiltrowane. Umożliwia to użytkownikowi znalezienie interesującego go zagadnienia. Pod każdą definicją znajdują się linki do materiałów multimedialnych, w których zostało użyte dane pojęcie.

W górnej części słownika znajduje się instrukcja korzystania ze słownika oraz pole do filtracji pojęć. Aby odnaleźć jakieś pojęcie, należy je wpisać w polu filtracji. Po wpisaniu widoczne będzie tylko to pojęcie wraz z definicją. Aby wrócić do listy wszystkich pojęć, należy kliknąć krzyżyk w prawej części pola filtracji.

R1D9MmRK310Rd

Grafika przedstawia przykładowy widok otwartej zakładki instrukcji korzystania ze słownika. Pod nazwą zakładki znajduje się prostokątny panel filtruj pojęcie i znak iks.

Przewodnik dla nauczyciela

Przewodnik dla nauczycielaDPVlnr4hPrzewodnik dla nauczyciela zawiera szczegółowe informacje o celach i efektach kształcenia, które zapewnić ma e‑materiał. Posiada informację o strukturze e‑materiału i powiązaniach pomiędzy jego elementami, a także wskazówki, jak wykorzystać go w pracy dydaktycznej. Można tam też znaleźć spis wymagań technicznych niezbędnych do pracy z e‑materiałem. Na górze przewodnika znajduje się spis treści, który umożliwia przejście do konkretnego fragmentu tekstu. W strukturze e‑materiału opisywane multimedia posiadają aktywne linki. Klikając na nie, można przejść do strony z danym multimedium.

Przewodnik dla uczącego się

Przewodnik dla uczącego sięDbeI0Tz0uPrzewodnik dla uczącego się przedstawia strukturę e‑materiału oraz zawiera instrukcję, jak korzystać z materiałów w procesie samokształcenia. Można tam też znaleźć spis minimalnych wymagań technicznych umożliwiających korzystanie z e‑materiału. Na górze przewodnika znajduje się spis treści, który umożliwia przejście do konkretnego fragmentu tekstu. W strukturze e‑materiału opisywane multimedia posiadają aktywne linki. Klikając na nie, można przejść do strony z danym multimedium.

Netografia i bibliografia

Netografia i bibliografiaD17DPmHm5Netografia i bibliografia zawiera spis linków i pozycji bibliograficznych, na podstawie których tworzone były materiały zawarte w e‑materiale.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

2. Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów

W przypadku problemów z wyświetlaniem się elementów w e‑materiale należy upewnić się, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Czasami zbyt wolne łącze internetowe może spowodować wolne ładowanie się stron, szczególnie w przypadkach, gdy znajdują się na nich multimedia takie jak film, wizualizacje 3D lub animacje 3D. W takiej sytuacji zalecane jest sprawdzenie, co może spowalniać internet. Najczęściej jest to otwarcie zbyt wielu zakładek w przeglądarce internetowej, przeciążenie systemu (zbyt wiele otwartych aplikacji).

Jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego, słaba jakość połączenia może być spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych w ofercie.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

3. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z przewodnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści