Jak i po co notować?
Jak i po co notować?
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
rozumie znaczenie i role posiadania umiejętności robienia notatek
b) Umiejętności
Uczeń:
potrafi zredagować różne rodzaje notatek,
rozwija sprawność umysłową, kreatywność, przełamuje opory przed przedstawieniem własnych pomysłów,
potrafi wypowiadać się na dany temat,
potrafi pracować w grupie.
2. Metoda i forma pracy
Praca w grupach, dyskusja, wykład.
3. Środki dydaktyczne
Polecenie dla grup
Informacje o rodzajach notatek
Tekst do przerobienia go w formie notatki
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć.
b) Faza realizacyjna
Nauczyciel podaje ogólne informacje o notatkach. Notowanie jest to przelewanie na papier w możliwie skróconej, ale wyraźnej i jasnej formie naszych myśli, wniosków i skojarzeń. W zasadzie powinniśmy notować wszystkie ważniejsze myśli, gdyż mogą one ulec zapomnieniu. W dzisiejszych czasach, gdy każdy z nas ulega zalewowi różnych informacji, a mało ma czasu na ich doraźne analizowanie i przemyślenie, należy je (informacje) notować. Posługiwanie się notatkami przy wszelkiego rodzaju pracy samokształceniowej, czyli wówczas gdy ktoś sam postanawia się kształcić, sam dobiera sobie zakres treści tego kształcenia, metody, pomoce naukowe i podręczniki, bardzo pomaga w ustaleniu sensownego planu treści, które mamy opanować, oraz w ich przyswajaniu. Notowanie zwiększa ponad dwukrotnie poziom zrozumienia usłyszanych informacji. Podobne korzyści osiągamy przez notowanie i posługiwanie się notatkami w trakcie korzystania z książek. Zatem każda nasza praca samokształceniowa powinna być wsparta notatką i notatką zakończona. Notować należy przy studiowaniu podręcznika oraz książek naukowych i popularnonaukowych, notować wykłady i dyskusje, sporządzać krótkie notatki z przeprowadzonych rozmów, a także z przeczytanych utworów literatury pięknej i czasopism, z obejrzanych filmów, widowisk telewizyjnych i przedstawień teatralnych, z audycji radiowych i wycieczek.
Nauczyciel wywiesza na tablicy schemat dotyczący jakie są rodzaje notatek, a uczniowie przepisują go do zeszytu.
Nauczyciel dzieli klasę na grupy, 5 zespołów. Są wśród nich wybierani liderzy, sprawozdawcy, lektorzy, sekretarze. Nauczyciel rozdaje uczniom polecenia dla grup. Po wykonaniu zadań zespoły prezentują swoje wyniki na forum klasy, są one omawiane a wnioski zapisane do zeszytu (załącznik 1).
c) Faza podsumowująca
Uczniowie wypowiadają się na temat, jaki rodzaj notatek stosują najczęściej i co notują.
5. Bibliografia
Iwanowicz M., Jak pisać, Literatura, Warszawa 2006.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
załącznik 1.
Polecenie dla grup Przeczytajcie podstawowe wiadomości o rodzajach notatek, następnie zróbcie trzy dowolne rodzaje notatek na podstawie tekstu dołączonego w kopercie. |
Notatka – streszczenie Streszczenie to forma wypowiedzi, której celem jest przedstawienie treści utworu. Jest to przekształcenie tekstu, polegające na „zmniejszeniu” objętości utworu, ale przy zachowaniu najważniejszych elementów treści utworu. W przypadku utworów wielowątkowych (np. epopei lub powieści) streszczenie może dotyczyć losów tylko jednego wybranego bohatera. |
Notatka – plan Powszechnie znanym rodzajem notatki jest plan. Ujmuje on treść w punktach, które mogą być sformułowane w postaci tytułów, tez, zdań pytających lub oznajmujących. Plan pozwala na wyodrębnienie poszczególnych elementów treści i na ich wiązanie we wzajemne zależności współrzędne i podrzędne, niekiedy wielostopniowe. | |
Notatka – drzewko Jest to najszybszy i najprostszy schemat notowania. Gdy o czymś zapomnimy zawsze można dorysować strzałkę i powiększyć drzewko o nowe elementy. Notatkę ujmujemy w hasła, rysując strzałki o d centrum, czyli hasła głównego. |
Notatka – łańcuszek Podobna do notatki drzewka. Jej treść również zawiera się w hasłach. Ale tu trzeba zachować dokładną kolejność, np.: Autor lektura gatunek literacki problematyka lektury |
Notatka - tabela Inny typ notatki stanowią schematy i zestawienia tabelaryczne poznanych treści, pojęć, tez i ich wzajemnych stosunków. Tego rodzaju notatki stosuje się rzadko, pomimo że są bardzo użyteczne, zwłaszcza dla tych, którzy mają rozwiniętą pamięć wzrokową i orientację przestrzenną. [Frame1] |
TEKST Z KOPERTY Aleksander Fredro przyszedł na świat 20 czerwca 1793 roku w Surochowie. Uczył się w domu, gdyż miał duże trudności z nauką, czego powodem były kłopoty z zapamiętywaniem informacji. Fredro należał do Wojsk Księstwa Warszawskiego. Gdy dostał się do niewoli, był więziony w Wilnie. Uciekł jednak do Paryża. W wieku 12 lat Fredro zaczął pisać. Pierwszą jego próbą literacką był „Strach Nastraszony”. W wolnym czasie pisał. W wojsku od kolegów dowiedział się o niektórych zasadach pisania. Inspiracją do tworzenia były dla Fredry utwory Moliera oraz teatry paryskie. Aleksander Fredrona wiele utworów, z czego najsławniejszymi zostały: „Damy i huzary”, „Pan Jowialski”, „Śluby panieńskie” oraz „Zemsta”. Pisarz należał do Galicyjskiego Sejmu Stanowego. Do jego działalności społecznej należało wspieranie instytucji naukowych, teatrów, walka o polski język. Aleksander Fredro jest również autorem projektu budowy kolei. |
b) Notatki dla nauczyciela
Przykład schematu
NOTATKA
ŁAŃCUSZEK
PLAN
TABELA
STRESZCZENIE
DRZEWKO
c) Zadanie domowe
Napisz artykuł do gazetki szkolnej, w którym podasz kilka praktycznych rad przy tworzeniu notatki.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak