Jak przyroda zmienia się wiosną i latem?

R19RnvoJltDeu

Fotografia przedstawia gałęzie drzewa z kwitnącymi wiosną kwiatami. Kwiaty mają małe białe płatki. W środku kwiatów widać długie żółte pręciki.

1. Nadejście wiosny

Kwitnące w drugiej połowie lutego kotki leszczyny pospolitej są jednym z pierwszych zwiastunów nadchodzącej wiosny. Ich pojawienie się stanowi umowny początek przedwiośniaprzedwiośnieprzedwiośnia. Mimo niskiej jeszcze temperatury spomiędzy topniejących płatów śniegu wydostają się rośliny: przebiśniegi i zawilce. Pojawiają się też pierwsze ptaki powracające z ciepłych krajów: skowronki i czajki, które stosunkowo dobrze znoszą niskie temperatury.

R1PJ2T38EuUlR

Zdjęcie przedstawia przebiśniegi. W dużym przybliżeniu widoczne są małe kwiaty o białych płatkach. Kwiaty zwisają w dół, przez co przypominają parasole. Białe płatki zachodzą jeden na drugi. Za rośliną widać gałęzie i stare brązowe liście.

R1E5D5F3QHpy3

Zdjęcie przedstawia las wczesną wiosną. Pomiędzy drzewami rosną niskie zielone rośliny o białych kwiatkach. Jest ich bardzo dużo, wypełniają prawie całą przestrzeń zdjęcia.

RWXHDEE5gJcwg

Zdjęcie przedstawia brązowego ptaszka z pomarańczowym dziobem i odnóżami. Ptak zwrócony jest w lewą stronę. W dziobie trzyma zieloną gąsienicę.

RVO3bENJJOChp

Zdjęcie przedstawia czajkę - brązowego ptaka z białym brzuchem, szyją i częścią głowy, na której ma charakterystyczny pióropusz. Ptak stoi na zielonej trawie.

RTQwesyl0hhMv

Na fotografii widoczne są żółte, męskie, owalne, podłużne kwiatostany leszczyny, zwisające z ciemno‑brązowych gałęzi. W tle widoczne jest jasno‑niebieskie niebo.

Kalendarzowa wiosna rozpoczyna się 21 marca. Wtedy też cała przyroda budzi się do życia. Dni stają się dłuższe, robi się coraz cieplej. Już tylko nocami zdarzają się przymrozki. Topnieje zalegający gdzieniegdzie śnieg, zwiększa się wilgotność ziemi i powietrza. Wydłużający się dzień i wyższe temperatury wywołują duże zmiany w świecie roślin. W marcu budzą się do życia pierwsze (po leszczynach) drzewa i krzewy. Kiełkują też nasiona roślin jednorocznych. Najwięcej roślin kwitnie jednak późną wiosną.

Z zimowego snu budzą się owady stanowiące pożywienie ptaków coraz liczniej powracających z ciepłych krajów. Płazy, np. żaby i ropuchy, zaczynają składać skrzekskrzekskrzek, z którego rozwiną się nowe osobniki. Ptaki budują gniazda i składają jaja. Wiosna jest dla zwierząt idealną porą do rozrodu, gdyż mają zapewnioną dużą ilość pokarmu.

RRUPRQwv1mtWU

Zdjęcie przedstawia teren podmokły. Na środku stoi bocian biały. Upierzenie ptaka jest białe. Końcówki skrzydeł pokryte są czarnymi piórami. Dziób i nogi są intensywnie czerwone. Ptak brodzi w wodzie wśród zielonej roślinności.

RNpRXYcO4TxVi

Zdjęcie przedstawia żurawia. Brodzi w płytkiej wodzie. Ma długi żółty dziób i długie smukłe czarne nogi. Upierzenie żurawia jest szare. Na czubku głowy pióra są czerwone, a na policzkach i bokach szyi białe. Na ogonie zwisają długie ciemnoszare pióra.

RgJG0aajBoQgw

Zdjęcie przedstawia jaskółkę oknówkę. Ptak ma czarną głowę, grzbiet, skrzydła i końcówkę ogona. Brzuch, kuper i dolna część głowy są białe. Skrzydła są wąskie, sierpowate i wygięte do tyłu. Dziób jaskółki jest krótki. Ptak siedzi na dłoni człowieka.

R15un9fciWQDr

Zdjęcie przedstawia żabi skrzek. Całe zdjęcie obejmuje zbiornik wody stojącej. Skrzek zajmuje centralną część zdjęcia. Czarne jaja w galaretowatych przezroczystych torebkach są zbite w grupę. Wokół skrzeku widoczne są źdźbła roślin wystających ponad powierzchnię wody.

Ciekawostka

Czy wiesz, dlaczego bieli się drzewa w sadach? W czasie przedwiośnia dni są ciepłe, ale nocami mogą zdarzać się jeszcze przymrozki. W wyniku tego wiele drzewek i krzewów owocowych zbyt szybko budzi się do życia i wypuszcza liście. Nocą, kiedy jest chłodniej, liście mogą ulec uszkodzeniu. Pomalowane na biało pnie odbijają promienie słoneczne. Dzięki temu roślina się nie nagrzewa i nie budzi przedwcześnie.

R1NLM5uDq3FqT

Zdjęcie ilustruje sad, z zieloną trawą oraz drzewami, które mają bujne, zielone korony oraz pnie pomalowane są na biało. W tle widoczne jest jasne, niebieskie niebo.

2. Pełnia życia – przyroda latem

Kalendarzowe lato rozpoczyna się 22 czerwca. To najcieplejszy okres w roku. Dni są długie, często upalne, a noce ciepłe. Jest to więc czas najbardziej sprzyjający rozwojowi roślin. Wiele z nich wówczas kwitnie, inne zaczynają już owocować.

• Rośliny kwitnące:

Rl3XMozuQ8hIP

Zdjęcie przedstawia koniczynę łąkową. Posiada ona długą, zieloną łodyżkę, którą porastają jajowate, drobne listki z ogonkiem liściowym. Kwiaty mają kulisty kształt i są jasno‑purpurowe.

R19kko6aYDq8J

Zdjęcie przedstawia łąkę z czerwonymi makami polnymi. Kwiaty mają czerwone płatki i czarne środki. Rosną na wąskiej i podłużnej łodydze.

RGmatxXo8Bm3Z

Zdjęcie przedstawia Ostrożeń. Na jasnozielonej, podłużnej łodydze widnieją liście pierzastosieczne oraz liczne kolce. Kwiaty są rurkowate, fioletowe, zebrane są w koszyczki, wyrastające z zielonej, owalnej szypułki.

• Rośliny owocujące

R17o0fKfLuamv

Zdjęcie przedstawia wiszące na cienkich, zielonych gałązkach, porośniętych listkami o jajowatym kształcie, czerwone owoce maliny. Każdy owoc składa się z małych kuleczek złączonych w jeden kiść.

R32ysqkaSBQVH

Zdjęcie przedstawia kiść czerwonych, kulistych owoców porzeczki, wiszących na gałęzi z zielonymi, dużymi, strzępiście zakończonymi liśćmi.

RsDXQkcXHzYqv

Zdjęcie przedstawia fioletowe owoce jagód borówki o kulistym kształcie wiszące na cienkich, zielonych gałązkach z małymi podłużnymi listkami.

Bujny rozwój roślinności sprzyja zwierzętom roślinożernym, w tym owadom. Ptaki, które przyleciały wiosną, mają teraz najlepsze warunki do wychowania potomstwa. Również wiele innych zwierząt korzysta z bogactwa pożywienia i odpowiedniej pogody. Najadają się na zapas – w ich organizmach zaczyna się odkładać tłuszcz na zimę. U ssaków młode szybko rosną i uczą się od rodziców sztuki przetrwania.

R1bGHevRRdfLA

Zdjęcie przedstawia dwie sarny: dużą i małą. Oba zwierzęta są brązowe i mają sterczące do góry uszy. Duża sarna skierowana jest w lewą stronę do małej sarny. Zwierzęta stoją na łące, wśród zielonych roślin.

RdlTBFJfjOFQC

Zdjęcie przedstawia dwa łosie stojące wśród bujnej zielonej roślinności, za nimi znajdują się gałęzie. Z lewej strony znajduje się mniejsze zwierzę. Ma brązowe umaszczenie i stojące uszy. Z prawej strony znajduje się większy łoś. Ma ciemno brązowe umaszczenie, stojące uszy, większy oraz dłuższy pysk oraz bardziej zarysowane kości szczękowe.

R1Q3smJDfps3l

Zdjęcie przedstawia zająca siedzącego w trawie. Zwierzę ma brązowo‑szare futerko, czarno‑brązowe okrągłe oczy i położone na ciało uszy. Od pyszczka odchodzą mu jasne wąsy.

Lato to czas żniw i prac polowych. Zwierzęta, które nauczyły się korzystać z działalności człowieka, mogą liczyć na obfitość pokarmu. Podczas zbiorów również drapieżnikom łatwiej zdobyć pożywienie, ponieważ odsłaniane są nory drobnych zwierząt i szybciej można coś upolować.

Rkp8DK0w6vCww

Zdjęcie przedstawia siedzącą na ziemi brązową mysz. Zwierzę ma brązowo‑rude umaszczenie, czarne oczy, różowe łapki, ogon oraz nos, od którego odchodzą wąsy. Na głowie ma sterczące zaokrąglone uszy.

R1LrjtzBGFart

Zdjęcie przedstawia siedzącego na ziemi wśród trawy chomika. Zwierzę ma jasno brązowe umaszczenie z białymi obszarami na brzuszku i rudą główką. Ma owalne stojące uszy, czarne oczy oraz różowe łapki. Zwierzę przednie kończyny trzyma przy pyszczku.

R2mVS00M53VLJ

Zdjęcie przedstawia ptaka o jasnobrązowych piórach i ciemnobrązowym ogonie oraz jasno siwej głowie. Ma jasny dziób, pomarańczowy nos i obwódki wokół czarnych oczu. Siedzi na gałęzi.

R1WQXRsc3gw0b

Zdjęcie przedstawia lisa o rudym umaszczeniu. Zwierzę ma stojące uszy, pomarańczowe oczy oraz czarny nos. W pysku trzyma czarnego gryzonia. Lis stoi w zielonej trawie.

Pod koniec lata, kiedy pisklęta są już wychowane, opierzone i potrafią latać, ptaki niezimujące zbierają się w duże grupy i przygotowują do odlotu. To właśnie w tym okresie można zaobserwować przesiadujące na drzewach i przewodach elektrycznych chmary szpaków i jaskółek.

Rrop4HR6yXz88

Zdjęcie przedstawia słup i linie wysokiego napięcia. Na kablach siedzą czarne ptaki. Jest ich bardzo dużo, siedzą jeden obok drugiego. W tle widać niebieskie niebo.

RkgNxgQptaJaI

Zdjęcie przedstawia szpaka. Na ciemnym upierzeniu widoczne są białe plamki. Plamki te są typowe dla dorosłych szpaków wiosną. Dziób ptaka jest żółty, a nogi czerwone. Pióra ptaka posiadają fioletowo‑zielony poblask.

RtpUnxzlXFbUt

Zdjęcie przedstawia łąkę z czerwonymi, niebieskimi i fioletowymi kwiatami na cienkich, zielonych łodygach oraz zieloną trawą.

R1e15CdKRjlhT

Zdjęcie przedstawia lilie wodne. To białe kwiaty z owalnymi stojącymi płatkami, żółtymi środkami oraz okrągłymi, zielonymi liśćmi z rozcięciem, unoszące się na wodzie.

RbGJ0jdQ1i5wP

Zdjęcie przedstawia żółte kwiatostany oraz nierozwinięte pąki kwiatów na zakończeniach brązowych łodyżek oraz intensywnie zielone, ostro zakończone liście.

RpxcLvMHcOCT6

Zdjęcie przedstawia ważkę siedzącą na kwiatku o rozkloszowanych płatkach. Ważka ma niebieską głowę, zielono‑pomarańczowy odwłok oraz zielono -niebieski tułów i trzy pary niebieskich kończyn

RCKEYbOcMQhYL

Zdjęcie przedstawia dwa białe łabędzie stykające się pomarańczowymi dziobami. Ich szyje tworzą serce. Pod głowami łabędzi pływają dwa małe łabądki, które mają szare umaszczenie i czarne dzioby. Łabędzie znajdują się w wodzie.

3. Latem należy zachować ostrożność

Upalne dni i dostatek pożywienia sprzyjają też zwierzętom, które mogą być dla nas groźne. Wybierając się na wycieczkę, warto zabrać ze sobą środek przeciwko komarom i kleszczom. Po powrocie z lasu należy dokładnie obejrzeć swoje ciało, szczególnie te części, które były odkryte. Jeśli znajdziemy kleszcza, musimy udać się do lekarza i poprosić, by go jak najszybciej usunął. Kleszcze mogą bowiem przenosić niebezpieczne choroby.

Nie powinno się także spożywać nieumytych owoców. Mogą kryć się na nich larwy różnych pasożytówpasożytpasożytów. Należy też uważać na pszczoły i osy. Lepiej unikać gwałtownego odpędzania tych owadów – można je przypadkiem uderzyć i rozdrażnić.

R19ivfEtfZpKK

Zdjęcie ilustruje kleszcza wgryzionego w skórę człowieka. Kleszcz ma cztery pary czerwonych odnóży. Jego odwłok jest duży szary i owalny. Głowotułowia nie widać, bo jest zagłębiony w skórze człowieka, która wokół pajęczaka, jest zaczerwieniona.

RYNrukBrJoJak

Zdjęcie przedstawia żmiję zygzakowatą. Zdjęcie zrobione z góry, gad jest jasnobrązowy z ciemniejszym zygzakowatym wzorem biegnącym przez całe ciało. Między głową a resztą ciała zwierzęcia widać przewężenie. Całe ciało węża jest pokryte łuskami. Leży on zwinięty w mchu.

Podsumowanie

• Dłuższe dni i wyższa temperatura wiosną sprzyjają wypuszczaniu liści przez rośliny, kiełkowaniu nasion i zakwitaniu. Zwierzęta budzą się ze snu zimowego, inne przylatują z ciepłych krajów.

• Wyższa temperatura latem i rozwój roślinności wpływają na poprawę warunków życia zwierząt roślinożernych, a tym samym i drapieżników, które się nimi żywią.

• Żmije, kleszcze mogą stanowić zagrożenie szczególnie latem.

Słownik

Zadania

3

Ćwiczenie 4

R1QvgWu63N9kP1

Na fotografii widoczny jest żuraw. Ma on masywny, owalny, brązowo‑biało‑pomarańczowo‑szary tułów, cienką, długą, popielatą szyję oraz drobną, czerwono‑czarno‑białą głowę ze szpiczastym czarnym dziobem oraz pomarańczowym pióropuszem. W tle widoczna jest żółta trawa.

R13w8q9MhXh5E1

Fotografia przedstawia jemiołuszkę siedzącą na gałęzi jarzębu pospolitego, obrośniętego czerwonymi owocami. Ma drobną budowę ciała, niewielki, czarny dziób i odnóża. Upierzenie jest brązowego koloru, na zakończeniu skrzydeł oraz ogona widoczny jest czarny, biały, czerwony i żółty kolor. Wokół oczu i dziobu ptaku widoczne są czarne, pomarańczowe i białe pióra.

R1O0hMuwyZ2zn1

Na tle niebieskiego nieba przedstawiony jest bocian biały stojący w gnieździe zrobionym z gałęzi. Ptak ma długie czerwone nogi, długą szyję i długi, pomarańczowy, prosty, spiczasty dziób. Upierzenie na głowie, szyi i tułowiu ptaka ma kolor biały, ogon oraz zakończenie skrzydeł ma kolor czarny.

RhiWC6rCBndZm1

zadanie interaktywne