Brzemię białego człowieka – kolonializm w XIX wieku
RqvabgZqYMiQC
Wprowadzenie
RbZp3cZYeItfG1
Mahatma Gandhi (1869–1948) był filozofem, działaczem społecznym, religijnym i politycznym, wywodzącym się z Indii. Uważał, że najlepszym sposobem osiągnięcia celu jest walka bez przemocy – upominanie się o swoje prawa, wyrażanie własnych opinii, ale bez uciekania się do działań zbrojnych czy walki fizycznej, nawet gdy jest się ofiarą aparatu państwa.
Oto niektóre wypowiedzi Gandhiego: – Najpierw cię ignorują. Potem śmieją się z ciebie. Później z tobą walczą. Później wygrywasz. – Zwyciężajcie nienawiść miłością, nieprawdę – prawdą, przemoc – cierpieniem. – „Nie” wypowiedziane bez lęku może być lepsze i ważniejsze, aniżeli „tak” wypowiedziane tylko po to, żeby kogoś zadowolić lub, co gorsza, by uniknąć kłopotów. – Oko za oko uczyni tylko cały świat ślepym. – Bądź zmianą, którą pragniesz ujrzeć w świecie. – Nie jest najważniejsze, byś był lepszy od innych. Najważniejsze jest, byś był lepszy od samego siebie z dnia wczorajszego. – Żyj tak, jakbyś miał umrzeć jutro. Ucz się tak, jakbyś miał żyć wiecznie.
Zadanie na rozgrzewkę
Polecenie 1
Przypomnij ciężkie warunki pracy robotników w XIX wieku. Nie wszyscy się na nie godzili, a z upływem czasu protesty robotników wręcz się nasiliły.
RHP74SJc9Ezq1
R1DI1dqcwaNMF
R1UkojVrEwG9Y
R2L8Hd517EdfR
R9IlQwqqWgiG3
Polecenie 2
Które z tych protestów mają charakter pokojowy? Jakie hasła można wypisać na tabliczkach niesionych przez dzieci na 5. ilustracji?
Polecenie 3
A jakie mogli przedstawiać dorośli robotnicy na 2. ilustracji?
j0000008N1B6v32_0000001N
Sytuacje konfliktowe
Do trudnych, konfliktowych sytuacji dochodziło i dochodzi nie tylko między pracodawcami a pracownikami. Poniżej znajdują się przykłady innych konfliktów.
Polecenie 4.1
Przy każdej z poniższych ilustracji odpowiedz na pytania:
Jakie są strony konfliktu?
Czego chce każda ze stron?
Jaką propozycję rozwiązania konfliktu, mogłyby zaakceptować obie strony.
R1LN9Fnu2x31n
RdI3EJ0Xxc72o
RFgrHEO2wpOe4
R9GlgjECQ8oaO
R1YGX2kWWQHX2
Polecenie 4.2
Wciel się w jedną ze stron każdego z konfliktów i przedstaw swoje oczekiwania zwięźle, ale uprzejmie. Następnie wciel się w stronę przeciwną i sformułuj swoją odpowiedź na te oczekiwania. Pamiętaj, że nie zgadzasz się z przeciwnikami, ale postaraj się wykazać tolerancję dla ich poglądów.
Jednym ze sposobów rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych jest kompromis. Polega on na wypracowaniu stanowiska możliwego do zaakceptowania przez obie strony konfliktu.
Polecenie 5
Ułóż jak najwięcej słów, używając liter z wyrazu KOMPROMIS.
j0000008N1B6v32_00000036
Podsumowanie
Co wiem?
W życiu prywatnym i publicznym nieraz dochodzi do sytuacji konfliktowych. Ludzie nie zgadzają się ze sobą albo chcą mieć to samo na własność, albo po prostu mają różne oczekiwania. Ważne, by potrafić formułować swoje potrzeby w sposób jasny i zrozumiały, a równocześnie starać się zrozumieć racje drugiej strony. Inaczej mówiąc – należy kierować się uprzejmością i tolerancją oraz dążyć do kompromisu, jeśli to możliwe.
Co potrafię?
Wskazywać sposoby rozwiązywania sytuacji konfliktowych.
Formułować swoje oczekiwania w sposób uprzejmy.
R13EHxKyTsDr91
Zapamiętaj!
Jak dalekie są granice tolerancji i kompromisu? Kiedy nie można ustąpić żądaniom drugiej strony?