Konferencja paryska i traktat wersalski
Wprowadzenie
Po zakończeniu działań wojennych na frontach I wojny światowej i podpisaniu zawieszenia broni konieczne stało się uregulowanie stosunków międzynarodowych, a przede wszystkim ukaranie winnych wybuchu konfliktu oraz usankcjonowanie zmian politycznych i terytorialnych. Z wizją powojennego świata wystąpił prezydent USA Thomas Woodrow WilsonThomas Woodrow Wilson.
Orędzie prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona do Kongresu Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej z 8 stycznia 1918 r.
Orędzie prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona do Kongresu Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej z 8 stycznia 1918 r.Programem naszym jest program, który zapewni światu pokój; program ten – naszym zdaniem jedynie możliwy – jest następujący:
Jawne traktaty pokojowe, jawnie zawarte, po których nie będzie już żadnych tajnych porozumień międzynarodowych, dyplomacja zaś będzie działać zawsze szczerze i jawnie.
Zupełna wolność żeglugi na morzu, poza obrębem wód terytorialnych, zarówno w czasie pokoju, jak i w czasie wojny, z wyjątkiem mórz, które by zamknięto całkowicie lub częściowo przez akcję międzynarodową celem wymuszenia poszanowania dla umów międzynarodowych.
Zniesienie – jak tylko będzie możliwe – wszelkich barier gospodarczych i ustanowienie równych warunków w handlu dla wszystkich narodów godzących się na pokój i jednoczących się celem jego utrzymania.
Wzajemna wymiana dostatecznych gwarancji, że zbrojenia każdego narodu zostaną zredukowane do minimum, które da się pogodzić z bezpieczeństwem wewnętrznym.
Swobodne, szczere i zupełnie bezstronne załatwienie wszystkich pretensji kolonialnych, oparte na ścisłym przestrzeganiu zasady, że przy rozstrzyganiu wszystkich tych problemów zwierzchnictwa interesy ludności miejscowej będą ważyły tyleż, co słuszne pretensje rządu, którego tytuł ma być przedmiotem decyzji.
Ewakuacja całego terytorium rosyjskiego i takie uregulowanie wszelkich spraw dotyczących Rosji, które by zapewniło najlepsze i najswobodniejsze współdziałanie innych narodów świata, celem umożliwienia Rosji podjęcia bez skrępowania i przeszkód swobodnej decyzji co do swego własnego rozwoju oraz polityki narodowej, tudzież zapewnienie jej szczerze życzliwego przyjęcia wśród społeczności wolnych narodów, gdy wejdzie tam z tą formą rządów, jaką sobie sama obierze; zapewnienia jej więcej niż życzliwego przyjęcia, również pomocy wszelkiego rodzaju, jakiej tylko będzie mogła potrzebować i sama zażądać. Traktowanie Rosji przez bratnie narody w ciągu najbliższych miesięcy będzie probierzem ich dobrej woli, ich zrozumienia potrzeb Rosji różniących się od ich własnych interesów, będzie probierzem ich rozumnej i bezinteresownej sympatii.
Belgia – cały świat z tym się zgodzi – winna być ewakuowana i odbudowana bez żadnej próby ograniczenia jej suwerenności, z której korzysta razem z wszystkimi innymi wolnymi narodami. Żaden inny akt nie przyczyni się w takiej mierze do przywrócenia zaufania narodów do praw, które same sobie nadały i ustaliły w celu uregulowania swych wzajemnych stosunków. Bez tego aktu zadośćuczynienia cały gmach prawa międzynarodowego pozostałby na zawsze zachwiany.
Terytorium francuskie winno być całkowicie oswobodzone, a części jego, które uległy najazdowi, odbudowane; krzywda, która wyrządzona została Francji przez Prusy w r. 1871, o ile chodzi o Alzację i Lotaryngię, która mąciła pokój całego świata przez lat prawie pięćdziesiąt, winna być naprawiona, aby pokój mógł być jeszcze raz zabezpieczony w interesie wszystkich.
Poprawienie granic Włoch winno być przeprowadzone wzdłuż dającej się wyraźnie oznaczyć linii rozgraniczenia narodowości.
Ludom Austro‑Węgier, których miejsce między narodami pragniemy ochronić i zabezpieczyć, winna być przyznana całkowita możność autonomicznego rozwoju.
Rumunia, Serbia i Czarnogóra winny być ewakuowane, obszary okupowane zwrócone; Serbii winien być zapewniony swobodny i bezpieczny dostęp do morza; wzajemne stosunki różnych państw bałkańskich winny być ustalone na podstawie przyjaznej wymiany zdań, stosownie do historycznie ustanowionych węzłów przynależności i różnic narodowościowych. Międzynarodowe gwarancje niezawisłości politycznej i gospodarczej oraz integralności terytorialnej będą ustanowione na rzecz tych państw.
Tureckim częściom obecnego Cesarstwa Ottomańskiego winna być zapewniona całkowita suwerenność, lecz innym narodowościom znajdującym się obecnie pod władzą turecką należy zapewnić niewątpliwie bezpieczeństwo życia i bezwzględnie nieskrępowaną możność autonomicznego rozwoju; Dardanele winny być na stałe otwarte jako wolna droga dla statków i handlu wszystkich państw na podstawie międzynarodowych gwarancji.
Należy stworzyć niezawisłe państwo polskie, które winno obejmować terytoria zamieszkane przez ludność niezaprzeczalnie polską, któremu należy zapewnić swobodny i bezpieczny dostęp do morza i którego niezawisłość polityczną i gospodarczą oraz integralność terytorialną należy zagwarantować paktem międzynarodowym.
Winno być utworzone powszechne zrzeszenie narodów na podstawie szczegółowych umów celem udzielenia wszystkim państwom, zarówno wielkim, jak i małym, wzajemnych gwarancji niezawisłości politycznej i całości terytorialnej.
Wymień propozycje amerykańskiego prezydenta, które miały ułatwić wprowadzenie powojennych uregulowań.
Można sądzić, że zamiarem polityków zwycięskich państw było stworzenie ładu światowego, który zapewni narodom pokój. Zadanie okazało się jednak za trudne do realizacji.
Gdyby na stronie gazety nie było widocznej daty, jakie inne elementy wskazywałyby na to, z jakiego okresu pochodzi?
- Tylko w 1918 roku wydawano taki rodzaj prasy.
- Świadczą o tym nagłówki i tytuły artykułów.
- Jest to typowa gazeta okolicznościowa, wydawana tylko z okazji ważnych wydarzeń.
Decydenci i uczestnicy
Koniec i początekPo każdej wojnie
Ktoś musi posprzątać
Jaki taki porządek
Sam się nie zrobiWisława Szymborska, Koniec i początek.
Na ile słuszne jest stwierdzenie poetki? Przypomnij kto „sprzątał” po epoce napoleońskiej. Według jakich kryteriów dobierano decydentów? Porównaj (czytając poniższy temat) czy zastosowano te same zasady w przypadku kongresu paryskiego.
18 stycznia 1919 roku w Paryżu rozpoczęły się obrady konferencji wersalskiej. Udział wzięło w niej 27 państw. Kierownictwo nad obradami objęła Rada Najwyższa. W jej skład wchodzili szefowie rządów i ministrowie spraw zagranicznych USA, Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch, Japonii. Jednak największy wpływ na podejmowane decyzje miała Wielka Trójka, czyli prezydent USA Thomas Woodrow Wilson, premier Wielkiej Brytanii David Lloyd GeorgDavid Lloyd Georg oraz premier Francji Georges Clemenceau.
Włochy straciły zainteresowanie konferencją, kiedy okazało się, że nie uzyskają zbyt dużych nabytków terytorialnych, a Japonii nie zajmowały kwestie europejskie. W konferencji nie wzięła udziału Rosja, mimo że była jednym z państw ententy. Oficjalnie nie dopuszczono jej do obrad, ponieważ zawarła separatystyczny pokój z Niemcami, a faktycznie ze względu na to, że obawiano się radykalizmu bolszewików. Nie chciano widzieć „czerwonych” Rosjan w Wersalu. Decyzje podejmowane przez Radę były obligatoryjne. Pozostali uczestnicy mogli przedstawić swój punkt widzenia, ale często prezentowane koncepcje nie były uwzględniane. Prezydent USA chciał realizacji stworzonego przez siebie czternastopunktowego orędzia. Premier Francji dążył do całkowitego osłabienia Niemiec, aby nigdy nie były już w stanie zagrozić Francji. Anglii wystarczył już fakt, że Niemcy przegrały wojnę. Przestały być konkurentem handlowym i potęgą morską. Dalsze osłabianie mogło mieć wpływ na zachwianie równowagi europejskiej. Brytyjczycy przekonywali także, że zbyt duże odszkodowania narzucone Niemcom mogą doprowadzić do załamania ekonomicznego nie tylko w tym państwie, ale i w całej Europie.
W wystosowanym do rządu francuskiego memorandum David Lloyd George wskazywał na jeszcze jedno niebezpieczeństwo: „Najbardziej niebezpieczne w obecnej sytuacji jest moim zdaniem to, że Niemcy mogą związać swoje losy z bolszewizmem i oddać swoje zasoby, swoje mózgi, wojenne talenty organizacyjne do dyspozycji rewolucyjnym fanatykom, którzy marzą o podboju świata przez bolszewizm przy pomocy siły oręża. To niebezpieczeństwo nie jest bynajmniej chimerą. Obecny rząd niemiecki jest słaby, pozbawiony prestiżu i nieposiadający pełni władzy, trzyma się jakoś jeszcze, ponieważ jedyną alternatywą byliby Spartakusowcy…”.
Wymienieni w tekście „Spartakusowcy” to:
- oddziały Freikorpsów.
- członkowie organizacji prawicowych.
- zwolennicy komunizmu.
Kapsuła czasu
Zwróć uwagę na zdjęcie. Jest to najczęściej prezentowana ilustracja z Wersalu. Powiedz, czy znasz jakieś inne wydarzenia historyczne, z których pochodzą charakterystyczne zdjęcia?
Traktat z Niemcami
Niemcy uznano za winnych wywołania wojny. Narzucono im wiele obciążeń. Nakazano wydanie sądom międzynarodowym cesarza Wilhelma II i kilkuset osób oskarżonych o zbrodnie wojenne. Jednak postanowienia tego nie zrealizowano. Cesarz spędził resztę życia na emigracji w Holandii, a jego podwładni uniknęli kary, tłumacząc, że tylko wykonywali rozkazy przełożonych.
Państwo poniosło przede wszystkim straty terytorialne: na rzecz Francji utraciło Alzację i wschodnią Lotaryngię, na rzecz Belgii dwa małe obszary – Eupen i Malmedy, a Polski – Pomorze Gdańskie, Wielkopolskę. Gdańsk został przekształcony w Wolne Miasto i znalazł się pod kontrolą Ligi Narodów. Oderwano również od Niemiec Zagłębie Saary – po 15 latach miał tam być przeprowadzony plebiscyt decydujący o przynależności. Niemcy musiały zrezygnować ze wszystkich swoich kolonii. Na części obszarów (zamieszkanych przez ludność różnej narodowości) zapowiedziano przeprowadzenie plebiscytów. W ich wyniku: Północny Szlezwik trafił do Danii, część Górnego Śląska znalazła się w rękach polskich, podobnie jak kilka gmin na Powiślu.
Niemcy zostały także osłabione militarnie. Warto wspomnieć chociażby o zatopieniu floty niemieckiej. Kiedy się okazało, że nie będzie ona tylko krótkotrwale internowana w brytyjskiej bazie w Scapa Flow, ale skonfiskowana, marynarze niemieccy, nie chcąc oddać jej w ręce przeciwnika, położyli kres Wielkiej Flocie Wilhelma II, zatapiając ją.
Traktat wersalski
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DiDNP2PEm
Traktat wersalski Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Traktat wersalskiARTYKUŁ 42
Zabrania się Niemcom utrzymywania lub budowy fortyfikacji tak na lewym brzegu Renu, jak na brzegu prawym na zachód od linii, wytkniętej na 50 kilometrów od strony wschodniej tej rzeki.
ARTYKUŁ 43
W pasie, przez art. 42 przewidzianym, wzbronione są również: utrzymywanie lub gromadzenie sił zbrojnych bądź na stałe, bądź czasowo, a także wszelkie ćwiczenia wojskowe jakiegokolwiek rodzaju oraz zachowywanie wszelkich materialnych ułatwień mobilizacyjnych.
ARTYKUŁ 80
Niemcy uznają i będą przestrzegały ściśle udzielności Austrii w granicach ustalonych przez Traktat zawarty między tym Państwem i Głównymi Mocarstwami sprzymierzonymi i stowarzyszonymi. Niemcy uznają, że ta udzielność może być zmieniona jedynie tylko za zgodą Rady Związku Narodów.
ARTYKUŁ 159 Niemieckie siły zbrojne zostaną zdemobilizowane i zredukowane, jak to poniżej ustalono.
ARTYKUŁ 160
Najpóźniej od 31 marca 1920 r. armia niemiecka nie powinna liczyć więcej niż siedem dywizji piechoty i trzy dywizje kawalerii.
Od tej chwili ogólny skład liczebny armii Państw, tworzących Niemcy, nie powinien przekraczać stu tysięcy ludzi łącznie z oficerami i zakładami. Armia służyć będzie jedynie do utrzymania porządku wewnątrz kraju i pilnowania (police‑control) granic.
Ogólna liczba oficerów, z personelem sztabów włącznie, bez względu na ich skład, nie może przewyższać czterech tysięcy.Dywizje oraz sztaby korpusów armii będą utworzone zgodnie z tablicą Nr 1, dołączoną do niniejszego Działu. Ilość i skład liczebny jednostek piechoty, artylerii, inżynierii, służby i wojsk technicznych, przewidziane w pomienionej tablicy, stanowią maksima, które nie powinny być przekraczane. Poniżej wymienione jednostki mogą mieć swój własny zakład:
Pułk piechoty; Pułk kawalerii; Pułk artylerii polowej; Batalion inżynierii.Dywizje mogą posiadać tylko dwa Sztaby Korpusów armii. Utrzymywanie lub formowanie sił zbrojnych, inaczej ugrupowanych, lub innych organów dowództwa lub przygotowania do wojny jest zabronione. Główny Sztab niemiecki i wszelkie temu podobne formacje będą rozwiązane i nie będą mogły być przywrócone pod żadną formą. Personel oficerów, lub utożsamionych w stopniach, w Ministeriach Wojny różnych Państw Niemiec oraz w przydzielonych do nich zarządach, nie powinien przewyższać trzystu oficerów, włączonych do maksymalnego składu liczebnego czterech tysięcy, przewidzianego w niniejszym artykule punkcie 1, ustępie 3.
ARTYKUŁ 170
Przywóz do Niemiec broni, amunicji i wszelkiego materiału wojennego będzie bezwzględnie wzbroniony. Toż samo dotyczy fabrykacji i wywozu broni, amunicji i wszelkiego materiału wojennego przeznaczonego dla krajów obcych.
ARTYKUŁ 173
Powszechna obowiązkowa służba wojskowa będzie w Niemczech zniesiona.
Armia niemiecka będzie mogła być utworzona i rekrutowana tylko w drodze dobrowolnego zaciągu.ARTYKUŁ 181
Po upływie dwóch miesięcy od uprawomocnienia się niniejszego Traktatu siły niemieckiej floty wojennej czynnej nie mają przekraczać liczby.
6 pancerników typu Deutschland lub Lothringen,
6 lekkich krążowników,
12 kontrtorpedowców,
12 torpedowców,
albo równej ilości okrętów, zbudowanych dla ich zastąpienia, jak przewiduje artykuł 190. W skład ich nie powinien wchodzić żaden statek podwodny. Wszelkie inne statki wojenne, o ile niniejszy Traktat inaczej nie zarządzi, muszą być stawione do rezerwy, albo otrzymać przeznaczenie handlowe.
Wymień ograniczenia militarne nałożone na Niemcy. Czemu miała służyć strefa zdemilitaryzowana w Nadrenii?
Uzasadnij, dlaczego zabroniono Niemcom połączenia z Austrią.
Także narzucone wcześniej przez Niemcy traktaty pokojowe zostały anulowane.
Przypomnij, z kim Niemcy zawarły separatystyczne układy pokojowe (jeszcze w czasie trwania konfliktu wojennego).
- Rosja
- Serbia
- Węgry
- Rumunia
- Ukraina
- Litwa
- Polska
- Francja
Traktat wersalski
Kolejnym ciosem dla państwa niemieckiego było obciążenie reparacjami (odszkodowaniami wojennymi wypłacanymi zarówno w pieniądzach, jak i sprzęcie), których wielkość ustalono na ogromną sumę 132 mld marek w złocie. Pierwsza rata – 20 mld marek – miała być zapłacona do połowy 1921 roku, ostatnia w 1951 roku. Chcąc zmusić Niemców do uiszczenia odszkodowań, wojska ententy okupowały Zagłębie Saary. Odszkodowania miały zrekompensować straty materialne, a także pokryć renty dla wdów, inwalidów, sierot.
Jak myślisz, czy powyższe zdjęcie można uznać za niemiecki przekaz o charakterze propagandowym? Uzasadnij odpowiedź.
Postaraj się znaleźć informacje (dobrym źródłem będzie internet), w którym roku Niemcy zapłaciły ostatnią ratę odszkodowań za I wojnę.
- 1939
- 1950
- 1980
- 2010
Podpisanie pokoju
Niemcy nie spodziewali się, że zostaną im narzucone tak surowe warunki. Kiedy po raz pierwszy 7 maja 1919 roku delegacji niemieckiej przedstawiono projekt traktatu, jej członkowie próbowali go renegocjować, uważając, że jest on nie do zaakceptowania. Ponadto ówczesne zachowanie delegacji niemieckiej uznano za aroganckie: jej przewodniczący Urlich von Brockdorff‑Rantzau (pełniący funkcję ministra spraw zagranicznych Niemiec) podczas wymiany zdań z premierem Francji siedział, a „zwycięski” Clemenceau stał, referując propozycje traktatowe. Również parlament niemiecki nie chciał ratyfikować aktu. Zrobił to dopiero wówczas, gdy sprzymierzeni zagrozili wznowieniem działań wojennych, choć warto zauważyć, że po zażartych dyskusjach za ratyfikacją traktatu głosowało 237 posłów, przeciw było 138, wstrzymujących 6. Społeczeństwo niemieckie żyło w przekonaniu (podsycanym przez koła wojskowe), że armia była na froncie niezwyciężona, a decyzję o zawieszeniu broni podpisał rząd, w którym przeważali socjaldemokraci. Winą za klęskę obarczano także Żydów. Przywódcy Związku Spartakusa byli pochodzenia żydowskiego, a wywołana przez nich rewolucja miała zadać „cios w plecy” walczącym. Także w rządzie, który negocjował akt, nie brakowało osób pochodzenia żydowskiego. W oficjalnej terminologii nazywano układ wersalski dyktatemdyktatem.
Podpisanie traktatu nastąpiło w Sali Lustrzanej pałacu w Wersalu. Wybór miejsca Niemcy potraktowali jako odwet… Przypomnij, jaki ważny akt historyczny został ogłoszony tutaj blisko pół wieku wcześniej.
- Zakończenie obrad kongresu wiedeńskiego.
- Proklamacja zjednoczenia Niemiec i powstanie Cesarstwa Niemieckiego.
- Ogłoszenie klęski Prus w wojnie z Francją.
Jaką istotną różnicę dostrzegasz pomiędzy dwiema ilustracjami prezentującymi symboliczny akt podpisania traktatu wersalskiego?
Układy z pozostałymi państwami centralnymi
Z pozostałymi państwami centralnymi podpisano odrębne traktaty pokojowe: w Saint‑Germain 10 września 1919 roku z Austrią, która także poniosła duże straty terytorialne. Wynikały one z powstania na gruzach monarchii austro‑węgierskiej nowych państw. Austriacy utracili więc ziemie czeskie, Morawy, Śląsk Opawski i Cieszyński, Galicję, Bukowinę, południowy Tyrol, tereny dzisiejszej Słowenii oraz Bośnię i Hercegowinę. W ramach nowej republiki Austrii pozostały przede wszystkim: Austria Górna i Dolna, Styria, część Karyntii, północny Tyrol, Salzburg (obszar ok. 80 tys. km2, 6 mln ludności). Zredukowano także armię do 30 tys. osób. Austriakom zabroniono posiadania lotnictwa wojskowego. W traktacie zapisano zakaz przyłączenia do Niemiec i także nakazano jej spłatę reparacji wojennych.
Z Bułgarią traktat zawarto 27 listopada 1919 roku w Neuilly. Bułgarzy utracili na rzecz Grecji zachodnią Trację, południową Dobrudzę na rzecz Rumunii, część Macedonii oddali Królestwu Serbów, Chorwatów i Słoweńców. W efekcie zmian terytorialnych obszar Bułgarii zmniejszył się ze 140 tys km2 do 103 tys. km2. Liczebność armii bułgarskiej ograniczono do 20 tys. żołnierzy. Bułgarzy nie mogli posiadać wojsk lotniczych i broni ciężkiej. Obarczono ich również reparacjami wojennymi.
Pokój z Węgrami zawarto 4 czerwca 1920 roku w Trianon. Straty terytorialne państwa sięgały 2/3 obszaru. Węgrzy utracili Słowację, Ruś Zakarpacką, Spisz, Orawę, Siedmiogród, Wojwodinę. Armię zmniejszono do 35 tys. żołnierzy, pozbawiono ciężkiej broni i lotnictwa. Węgry również musiały płacić reparacje wojenne.
Ostatni traktat zawarto z Turcją. Podpisano go 10 sierpnia 1920 roku w Sèvres. Turcy utracili m.in.: wschodnią część Tracji, Półwysep Arabski, tereny Iraku, Syrii, Libanu i Palestyny. Armia turecka została zredukowana do 50 tys. żołnierzy i pozbawiona większości ciężkiego uzbrojenia. Turcy uznali narzucone warunki za nie do przyjęcia i podjęli walkę z państwami alianckimi. Na czele walczących stanął gen. Mustafa Kemal AtatürkMustafa Kemal Atatürk. W efekcie jego starań udało się złagodzić postanowienia traktatowe. Ostatecznie Turcja podpisała pokój 24 lipca 1923 roku w Lozannie. Odzyskała część obszarów przyznanych wcześniej Grecji. Tereny te opuściło 1,5 mln Greków, w zamian zamieszkało tam 400 tys. Turków – były to pierwsze przesiedlenia ludności w XX wieku zorganizowane na taką skalę.
Kapsuła czasu
Kiedy kolejny raz w XX wieku doszło do masowych przesiedleń? Znajdź przynajmniej jeden przykład, wykorzystując różne źródła wiedzy.
Kemal był też twórcą republiki w Turcji – w 1922 roku obalił sułtanat i został pierwszym prezydentem kraju. Z jego inicjatywy islam utracił pozycję religii państwowej, Turcja stała się świeckim państwem.
Konferencja w Waszyngtonie
Ostatnim traktatem regulującym kwestie sporne i kontrowersyjne w powojennym świecie było spotkanie w Waszyngtonie. Rozpoczęło się 11 listopada 1921 roku, zakończyło 6 lutego 1922 roku. Dotyczyło przede wszystkim uregulowania kwestii zbrojeń morskich oraz spraw dalekowschodnich. Wzięło w nim udział 9 państw, jednak główną rolę odegrały: USA, Wielka Brytania, Japonia i Francja. Były one najbardziej zainteresowane „dopracowaniem” rozwiązań.
Na konferencji podpisano trzy traktaty: pierwszy dotyczył Chin, drugi – utrzymania politycznego status quo na Oceanie Spokojnym, a trzeci – określenia parytetu sił na morzach i ograniczenia zbrojeń morskich. Konkretne uregulowania mówiły o zlikwidowaniu części flot wojennych przez mocarstwa. Wprowadzono zakaz tworzenia nowych baz wojskowych na terenie posiadłości USA i Wielkiej Brytanii na Oceanie Spokojnym. Można uznać, że Pacyfik na zachód od Hawajów przekształcono w obszar zdemilitaryzowany. Zakazano także budowy dział okrętowych o kalibrze przekraczającym 406 mm. Ustalono również parytet sił na morzach. Postanowiono, że siły morskie USA i Wielkiej Brytanii będą sobie równe jak 5 : 5, siły Japonii jak 5 : 3, a Francji i Włoch jak 5 : 1,75. Określono liczbę i rodzaj okrętów mogących znaleźć się w posiadaniu państw. Wielka Brytania tym samym straciła tytuł „Królowej Mórz”. Do tej pory starała się zachować zasadę, że jej flota ma tonaż większy niż połączone siły dwóch następnych w kolejności potęg morskich.
W przypadku Chin ustalono zasadę „otwartych drzwi” dla państw pragnących rozwijać z tym krajem stosunki handlowe. Zakazano tym samym próby wykorzystywania sytuacji do uzyskiwania praw i przywilejów mogących narazić na szwank prawa innych państw lub ich obywateli w Chinach. Wprowadzono zasadę suwerenności i nietykalności terytorialnej Chin i zlikwidowano dotychczasowe strefy wpływów.
Podaj nazwę państw, dla których traktat był atrakcyjny. W interesy jakiego kraju godził?
Zamiast podsumowania
„Przyjaciele czy przeciwnicy” – które znaczenie lepiej pasuje do określenia stosunku pomiędzy tymi politykami? Wskaż dwa argumenty na poparcie wybranej przez ciebie tezy.
Odwołując się do 14‑punktowego orędzia T.W. Wilsona, wymień, które z jego propozycji zostały uwzględnione w zapisach traktatu wersalskiego, a których nie uwzględniono. Powiedz, co uniemożliwiło ich realizację. Czy rzeczywiście stwierdzenie, że prezydent USA był politycznym idealistą, jest słuszne? Uzasadnij wypowiedź.
Głównym celem konferencji wersalskiej było:
- ustalenie wspólnych warunków pokoju z Niemcami.
- podpisanie traktatów pokojowych z sojusznikami Niemiec.
- utrwalenie reguł opartych o zasadzę samostanowienia narodów.
- powołanie organizacji stojącej na straży pokoju.
Które z poniższych państw pojawiło się na mapie politycznej Europy po I wojnie światowej?
- Czechosłowacja.
- Bułgaria.
- Grecja.
- Szwajcaria.
Określ, które z poniższych zdań dotyczących konferencji w Wersalu są prawdziwe.
- Wielka Brytania, stojąc na straży równowagi europejskiej, obawiała się zbyt dużego wzmocnienia Francji, stąd nie godziła się na zbyt duże osłabienie Niemiec.
- Celem Stanów Zjednoczonych była całkowita likwidacja Niemiec.
- Francja w obawie przed odrodzeniem się potęgi militarnej Niemiec opowiadała się za ich rozbrojeniem.
- W. Wilson pragnął wprowadzenie w życie swojego osiemnastopunktowego programu pokojowego.
Z podanych poniżej państw wybierz te, które nie zostały zaproszone do udziału w obradach konferencji paryskiej.
- Francja
- Rosja
- Niemcy
- USA
- Wielka Brytania
W jakim mieście podejmowano ustalenia dotyczące obszarów dalekowschodnich?
Problemy Dalekiego Wschodu rozwiązano podczas konferencji w .........................
Problemy Dalekiego Wschodu rozwiązywały te same państwa, które decydowały o kwestiach europejskich?
- tak
- nie
Przeczytaj uważnie tekst i wstaw brakujące wyrazy.
Eupen, 1919, kolonialnych, Bułgarią, Sevres, Węgrami, Pomorze Gdańskie, Wielkopolskę, Austrią, Lotaryngię, Malmedy, Alzację
Po zakończeniu I wojny światowej wiele traktatów określało nowy ład w Europie. Traktat wersalski z roku .................................. regulował kwestie pokonanych Niemiec i m.in. przyznawał Francji .................................. i .................................., Belgii .................................. i .................................., a Polsce małe okręgi .................................. i ................................... Niemcy zmuszone także zostały do rezygnacji z terytoriów ................................... Traktat w Saint Germain z 1919 roku zawarty został z pokonaną .................................., w Trianon w roku 1920 z .................................., w Neuilly w 1919 roku z .................................., natomiast z Turcją podpisano w 1920 roku traktat w ...................................