Konsekwencje położenia geograficznego Polski
Scenariusz lekcji geografii w klasie III gimnazjum opracowany przez Annę Dziewięcką
z gimnazjum w Woli Jachowej.
Temat: Konsekwencje położenia geograficznego Polski.
Cel ogólny: Zastosowanie zdobytej wiedzy o elementach środowiska naturalnego Polski
w praktyce.
Cele szczegółowe:
Uczeń:
określa współrzędne geograficzne Polski;
oblicza rozciągłość południkową Polski;
oblicza wysokość górowania Słońca w różnych porach roku;
oblicza różnicę czasu miejscowego;
interpretuje dane statystyczne i przedstawia je w formie graficznej;
oblicza spadek temperatury wraz z wysokością;
analizuje i interpretuje mapy tematyczne.
Metoda: „stacje uczenia się”.
Formy pracy: grupowa.
Środki dydaktyczne: karty pracy, atlasy, mapa fizyczna Polski.
Przebieg zajęć
I) Faza wstępna
Nauczyciel wprowadza uczniów w temat lekcji. Omawia metodę pracy „stacje uczenia się”:
liczba stacji: 6,
podział klasy na czteroosobowe zespoły,
dowolna kolejność wyboru stacji,
czas pracy przy każdej stacji zależy od ucznia,
zróżnicowana liczba punktów do zdobycia w każdej stacji (zależy od tego czy wybrana jest wersja łatwiejsza czy trudniejsza).
Numer stacji | Maksymalna liczba punktów | |
Wersja łatwiejsza | Wersja trudniejsza | |
I | 3 pkt | 6 pkt |
II | 4 pkt | 8pkt |
III | 2 pkt | 4 pkt |
IV | 2 pkt | 4 pkt |
V | 2 pkt | 4 pkt |
VI | 4 pkt | 8 pkt |
Razem | 17 pkt | 34 pkt |
Nauczyciel dzieli klasę na grupy według własnego uznania lub pozwala uczniom samy dobrać się w zespoły.
II) Faza właściwa
Wędrówka po stacjach:
Na poszczególnych stacjach rozłożone są zadania. Uczniowie otrzymują kartę pracy,
na której zaznaczają wykonanie danego zadania. Nauczyciel informuje uczniów o tym,
co znajduje się na poszczególnych stacjach.
Rozwiązywanie zadań:
Uczniowie, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami i możliwościami wybierają stacje
(ze strukturą otwartą). Rozwiązują zadania związane z daną stacją uczenia się,
z możliwością wyboru między łatwiejszymi a trudniejszymi zadaniami.
Rozwiązane zadania umieszczają na karcie pracy. Po przejściu każdej ze stacji mogą
sprawdzić swoje wyniki w karcie odpowiedzi i zliczyć zdobyte punkty. Następnie oddają
kartę pracy nauczycielowi do zaliczenia.
III) Faza końcowa
Podsumowanie:
Uczniowie prezentują efekty swojej pracy, omawiają co było dla nich ważne i co sprawiło
im trudności. Nauczyciel przyznaje punkty na karcie sprawności.
STACJE UCZENIA SIĘ
STACJA I
Materiały: Mapa fizyczna Polski.
Wersja łatwiejsza
Zadanie 1 (2pkt)
Odczytaj z mapy szerokość geograficzną Polski (najdalej na północ i południe wysunięte krańce).
Zadanie 2 (1pkt)
Oblicz rozciągłość południkową Polski w stopniach.
Wersja trudniejsza
Zadanie 1 (2pkt)
Odczytaj z mapy szerokość geograficzną Polski (najdalej na północ i południe wysunięte krańce).
Zadanie 2 (2pkt)
Oblicz rozciągłość południkową Polski w stopniach i kilometrach.
Zadanie 3 (2pkt)
Oblicz wysokość górowania Słońca w Warszawie (52°12' N) 22 czerwca i 22 grudnia.
STACJA II
Materiały: Mapa fizyczna Polski.
Wersja łatwiejsza
Zadanie 1 (2pkt)
Odczytaj z mapy długość geograficzną Polski (najdalej na wschód i zachód wysunięte krańce).
Zadanie 2 (2pkt)
Oblicz różnicę czasu miejscowego między krańcowymi punktami Polski.
Wersja trudniejsza
Zadanie 1 (2pkt)
Odczytaj z mapy długość geograficzną Polski (najdalej na wschód i zachód wysunięte krańce).
Zadanie 2 (2pkt)
Oblicz różnicę czasu miejscowego między krańcowymi punktami Polski.
Zadanie 3 (4pkt)
O której godzinie czasu miejscowego należy usiąść do kolacji w Kielcach, aby zjeść posiłekw tym samym momencie, co rodzina we Wrocławiu, która zasiadła do kolacji o godzinie 18°°.
STACJA III
Materiały: Mapa fizyczna Polski.
Wersja łatwiejsza
Zadanie 1 (2pkt)
Oblicz różnicę wysokości pomiędzy najwyższą i najniższą kulminacją terenu w Polsce.
Wersja trudniejsza
Zadanie 1 (2pkt)
Oblicz różnicę wysokości pomiędzy najwyższą i najniższą kulminacją terenu w Polsce.
Zadanie 2 (4pkt)
Oblicz różnicę i spadek temperatury wraz z wysokością. Jaka temperatura będzie występowała na szczycie Rysów, jeżeli w Zakopanem (900m n.p.m.) temperatura wynosi 10°C ?
STACJA IV
Materiały: Dane statystyczne.
Wersja łatwiejsza
Zadanie 1 (2pkt)
Przedstaw na wykresie długość poszczególnych granic Polski.
Granica z poszczególnymi państwami | Długość granicy |
Rosja (obwód Kaliningradzki) | 210 km |
Litwa | 103 km |
Białoruś | 416 km |
Ukraina | 529 km |
Słowacja | 541 km |
Czechy | 790 km |
Niemcy | 467 km |
Granica morska | 528 km |
Wersja trudniejsza
Zadanie 1 (2pkt)
Przedstaw na wykresie długość poszczególnych granic Polski.
Granica z poszczególnymi państwami | Długość granicy |
Rosja (obwód Kaliningradzki) | 210 km |
Litwa | 103 km |
Białoruś | 416 km |
Ukraina | 529 km |
Słowacja | 541 km |
Czechy | 790 km |
Niemcy | 467 km |
Granica morska | 528 km |
Zadanie 2 (2pkt)
Oblicz długość lądowych granic Polski. Jaki procent łącznej długości granicy, stanowi granica morska?
STACJA V
Materiały: Dane statystyczne.
Wersja łatwiejsza
Zadanie 1 (2pkt)
Dokonaj analizy danych statystycznych dotyczących rozkładu temperatur w Zakopanem
i przedstaw je na wykresie.
I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | Średnia roczna |
- 5,8 | - 4,5 | - 1,0 | 4,4 | 9,8 | 13,0 | 14,9 | 13,8 | 10,4 | 5,4 | 0,8 | - 2,7 |
Wersja trudniejsza
Zadanie 1 (2pkt)
Dokonaj analizy danych statystycznych dotyczących rozkładu temperatur w Zakopanem
i przedstaw je na wykresie.
I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | Średnia roczna |
- 5,8 | - 4,5 | - 1,0 | 4,4 | 9,8 | 13,0 | 14,9 | 13,8 | 10,4 | 5,4 | 0,8 | - 2,7 |
Zadanie 2 (1pkt)
Oblicz amplitudę temperatury w Zakopanem w ciągu roku.
Zadanie 3 (1pkt)
Oblicz średnią roczną temperaturę w Zakopanem.
STACJA VI
Materiały: Atlas Polski.
Wersja łatwiejsza
Zadanie 1 (4pkt)
Opisz na podstawie atlasu położenie Polski na tle:
a) krain geograficznych Europy,
b) strefy czasowej,
c) strefy klimatyczno‑roślinnej,
d) strefy glebowej.
Wersja trudniejsza
Zadanie 1 (4pkt)
Opisz na podstawie atlasu położenie Polski na tle:
a) krain geograficznych Europy,
b) strefy czasowej,
c) strefy klimatyczno‑roślinnej,
d) strefy glebowej.
Zadanie 2 (4pkt)
Podaj po cztery przykłady pozytywnych i negatywnych stron położenia geograficznego Polski.
Pozytywne strony | Negatywne strony: |
1. 2. 3. 4. | 1. 2. 3. 4. |
KARTA PRACY
STACJE UCZENIA SIĘ | Imię i nazwisko: ............................ ............................ | |
Nr stacji | Opis efektów/ wyniki | Zaliczenie – podpis nauczyciela |
I | ||
II | ||
III | ||
IV | ||
V | ||
VI |