E-materiały do kształcenia zawodowego

E‑book – Nauka jazdy oraz doskonalenia techniki kierowania ciągnikiem rolniczym

OGR.02. Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych – ogrodnik 611303; technik ogrodnik 314205

bg‑yellow

Konserwacja i przechowywanie ciągników i przyczep

W okresie najbardziej intensywnych prac rolniczych wskazane jest codzienne czyszczenie ciągnika. Zewnętrzne zabrudzenia (np. błoto) usuwa się myjką ciśnieniową. Drobne, delikatne elementy ciągnika czyści się pędzelkiem. Kratkę ochronną chłodnicy i filtr powietrza najlepiej przeczyścić przy pomocy sprężonego powietrza.

W czasie gdy ciągnik rolniczy nie jest używany, powinien stać w suchym, zadaszonym, przewiewnym miejscu, np. wiacie lub garażu. Takie warunki przechowywania chronią przed nadmierną wilgocią i opadami atmosferycznymi, sprzyjającymi korozji.

W sezonie zimowym akumulatory należy zdemontować i przechowywać je w chłodnym oraz suchym miejscu, aby uniknąć zamarzania. Aby utrzymać ich wydajność, należy co najmniej raz na trzy miesiące przeprowadzać proces ładowania po uprzednim sprawdzeniu stanu i wyrównaniu poziomu elektrolitów.

Przed kolejnym sezonem należy:

  • uzupełnić odpryski farby – są to ogniska korozji,

  • sprawdzić i skorygować ciśnienie w oponach,

  • skontrolować poziom i stan płynu hamulcowego oraz innych płynów, uzupełniać w razie potrzeby,

  • sprawdzić woltomierzem stan naładowania akumulatora,

  • sprawdzić areometrem poziom elektrolitu,

  • skontrolować, czy oświetlenie ciągnika działa prawidłowo.

Odpowiednio wykonywane czynności konserwacyjne i obsługowe zapewniają prawidłową pracę ciągnika – zmniejszają ilość awarii technicznych i ograniczają występowanie poważnych usterek mechanicznych. Dzięki temu zachowana będzie wydajność i atrakcyjność wizualna ciągnika, a żywotność maszyny zostanie wydłużona.

RJMyBpGxfmYpI
Naprawa ciągnika
Źródło: David Hamilton, Wikimedia Commons, domena publiczna.

W ramach konserwacji przyczep należy regularnie kontrolować działanie hamulców i osi jezdnych, instalacji pneumatycznej, hydraulicznej i elektrycznej oraz elementów ostrzegawczych. Ważne jest także regularne smarowanie i czyszczenie przyczepy. Szczegółowe informacje dotyczące zakresu działań, które powinny być podjęte przez użytkownika, znajdują się w instrukcji obsługi przyczepy. Poważniejsze usterki powinny być naprawiane przez wykwalifikowanych serwisantów.

Jeżeli przyczepa nie będzie użytkowana przez dłuższy okres, należy zabezpieczyć ją przed wpływem czynników atmosferycznych, zwłaszcza tych, które wywołują korozję stali i przyspieszają starzenie opon. W tym czasie przyczepa musi być rozładowana. Wskazane jest przemieszczanie przyczepy co 2–3 tygodnie, aby zmienić położenie punktu kontaktu opony z podłożem.

Ważne!

Wszystkie zabiegi powinny być przeprowadzone zgodnie ze wskazówkami producenta, zawartymi w instrukcji obsługi i konserwacji.

bg‑yellow

Konserwacja i przechowywanie maszyn, narzędzi i urządzeń rolniczych

Narzędzia i maszyny do pielęgnacji roślin

Urządzenia stosowane do upraw międzyrzędowych należy regularnie oczyszczać, zwracając szczególną uwagę na elementy robocze. Niezbędne jest także zabezpieczenie ich przed korozją.

Podczas przechowywania ważne jest ich ustawienie – ostre elementy powinny być zabezpieczone tak, by nie stanowiły niebezpieczeństwa dla ludzi czy zwierząt gospodarczych.

Aparatura do chemicznej ochrony roślin

Konserwacja opryskiwaczy wymaga szczególnej ostrożności ze względu na precyzyjną budowę ich zespołów oraz ryzyko skażenia środowiska i osób silnie toksycznymi środkami chemicznymi. Należy przeprowadzać ją w odległości min. 50 m od źródeł wody pitnej, a pojemniki wykorzystywane do mycia komponentów opryskiwaczy nie powinny być wykorzystywane do innych celów nawet po umyciu.

Po zakończeniu prac sezonowych należy usunąć ciecz z opryskiwacza i przepłukać go detergentami wskazanymi przez producentów stosowanych środków opryskowych. Resztki substancji trzeba usunąć także z pompy, poprzez odłączenie przewodu tłocznego i ssawnego i włączenie napędu na ok. 1 min.

Opryskiwacz należy także oczyścić od zewnątrz. Jeżeli podczas tych czynności zauważalne jest zużycie lub uszkodzenie części roboczych, należy je wymienić i dokręcić poluzowane połączenia śrubowe. W przypadku zapchania, rozpylacze należy czyścić pędzlem lub miękką szczoteczką. Nigdy nie można przedmuchiwać ich ustami, ze względu na ryzyko zatrucia.

Po sezonie prac opryskiwacze należy przechowywać na płaskiej powierzchni, w zadaszonym, zamkniętym pomieszczeniu o temperaturze powyżej 0ºC. Manometr i rozpylacze należy zdemontować.

Narzędzia i maszyny do zbioru zielonek

Maszyny do zbioru zielonek są szczególnie narażone na wpływ czynników atmosferycznych. Części tnące maszyn należy pokryć smarem zabezpieczającym przed korozją, a łożyska części napędowych smarami obniżającymi tarcie.

Po zakończeniu prac sezonowych maszyny należy dokładnie umyć i oczyścić z zanieczyszczeń oraz części roślin. Dzięki temu minimalizuje się ryzyko rozwoju gryzoni oraz zajścia procesów gnilnych prowadzących do korozji metalowych części urządzenia. Ciśnienie w kołach należy obniżyć, podobnie jak napięcie sprężyn. Ostre części maszyn powinny być zabezpieczone.

Na czas zimowy należy wymontować akumulatory oraz spuścić płyn z układu chłodzącego.

Maszyny do zbioru ziemniaków i buraków

Konserwacja maszyn do zbioru ziemniaków i buraków polega na zabezpieczeniu wszystkich zespołów roboczych przed korozją i regularnym smarowaniu elementów napędowych. Przed przechowywaniem maszyny należy starannie oczyścić z gleby.

Kombajny do zbioru zbóż

Kombajny zbożowe wymagają codziennej obsługi, polegającej na sprawdzeniu poziomu oleju i innych płynów roboczych w silniku i układzie hydraulicznym.

Po zakończeniu żniw należy przeprowadzić obsługę sezonową według instrukcji obsługi danego kombajnu. Kombajn należy w pierwszej kolejności oczyścić od zewnątrz: z kurzu, pyłu i słomy. Wskazana jest wymiana oleju silnikowego i smaru w węzłach łożyskowych.

Przygotowanie maszyny na okres zimowy obejmuje spuszczenie wody z bloku silnika i chłodnicy, a także demontaż akumulatorów i pasów klinowych z napędów zespołu kombajnu. Warto także obniżyć ciśnienie kół i ustawić maszynę na odpowiednich podporach.

Maszyny specjalistyczne

Konserwacja maszyn specjalistycznych, mających elementy wymagające precyzyjnych nastawień, polega na regulacji zespołów roboczych i układów i mechanizmów napędowych zgodnie z instrukcją obsługi urządzenia. Przykładem są precyzyjne maszyny do zbioru warzyw i owoców jadalnych, np. owoców jagodowych.

Ze względu na kontakt maszyn z produktami spożywczymi należy zachować czystość węzłów łożyskowych i unikać nieszczelności skutkujących wyciekami olejów bądź smarów mogących skazić owoce.

Narzędzia i maszyny uprawowe

Konserwacja maszyn uprawowych polega na zabezpieczeniu wszystkich zespołów roboczych przed korozją i na regularnym smarowaniu elementów napędowych. Przed przechowywaniem maszyny należy starannie oczyścić z gleby i innych zanieczyszczeń. Do tego celu można użyć bieżącej wody. Następnie elementy robocze należy zabezpieczyć olejem, smarem lub innym środkiem.

Podczas przechowywania należy koniecznie zabezpieczyć ostre elementy maszyny. Narzędzia i maszyny zawieszane należy umieścić na podporach wyregulowanych tak, by można je było bez trudności i w bezpieczny sposób ponownie połączyć z ciągnikiem.

Dyszel maszyn przyczepianych umieszcza się na podporze zapewniającej ustawienie w wysokości odpowiadającej wysokości zaczepu ciągnikowego. Ważne, by oko dyszla nie spoczywało na podłożu. Koła zabezpiecza się hamulcem ręcznym lub klinami podłożonymi pod koła z obu stron.

Maszyny mające wał przegubowo‑teleskopowy wymagają wsporników, na których musi spoczywać wał.

Maszyny i narzędzia z układami pneumatycznymi lub hydraulicznymi należy osłonić przed promieniami słonecznymi. Smarem zabezpiecza się powierzchnie tłoczysk silników. W przypadku wystąpienia uszkodzeń przewodów konieczna jest ich wymiana na nowe.

Maszyny do nawożenia

Maszyny do nawożenia należy starannie oczyścić z resztek nawozu, zwłaszcza mineralnego, ze względu na jego korodujące właściwości. Szczególną ostrożność należy zachować w trakcie czyszczenia obracających się elementów, takich jak walce rozrzucające i talerze rozsiewające. Po sezonie maszyny należy przechowywać w pomieszczeniach zadaszonych, na fabrycznych podporach z założonymi osłonami.

Maszyny do siewu i sadzenia

Konserwację rozpoczyna się od oczyszczenia maszyny z gleby i innych zanieczyszczeń, takich jak resztki ziemniaków, nasiona. Elementy mechanizmu napędowego należy zabezpieczyć przed korozją odpowiednim smarem, a olej w przekładniach napędowych uzupełnić lub zmienić w razie potrzeby.

Na czas przechowywania maszynę należy ustawić na podpórkach tak, by jej ciężar opierał się na kołach. W kołach należy obniżyć ciśnienie powietrza. Jeśli siewnik zawiera elementy wrażliwe na działanie mrozu, wykonane z tworzyw sztucznych, należy je zdemontować i zabezpieczyć na okres zimowy.

Miejsce na notatki

R1KHDODWqWW5A