Lesson plan (Polish)
Temat: Wielkie odkrycia i ich bohaterowie
Materiał uzupełniający do wykorzystania na lekcjach w grupie przedmiotów przyrodniczych (przyroda, biologia, chemia, geografia, fizyka), zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań. Może służyć jako zasób poszerzający wiedzę, przygotowujący uczniów do konkursów przyrodniczych.
Adresat
Uczeń szkoły podstawowej.
Podstawa programowa
VIII. Wielkie odkrycia geograficzne. Uczeń:
wyjaśnia przyczyny i ocenia wpływ odkryć geograficznych na życie społecznogospodarcze i kulturowe Europy oraz Nowego Świata;
umieszcza w czasie i przestrzeni wyprawy Krzysztofa Kolumba, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana oraz sytuuje w przestrzeni posiadłości kolonialne Portugalii i Hiszpanii.
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie przedstawiają postacie wielkich podróżników.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
przedstawiać znaczenie wielkich odkryć geograficznych;
wskazywać udział polskich badaczy i podróżników w poznawaniu świata.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery;
kartki z nazwiskami różnych odkrywców (np.Ferdynanda Magellana, Jamesa Cooka, Edmunda Strzeleckiego, Antoniego Dybowskiego, Henryka Arctowskiego i Antoniego Dobrowolskiego);
mapa świata;
rekwizyty podróżników zgromadzone przez nauczyciela.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.
Faza wstępna
Nauczyciel podaje temat, cele lekcji i kryteria sukcesu sformułowane w języku zrozumiałym dla ucznia.
Faza realizacyjna
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Ich przedstawiciele losują kartki z nazwiskami różnych odkrywców. Zadaniem każdego zespołu jest wyszukanie w dostępnych sobie źródłach (np. w Internecie) opisu wyprawy przeprowadzonej przez wylosowanego odkrywcę oraz przygotowanie na podstawie zebranych informacji scenariusza scenki, ilustrującej najważniejsze momenty ekspedycji.
Uczniowie przydzielają sobie role, wybierają właściwe rekwizyty i odgrywają scenki. Nauczyciel prosi o spostrzeżenia i refleksje dotyczące przedstawionych sytuacji. Pyta podopiecznych o znaczenie wielkich odkryć geograficznych.
Nauczyciel poleca wybranym uczniom, żeby na tablicy interaktywnej wykonali ćwiczenia interaktywne nr 2, nr 3, nr 4 oraz nr 5. Uczniowie sprawdzają, czy podali prawidłowe odpowiedzi. Jeśli są poprawne, uzasadniają je.
Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu, a następnie wykonują te ćwiczenia interaktywne, które poprzednio nie zostały wykonane poprawnie. Omawiają właściwe odpowiedzi.
Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią przedstawioną na ilustracji interaktywnej. Następnie nauczyciel omawia z uczniami poznane zagadnienia.
Faza podsumowująca
Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie interaktywne nr 1.
Praca domowa
Opracuj lap book z zagadnieniami poznanymi na lekcji i przynieś swoją pracę na następne zajęcia.
Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
Benedykt Dybowski – polski przyrodnik, badacz i odkrywca. Zesłany na Syberię nie zaprzestał pracy naukowej. Badał Jezioro Bajkał, wschodnią Syberię i Kamczatkę. Odkrył wiele gatunków zwierząt Syberii. Twórca ważnych teorii naukowych dotyczących pochodzenia Jeziora Bajkał.
Ferdinand Magellan – portugalski żeglarz, podróżnik i odkrywca. Pracował dla Królestwa Hiszpanii. Organizator pierwszej wyprawy, która płynąc w kierunku zachodnim, opłynęła kulę ziemską i powróciła od wschodu. Odkrywca Pacyfiku (dla Europejczyków) i wielu innych obiektów geograficznych.
Paweł Edmund Strzelecki – polski podróżnik, który podczas wyprawy dookoła świata badał i poznawał obie Ameryki, Hawaje, Nową Zelandię i Australię. Jego prace z zakresu geografii i geologii badanych lądów były przez długi czas jednymi z podstawowych publikacji naukowych dotyczących tych ziem.
James Cook – angielski żeglarz i odkrywca, kartograf, astronom. Organizował i kierował trzema wyprawami dookoła świata w latach 1768‑1780. Jako pierwszy Europejczyk zbadał północne wybrzeże Australii.
Teksty i nagrania
Great discoveries and their heroes
For several thousand years people have been traveling for commercial purposes and also leading wars. Initially, when compasses were not invented, sea travels took place only along the shore. Using the compass allowed for traveling through the open ocean.
At the end of the fifteenth century, Europeans discovered America. Gold and raw materials were extracted from there, and vegetables and fruit were brought back. In 1488 years the Portuguese explorer Bartolomeu Dias sailed to the southernmost tip of Africa. Ten years later, another Portuguese, Vasco da Gama, traveled to India by sea for the first time. The Far East was the source of „roots”, as various spices were called at that time. His discovery was of great importance in trade. One of the most important trips was a cruise around the world by Ferdinand Magellan. This Portuguese sailor organized an expedition with the money of the Spanish king, who set off in 1519, travelling towards the west. Ships circumnavigated South America from the strait, later called the name of the discoverer (Strait of Magellan), they swam through the Pacific Ocean and reached the Philippines, where Magellan died at the hands of the Filipinos. The other members of the expedition returned to Spain in September 1522, proving the spherical shape of the Earth.
In the eighteenth century James Cook he was the first European to study the northern coast of Australia and recognize that this land is habitable. However, it was only at the beginning of the 19th century that the first Europeans settled there.
Many Poles took part in getting to know the world. A perfect example are the achievements of Edmund Strzelecki. This Polish traveler, geographer and geologist in 1834 set out on a scientific journey around the world, which took him 9 years. He explored North America and South America. Then he explored Hawaii and the islands of Polynesia. His greatest fame, however, came from the research of New Zealand and Australia.
Antoni Dybowski was one of the most outstanding naturalists of the turn of the 19th and 20th centuries. Antarctic researchers also had a significant share in getting to know the world – Henryk Arctowski and Antoni Dobrowolski. Their name bears the Polish Antarctic Station. Ignacy Domeyko studied geology and searched for mineral resources in Chile. Benedykt Dybowski, Aleksander Czekanowski and Jan Czerski studied Siberia. The names of Czerski and Czekanowski are give name to the great mountain ranges.
Also today, our compatriots are climbing unconquered peaks or setting new routes. The latest achievement of Poles is to reach the sources of the Amazon. One of their discoverers is Piotr Chmielinski, who was the first in 1985 to sail across the entire Amazon River - almost 7,000 kilometers.
Exploratory expeditions allow you to get to know the world and broaden your knowledge about it. They allow to describe all geographic and biological objects on Earth. They help to protect them and disseminate knowledge about them.
We owe the knowledge of the world to the revealing passion of many people.
Many Poles took part in getting to know all the continents and their nature.